ارزیابی اثرات زیست‌محیطی محصولات عمده کشاورزی در دهستان بلهرات نیشابور با استفاده از روش ارزیابی چرخه‌حیات
ارزیابی چرخه‌حیات (LCA) ابزاری مناسب برای بررسی اثرات زیست‌محیطی فرآیندهای تولید در بومنظامهای کشاورزی است که براساس دو مؤلفه مصرف نهادهها و انتشار آلایندهها به محیط تعیین میشود. این روش جزئیاتی را در ارتباط با چگونگی کاهش اثرات زیست‌محیطی و هم‌چنین افزایش پایداری در کشاورزی ارائه میدهد. هدف ا...
| Main Authors: | , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2018-10-01
|
| Series: | بوم شناسی کشاورزی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://agry.um.ac.ir/article/view/72459 |
| _version_ | 1818597642280632320 |
|---|---|
| author | فرزانه معصوم خانی لیلی ابوالحسنی سرور خرم دل سید احمد محدث |
| author_facet | فرزانه معصوم خانی لیلی ابوالحسنی سرور خرم دل سید احمد محدث |
| author_sort | فرزانه معصوم خانی |
| collection | DOAJ |
| description | ارزیابی چرخه‌حیات (LCA) ابزاری مناسب برای بررسی اثرات زیست‌محیطی فرآیندهای تولید در بومنظامهای کشاورزی است که براساس دو مؤلفه مصرف نهادهها و انتشار آلایندهها به محیط تعیین میشود. این روش جزئیاتی را در ارتباط با چگونگی کاهش اثرات زیست‌محیطی و هم‌چنین افزایش پایداری در کشاورزی ارائه میدهد. هدف این مطالعه مقایسه اثرات زیست‌محیطی چهار محصول عمده شامل گندم (Triticum aestivum L.)، جو (Hordeum vulgare L.)، هندوانه بذری (Citrullus lanatus L.) و یونجه (Medicago sativa L.) در دهستان بلهرات نیشابور بود. میانگین میزان مصرف نهادهها (اعم از کودها و سموم شیمیایی، سوخت فسیلی، الکتریسیته، آب، کود حیوانی و بذر) و عملکرد برای چهار محصول گندم، جو، هندوانه بذری و یونجه در منطقه مورد مطالعه طی سال 1394 با استفاده از پرسشنامه تعیین شد. ارزیابی چرخه‌حیات در چهار گام تعریف اهداف و حوزه عمل مطالعه، ممیزی چرخه‌حیات، ارزیابی تأثیر چرخه‌حیات و تفسیر نتایج محاسبه گردید. گروه‌های تأثیر شامل گرمایش جهانی، اسیدی شدن، اوتریفیکاسیون خشکی و آبی بودند. واحد کارکردی معادل یک تن عملکرد اقتصادی در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که پتانسیل گرمایش جهانی بیش‌ترین اثر زیست‌محیطی برای چهار محصول شامل گندم، جو، هندوانه بذری و یونجه به‌ترتیب برابر با 36/869، 32/694، 06/4947 و 95/2678 واحد معادل کیلوگرم CO2 به‌ازای یک تن عملکرد اقتصادی و هم‌چنین پتانسیل اوتریفیکاسیون آبی این محصولات به‌ترتیب برابر با 08/3، 4/2، 08/11، 33/3 واحد معادل کیلوگرم PO4 به‌ازای یک تن عملکرد اقتصادی، کم‌ترین اثر زیست‌محیطی را در هکتار به خود اختصاص داده است. به‌طور کلی از بین این چهار محصول، هندوانه بذری (14/1Ecox به‌ازای یک تن عملکرد اقتصادی) و جو (07/0 Ecox به‌ازای یک تن عملکرد اقتصادی) به‌ترتیب بیش‌ترین و کم‌ترین شاخص بوم شناخت را به خود اختصاص