Yıldız Sarayı’nın Yağmalandığı İddiası, Mütareke Dönemindeki Yağma Davası ve Neticesi
II. Meşrutiyet döneminin en mühim hadiselerinden biri olan 31 Mart Vak‘ası, Hareket Ordusu’nun Selanik’ten İstanbul’a yürüyüşünün akabinde, şehri ve Yıldız Sarayı’nı kontrol altına almasıyla tamamen bastırıldı. Akabinde de Sultan II. Abdülhamid, hadise ile “ilişkilendirilerek” tahttan indirildi ve S...
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Vakanüvis Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi
2020-03-01
|
| Series: | Vakanüvis Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/pub/vakanuvis/issue/52650/687367?publisher=vakanuvis |
| _version_ | 1797909772535595008 |
|---|---|
| author | Hasan Ali POLAT Osman AKANDERE |
| author_facet | Hasan Ali POLAT Osman AKANDERE |
| author_sort | Hasan Ali POLAT |
| collection | DOAJ |
| description | II. Meşrutiyet döneminin en mühim hadiselerinden biri olan 31 Mart Vak‘ası, Hareket Ordusu’nun Selanik’ten İstanbul’a yürüyüşünün akabinde, şehri ve Yıldız Sarayı’nı kontrol altına almasıyla tamamen bastırıldı. Akabinde de Sultan II. Abdülhamid, hadise ile “ilişkilendirilerek” tahttan indirildi ve Selanik’e sürgün edildi.
Mütareke dönemine gelindiğinde, Hareket Ordusu’nun Yıldız Sarayı’nın kontrol altına alması sürecinde Saray’ın yağmalandığı yönünde iddialar gündeme getirildi. İttihâd ve Terakki Cemiyeti muhalifleri, İttihâdçıları ve Hareket Ordusu mensuplarını, Yıldız’ı yağmalamak, Saray’daki para ve değerli eşyalara el koymakla itham ettiler. Belki 1909 sonrasında kısık seslerle dile getirilen bu ithamlar, İttihâdçıların iktidarı bırakmak zorunda kaldıkları Ekim 1918’den itibaren gür bir şekilde öne çıkarıldı. Zira İttihâd ve Terakki’nin iktidarı bırakması sonrasında İttihâdçılar, devlet ve milletin amansız bir “düşmanı” olarak telakki edilmeye başlanmışlardı. Nitekim Mütareke döneminde, her kötülüğün müsebbibi olarak değerlendirilen İttihâdçılara yönelik muhakemeler başlatıldı. Bu süreçte İttihâdçılara yöneltilen suçlamalardan biri de 1909 Yıldız yağması iddiaları idi. Nitekim yağma iddiaları da dava konusu haline getirildi Nemrut Mustafa Paşa riyasetindeki I. Divân-ı Harb-i Örfî tarafından gerçekleştirilen muhakeme neticesinde Ayan azası Ferik Hüseyin Hüsnü, Galip ve Rıza Paşaların da dâhil olduğu pek çok şahıs “yağmagerlik” yaptıkları gerekçesiyle askerlik mesleğinden ihraç edilerek çeşitli cezalara çarptırıldılar.
Bu çalışmada; arşiv kaynakları, gazete ve hatıralar ışığında, Abdülhamid’in hal‘i sonrasında Yıldız Sarayı’na yönelik yağma iddialarının boyutlarının ele alınmasına çalışılacaktır. İlaveten, Mütareke dönemindeki yağma iddiaları üzerine gerçekleştirilen muhakeme ve cezalandırmalar üzerinde durulacaktır. |
| first_indexed | 2024-04-10T11:13:52Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-8d549ca86fe84f81857969d52772c6ee |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2149-9535 2636-7777 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-04-10T11:13:52Z |
| publishDate | 2020-03-01 |
| publisher | Vakanüvis Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi |
| record_format | Article |
| series | Vakanüvis Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi |
| spelling | doaj.art-8d549ca86fe84f81857969d52772c6ee2023-02-15T16:18:56ZengVakanüvis Uluslararası Tarih Araştırmaları DergisiVakanüvis Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi2149-95352636-77772020-03-015133938910.24186/vakanuvis.687367552Yıldız Sarayı’nın Yağmalandığı İddiası, Mütareke Dönemindeki Yağma Davası ve NeticesiHasan Ali POLAT0Osman AKANDERE1NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİNECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİII. Meşrutiyet döneminin en mühim hadiselerinden biri olan 31 Mart Vak‘ası, Hareket Ordusu’nun Selanik’ten İstanbul’a yürüyüşünün akabinde, şehri ve Yıldız Sarayı’nı kontrol altına almasıyla tamamen bastırıldı. Akabinde de Sultan II. Abdülhamid, hadise ile “ilişkilendirilerek” tahttan indirildi ve Selanik’e sürgün edildi. Mütareke dönemine gelindiğinde, Hareket Ordusu’nun Yıldız Sarayı’nın kontrol altına alması sürecinde Saray’ın yağmalandığı yönünde iddialar gündeme getirildi. İttihâd ve Terakki Cemiyeti muhalifleri, İttihâdçıları ve Hareket Ordusu mensuplarını, Yıldız’ı yağmalamak, Saray’daki para ve değerli eşyalara el koymakla itham ettiler. Belki 1909 sonrasında kısık seslerle dile getirilen bu ithamlar, İttihâdçıların iktidarı bırakmak zorunda kaldıkları Ekim 1918’den itibaren gür bir şekilde öne çıkarıldı. Zira İttihâd ve Terakki’nin iktidarı bırakması sonrasında İttihâdçılar, devlet ve milletin amansız bir “düşmanı” olarak telakki edilmeye başlanmışlardı. Nitekim Mütareke döneminde, her kötülüğün müsebbibi olarak değerlendirilen İttihâdçılara yönelik muhakemeler başlatıldı. Bu süreçte İttihâdçılara yöneltilen suçlamalardan biri de 1909 Yıldız yağması iddiaları idi. Nitekim yağma iddiaları da dava konusu haline getirildi Nemrut Mustafa Paşa riyasetindeki I. Divân-ı Harb-i Örfî tarafından gerçekleştirilen muhakeme neticesinde Ayan azası Ferik Hüseyin Hüsnü, Galip ve Rıza Paşaların da dâhil olduğu pek çok şahıs “yağmagerlik” yaptıkları gerekçesiyle askerlik mesleğinden ihraç edilerek çeşitli cezalara çarptırıldılar. Bu çalışmada; arşiv kaynakları, gazete ve hatıralar ışığında, Abdülhamid’in hal‘i sonrasında Yıldız Sarayı’na yönelik yağma iddialarının boyutlarının ele alınmasına çalışılacaktır. İlaveten, Mütareke dönemindeki yağma iddiaları üzerine gerçekleştirilen muhakeme ve cezalandırmalar üzerinde durulacaktır.https://dergipark.org.tr/tr/pub/vakanuvis/issue/52650/687367?publisher=vakanuvisyıldız sarayı yağmasıi̇ttihâdçılarhareket ordusui. divân-ı harb-i örfîii. abdülhamidyıldız palace lootingunionistsmovement army1st customary court martialabdulhamid ii |
| spellingShingle | Hasan Ali POLAT Osman AKANDERE Yıldız Sarayı’nın Yağmalandığı İddiası, Mütareke Dönemindeki Yağma Davası ve Neticesi Vakanüvis Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi yıldız sarayı yağması i̇ttihâdçılar hareket ordusu i. divân-ı harb-i örfî ii. abdülhamid yıldız palace looting unionists movement army 1st customary court martial abdulhamid ii |
| title | Yıldız Sarayı’nın Yağmalandığı İddiası, Mütareke Dönemindeki Yağma Davası ve Neticesi |
| title_full | Yıldız Sarayı’nın Yağmalandığı İddiası, Mütareke Dönemindeki Yağma Davası ve Neticesi |
| title_fullStr | Yıldız Sarayı’nın Yağmalandığı İddiası, Mütareke Dönemindeki Yağma Davası ve Neticesi |
| title_full_unstemmed | Yıldız Sarayı’nın Yağmalandığı İddiası, Mütareke Dönemindeki Yağma Davası ve Neticesi |
| title_short | Yıldız Sarayı’nın Yağmalandığı İddiası, Mütareke Dönemindeki Yağma Davası ve Neticesi |
| title_sort | yildiz sarayi nin yagmalandigi iddiasi mutareke donemindeki yagma davasi ve neticesi |
| topic | yıldız sarayı yağması i̇ttihâdçılar hareket ordusu i. divân-ı harb-i örfî ii. abdülhamid yıldız palace looting unionists movement army 1st customary court martial abdulhamid ii |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/pub/vakanuvis/issue/52650/687367?publisher=vakanuvis |
| work_keys_str_mv | AT hasanalipolat yıldızsarayınınyagmalandıgıiddiasımutarekedonemindekiyagmadavasıveneticesi AT osmanakandere yıldızsarayınınyagmalandıgıiddiasımutarekedonemindekiyagmadavasıveneticesi |