Zmienna przestrzeń teatralna a synergia
Poszukiwanie rozwiązania sceno-widowni dającego możliwie szerokie możliwości aranżacyjne, było domeną lat 60 i 70-tych XX wieku. W owym czasie powstało najwięcej projektów i realizacji scenicznych, w których możliwe były do zaaranżowania podstawowe relacje terenów gry i obserwacji, zatem barokowy wł...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Lublin University of Technology
2017-04-01
|
| Series: | Budownictwo i Architektura |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://ph.pollub.pl/index.php/bia/article/view/279 |
| _version_ | 1797285407541428224 |
|---|---|
| author | Piotr Obracaj |
| author_facet | Piotr Obracaj |
| author_sort | Piotr Obracaj |
| collection | DOAJ |
| description | Poszukiwanie rozwiązania sceno-widowni dającego możliwie szerokie możliwości aranżacyjne, było domeną lat 60 i 70-tych XX wieku. W owym czasie powstało najwięcej projektów i realizacji scenicznych, w których możliwe były do zaaranżowania podstawowe relacje terenów gry i obserwacji, zatem barokowy włoski, otwarty i arenowy. Tendencja ta na przełomie wieków zanikła, nastąpił natomiast renesans sceny włoskiej w różnych odmianach, z zasady o niezmiennej formie, czasem z niewielkimi możliwościami transformacji na linii opera – koncert – teatr dramatyczny. Wszystkie te rozwiązania generowały ogromne koszty poprzez konieczność zastosowania niestandardowych urządzeń technicznych, również znacząco podrażających eksploatację. W 1996/1997 roku w Londynie otwarto zrekonstruowany szekspirowski teatr „Globe”. Obiekt ten niewątpliwie dał początek odrodzonej wizji współczesnego teatru dramatycznego. Forma przestrzenna, nawiązująca do starożytności, z pozoru nie wydaje się mobilna inscenizacyjnie. Jednakże z punktu widzenia szczególnej relacji widza i aktora, stosując odpowiednie kryteria reżyserskie, układ zyskuje „wewnętrzną” zmienność przy praktycznie niezmienionym układzie przestrzennym. Idea teatru renesansowej Anglii w pierwszym rzędzie ma zastosowanie w obiektach masowych, otwartych. Dyskusyjne są rozwiązania, w których stosuje się otwierany dach, czy rozbudowaną w tle „języka” scenicznego namiastkę sceny pudełkowej. W końcu wznoszenie obiektu w ciężkiej, żelbetowej konstrukcji, a nie w lekkiej, drewnianej, powoduje zaniżenie „efektywności” inscenizacyjnej, koszty natomiast rosną. Surowość formalna teatru elżbietańskiego przy wymaganiach technicznych odnoszących się głównie do bazy oświetleniowej, jest akceptowalna w szerokim zakresie repertuarowym. Przy niewielkich nakładach finansowych i zgodnym współdziałaniu architektów i inscenizatorów z przypisanymi im branżami, całkowicie spełnia się zasada synergii. |
| first_indexed | 2024-03-07T18:02:46Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-8d77c67c2fbf4b05ad230fa705d6f348 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 1899-0665 2544-3275 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-03-07T18:02:46Z |
| publishDate | 2017-04-01 |
| publisher | Lublin University of Technology |
| record_format | Article |
| series | Budownictwo i Architektura |
| spelling | doaj.art-8d77c67c2fbf4b05ad230fa705d6f3482024-03-02T10:29:28ZengLublin University of TechnologyBudownictwo i Architektura1899-06652544-32752017-04-0116110.24358/Bud-Arch_17-161_05Zmienna przestrzeń teatralna a synergia Piotr Obracaj0Katedra Budownictwa i Architektury, Wydział Budownictwa i Architektury,Politechnika OpolskaPoszukiwanie rozwiązania sceno-widowni dającego możliwie szerokie możliwości aranżacyjne, było domeną lat 60 i 70-tych XX wieku. W owym czasie powstało najwięcej projektów i realizacji scenicznych, w których możliwe były do zaaranżowania podstawowe relacje terenów gry i obserwacji, zatem barokowy włoski, otwarty i arenowy. Tendencja ta na przełomie wieków zanikła, nastąpił natomiast renesans sceny włoskiej w różnych odmianach, z zasady o niezmiennej formie, czasem z niewielkimi możliwościami transformacji na linii opera – koncert – teatr dramatyczny. Wszystkie te rozwiązania generowały ogromne koszty poprzez konieczność zastosowania niestandardowych urządzeń technicznych, również znacząco podrażających eksploatację. W 1996/1997 roku w Londynie otwarto zrekonstruowany szekspirowski teatr „Globe”. Obiekt ten niewątpliwie dał początek odrodzonej wizji współczesnego teatru dramatycznego. Forma przestrzenna, nawiązująca do starożytności, z pozoru nie wydaje się mobilna inscenizacyjnie. Jednakże z punktu widzenia szczególnej relacji widza i aktora, stosując odpowiednie kryteria reżyserskie, układ zyskuje „wewnętrzną” zmienność przy praktycznie niezmienionym układzie przestrzennym. Idea teatru renesansowej Anglii w pierwszym rzędzie ma zastosowanie w obiektach masowych, otwartych. Dyskusyjne są rozwiązania, w których stosuje się otwierany dach, czy rozbudowaną w tle „języka” scenicznego namiastkę sceny pudełkowej. W końcu wznoszenie obiektu w ciężkiej, żelbetowej konstrukcji, a nie w lekkiej, drewnianej, powoduje zaniżenie „efektywności” inscenizacyjnej, koszty natomiast rosną. Surowość formalna teatru elżbietańskiego przy wymaganiach technicznych odnoszących się głównie do bazy oświetleniowej, jest akceptowalna w szerokim zakresie repertuarowym. Przy niewielkich nakładach finansowych i zgodnym współdziałaniu architektów i inscenizatorów z przypisanymi im branżami, całkowicie spełnia się zasada synergii.https://ph.pollub.pl/index.php/bia/article/view/279zmienna przestrzeń teatralnateatr elżbietańskiscena pudełkowatereny gry i obserwacji |
| spellingShingle | Piotr Obracaj Zmienna przestrzeń teatralna a synergia Budownictwo i Architektura zmienna przestrzeń teatralna teatr elżbietański scena pudełkowa tereny gry i obserwacji |
| title | Zmienna przestrzeń teatralna a synergia |
| title_full | Zmienna przestrzeń teatralna a synergia |
| title_fullStr | Zmienna przestrzeń teatralna a synergia |
| title_full_unstemmed | Zmienna przestrzeń teatralna a synergia |
| title_short | Zmienna przestrzeń teatralna a synergia |
| title_sort | zmienna przestrzen teatralna a synergia |
| topic | zmienna przestrzeń teatralna teatr elżbietański scena pudełkowa tereny gry i obserwacji |
| url | https://ph.pollub.pl/index.php/bia/article/view/279 |
| work_keys_str_mv | AT piotrobracaj zmiennaprzestrzenteatralnaasynergia |