دادند. هندوانه بذری به‌دلیل داشتن عملکرد بسیار پایین نسبت به سایر محصولات، مصرف نهادهها را پوشش نداده و به همین دلیل اثرات زیست‌محیطی بیش‌تری را منتشر نموده است. بر این اساس، با توجه به سهم بالای گروه تأثیر گرمایش جهانی، توصیه میشود انتخاب گونههای با اثرات زیست‌محیطی کم‌تر، مدیریت خاک‌ورزی کاهش یافته و مصرف کودهای آلی به‌عنوان راه‌کارهای جایگزین برای کودهای شیمیایی به‌منظور تخفیف این اثرات زیست‌محیطی مد نظر قرار گیرد. |
| first_indexed | 2024-12-16T11:51:03Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-8d2727138b5f4c45bcaf206a88ab3b63 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2008-7713 2423-4281 |
| language | fas |
| last_indexed | 2024-12-16T11:51:03Z |
| publishDate | 2018-10-01 |
| publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
| record_format | Article |
| series | بوم شناسی کشاورزی |
| spelling | doaj.art-8d2727138b5f4c45bcaf206a88ab3b632022-12-21T22:32:42ZfasFerdowsi University of Mashhadبوم شناسی کشاورزی2008-77132423-42812018-10-0190992472459ارزیابی اثرات زیست‌محیطی محصولات عمده کشاورزی در دهستان بلهرات نیشابور با استفاده از روش ارزیابی چرخه‌حیاتفرزانه معصوم خانی0لیلی ابوالحسنی1سرور خرم دل2سید احمد محدث3دانشگاه فردوسی مشهددانشگاه فردوسی مشهددانشگاه فردوسی مشهدمرکز تحقیقات کشاورزی خراسان رضویارزیابی چرخه‌حیات (LCA) ابزاری مناسب برای بررسی اثرات زیست‌محیطی فرآیندهای تولید در بومنظامهای کشاورزی است که براساس دو مؤلفه مصرف نهادهها و انتشار آلایندهها به محیط تعیین میشود. این روش جزئیاتی را در ارتباط با چگونگی کاهش اثرات زیست‌محیطی و هم‌چنین افزایش پایداری در کشاورزی ارائه میدهد. هدف این مطالعه مقایسه اثرات زیست‌محیطی چهار محصول عمده شامل گندم (Triticum aestivum L.)، جو (Hordeum vulgare L.)، هندوانه بذری (Citrullus lanatus L.) و یونجه (Medicago sativa L.) در دهستان بلهرات نیشابور بود. میانگین میزان مصرف نهادهها (اعم از کودها و سموم شیمیایی، سوخت فسیلی، الکتریسیته، آب، کود حیوانی و بذر) و عملکرد برای چهار محصول گندم، جو، هندوانه بذری و یونجه در منطقه مورد مطالعه طی سال 1394 با استفاده از پرسشنامه تعیین شد. ارزیابی چرخه‌حیات در چهار گام تعریف اهداف و حوزه عمل مطالعه، ممیزی چرخه‌حیات، ارزیابی تأثیر چرخه‌حیات و تفسیر نتایج محاسبه گردید. گروه‌های تأثیر شامل گرمایش جهانی، اسیدی شدن، اوتریفیکاسیون خشکی و آبی بودند. واحد کارکردی معادل یک تن عملکرد اقتصادی در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که پتانسیل گرمایش جهانی بیش‌ترین اثر زیست‌محیطی برای چهار محصول شامل گندم، جو، هندوانه بذری و یونجه به‌ترتیب برابر با 36/869، 32/694، 06/4947 و 95/2678 واحد معادل کیلوگرم CO2 به‌ازای یک تن عملکرد اقتصادی و هم‌چنین پتانسیل اوتریفیکاسیون آبی این محصولات به‌ترتیب برابر با 08/3، 4/2، 08/11، 33/3 واحد معادل کیلوگرم PO4 به‌ازای یک تن عملکرد اقتصادی، کم‌ترین اثر زیست‌محیطی را در هکتار به خود اختصاص داده است. به‌طور کلی از بین این چهار محصول، هندوانه بذری (14/1Ecox به‌ازای یک تن عملکرد اقتصادی) و جو (07/0 Ecox به‌ازای یک تن عملکرد اقتصادی) به‌ترتیب بیش‌ترین و کم‌ترین شاخص بوم شناخت را به خود اختصاص دادند. هندوانه بذری به‌دلیل داشتن عملکرد بسیار پایین نسبت به سایر محصولات، مصرف نهادهها را پوشش نداده و به همین دلیل اثرات زیست‌محیطی بیش‌تری را منتشر نموده است. بر این اساس، با توجه به سهم بالای گروه تأثیر گرمایش جهانی، توصیه میشود انتخاب گونههای با اثرات زیست‌محیطی کم‌تر، مدیریت خاک‌ورزی کاهش یافته و مصرف کودهای آلی به‌عنوان راه‌کارهای جایگزین برای کودهای شیمیایی به‌منظور تخفیف این اثرات زیست‌محیطی مد نظر قرار گیرد.https://agry.um.ac.ir/article/view/72459اسیدی شدناوتریفیکاسیونگرمایش جهانیپایداریشاخص زیست‌محیطی |
| spellingShingle | فرزانه معصوم خانی لیلی ابوالحسنی سرور خرم دل سید احمد محدث ارزیابی اثرات زیست‌محیطی محصولات عمده کشاورزی در دهستان بلهرات نیشابور با استفاده از روش ارزیابی چرخه‌حیات بوم شناسی کشاورزی اسیدی شدن اوتریفیکاسیون گرمایش جهانی پایداری شاخص زیست‌محیطی |
| title | ارزیابی اثرات زیست‌محیطی محصولات عمده کشاورزی در دهستان بلهرات نیشابور با استفاده از روش ارزیابی چرخه‌حیات |
| title_full | ارزیابی اثرات زیست‌محیطی محصولات عمده کشاورزی در دهستان بلهرات نیشابور با استفاده از روش ارزیابی چرخه‌حیات |
| title_fullStr | ارزیابی اثرات زیست‌محیطی محصولات عمده کشاورزی در دهستان بلهرات نیشابور با استفاده از روش ارزیابی چرخه‌حیات |
| title_full_unstemmed | ارزیابی اثرات زیست‌محیطی محصولات عمده کشاورزی در دهستان بلهرات نیشابور با استفاده از روش ارزیابی چرخه‌حیات |
| title_short | ارزیابی اثرات زیست‌محیطی محصولات عمده کشاورزی در دهستان بلهرات نیشابور با استفاده از روش ارزیابی چرخه‌حیات |
| title_sort | ارزیابی اثرات زیست‌محیطی محصولات عمده کشاورزی در دهستان بلهرات نیشابور با استفاده از روش ارزیابی چرخه‌حیات |
| topic | اسیدی شدن اوتریفیکاسیون گرمایش جهانی پایداری شاخص زیست‌محیطی |
| url | https://agry.um.ac.ir/article/view/72459 |
| work_keys_str_mv | AT frzạnhmʿṣwmkẖạny ạrzyạbyạtẖrạtzystmḥyṭymḥṣwlạtʿmdhḵsẖạwrzydrdhstạnblhrạtnysẖạbwrbạạstfạdhạzrwsẖạrzyạbycẖrkẖhḥyạt AT lylyạbwạlḥsny ạrzyạbyạtẖrạtzystmḥyṭymḥṣwlạtʿmdhḵsẖạwrzydrdhstạnblhrạtnysẖạbwrbạạstfạdhạzrwsẖạrzyạbycẖrkẖhḥyạt AT srwrkẖrmdl ạrzyạbyạtẖrạtzystmḥyṭymḥṣwlạtʿmdhḵsẖạwrzydrdhstạnblhrạtnysẖạbwrbạạstfạdhạzrwsẖạrzyạbycẖrkẖhḥyạt AT sydạḥmdmḥdtẖ ạrzyạbyạtẖrạtzystmḥyṭymḥṣwlạtʿmdhḵsẖạwrzydrdhstạnblhrạtnysẖạbwrbạạstfạdhạzrwsẖạrzyạbycẖrkẖhḥyạt |