WOLNOŚĆ I SWOBODA TWÓRCZA A ZARZUT AUTOPLAGIATU W UTWORZE NAUKOWYM

Współczesne kodeksy wartości, funkcjonujące w obszarze nauki, a dotyczące autorów dzieł naukowych coraz częściej definiują autoplagiat jak nadużycie ze strony twórcy, mające wywołać nieprawdziwe przekonanie o kreatywności i pomysłowości twórców. Czy każde powtórne wykorzystanie swojej twórczości w n...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Elżbieta KOSIOR
Format: Article
Language:English
Published: Rzeszow University of Technology 2018-03-01
Series:Humanities and Social Sciences
Subjects:
Online Access:https://hss.prz.edu.pl/hss/article/view/167
_version_ 1818382575356346368
author Elżbieta KOSIOR
author_facet Elżbieta KOSIOR
author_sort Elżbieta KOSIOR
collection DOAJ
description Współczesne kodeksy wartości, funkcjonujące w obszarze nauki, a dotyczące autorów dzieł naukowych coraz częściej definiują autoplagiat jak nadużycie ze strony twórcy, mające wywołać nieprawdziwe przekonanie o kreatywności i pomysłowości twórców. Czy każde powtórne wykorzystanie swojej twórczości w nowo kreowanym dziele jest naganne z punktu widzenia zarówno prawa, jak i etyki? W treści wskazano zależności prawne między autorem a jego utworem, przywołano konstytucyjne znaczenie wolności twórczej, która w istocie swej rozumiana jest jako jedno z podstawowych praw, o czym traktują również przepisy aktów międzynarodowych. Postawiono pytanie: czy jest to prawo nieograniczone? Zaprezentowano argumenty przeczące założeniu, że swoboda tworzenia ma charakter ius absolutum. Gdzie szukać granic wolności autora, w kontekście cywilistycznego władztwa nad utworem? W wolności i prawach innych ludzi, ale także w definicji legalnej utworu. Tam bowiem pojawiają sie elementy konieczne do nazwania wytworu intelektualnego dziełem – w rozumieniu prawa autorskiego. Wolność nauki jest założeniem każdego demokratycznego porządku. Ale czy nauka, skupiająca w sobie niesamowitą moc oddziaływania na rzeczywistość podlega ograniczeniom? Artykuł potwierdza tak postawioną tezę.W prezentowanym tekście podjęto próbę znalezienia odpowiedzi na pytanie, czy autoplagiat jest rzeczywistym problemem nauki, czy sztucznie wykreowanym, czy zarzut autoplagiatu nie narusza wolności i swobody twórczej, czy nie stanowi swoistego ograniczenia władztwa nad utworem. Zwrócono uwagę na równoważny problem, jakim jest – w szczególności w dziedzinach humanistycznych tworzenie kreacji intelektualnych zbudowanych w głównej mierze na zapożyczeniach z cudzej, ale i własnej twórczości, „ubranych” w prawidłową formę cytatu czy też autocytatu, w których coraz trudniej dopatrzyć się oryginalności.
first_indexed 2024-12-14T02:52:39Z
format Article
id doaj.art-8efed7b5cc514f6a973ff2260d134c67
institution Directory Open Access Journal
issn 2300-5327
2300-9918
language English
last_indexed 2024-12-14T02:52:39Z
publishDate 2018-03-01
publisher Rzeszow University of Technology
record_format Article
series Humanities and Social Sciences
spelling doaj.art-8efed7b5cc514f6a973ff2260d134c672022-12-21T23:19:42ZengRzeszow University of TechnologyHumanities and Social Sciences2300-53272300-99182018-03-01251718810.7862/rz.2018.hss.5167WOLNOŚĆ I SWOBODA TWÓRCZA A ZARZUT AUTOPLAGIATU W UTWORZE NAUKOWYMElżbieta KOSIOR0asystent w Katedrze Prawa i Administracji, Wydział Zarządzania Politechniki RzeszowskiejWspółczesne kodeksy wartości, funkcjonujące w obszarze nauki, a dotyczące autorów dzieł naukowych coraz częściej definiują autoplagiat jak nadużycie ze strony twórcy, mające wywołać nieprawdziwe przekonanie o kreatywności i pomysłowości twórców. Czy każde powtórne wykorzystanie swojej twórczości w nowo kreowanym dziele jest naganne z punktu widzenia zarówno prawa, jak i etyki? W treści wskazano zależności prawne między autorem a jego utworem, przywołano konstytucyjne znaczenie wolności twórczej, która w istocie swej rozumiana jest jako jedno z podstawowych praw, o czym traktują również przepisy aktów międzynarodowych. Postawiono pytanie: czy jest to prawo nieograniczone? Zaprezentowano argumenty przeczące założeniu, że swoboda tworzenia ma charakter ius absolutum. Gdzie szukać granic wolności autora, w kontekście cywilistycznego władztwa nad utworem? W wolności i prawach innych ludzi, ale także w definicji legalnej utworu. Tam bowiem pojawiają sie elementy konieczne do nazwania wytworu intelektualnego dziełem – w rozumieniu prawa autorskiego. Wolność nauki jest założeniem każdego demokratycznego porządku. Ale czy nauka, skupiająca w sobie niesamowitą moc oddziaływania na rzeczywistość podlega ograniczeniom? Artykuł potwierdza tak postawioną tezę.W prezentowanym tekście podjęto próbę znalezienia odpowiedzi na pytanie, czy autoplagiat jest rzeczywistym problemem nauki, czy sztucznie wykreowanym, czy zarzut autoplagiatu nie narusza wolności i swobody twórczej, czy nie stanowi swoistego ograniczenia władztwa nad utworem. Zwrócono uwagę na równoważny problem, jakim jest – w szczególności w dziedzinach humanistycznych tworzenie kreacji intelektualnych zbudowanych w głównej mierze na zapożyczeniach z cudzej, ale i własnej twórczości, „ubranych” w prawidłową formę cytatu czy też autocytatu, w których coraz trudniej dopatrzyć się oryginalności.https://hss.prz.edu.pl/hss/article/view/167autoplagiatplagiattwórcadzieło naukoweoryginalność
spellingShingle Elżbieta KOSIOR
WOLNOŚĆ I SWOBODA TWÓRCZA A ZARZUT AUTOPLAGIATU W UTWORZE NAUKOWYM
Humanities and Social Sciences
autoplagiat
plagiat
twórca
dzieło naukowe
oryginalność
title WOLNOŚĆ I SWOBODA TWÓRCZA A ZARZUT AUTOPLAGIATU W UTWORZE NAUKOWYM
title_full WOLNOŚĆ I SWOBODA TWÓRCZA A ZARZUT AUTOPLAGIATU W UTWORZE NAUKOWYM
title_fullStr WOLNOŚĆ I SWOBODA TWÓRCZA A ZARZUT AUTOPLAGIATU W UTWORZE NAUKOWYM
title_full_unstemmed WOLNOŚĆ I SWOBODA TWÓRCZA A ZARZUT AUTOPLAGIATU W UTWORZE NAUKOWYM
title_short WOLNOŚĆ I SWOBODA TWÓRCZA A ZARZUT AUTOPLAGIATU W UTWORZE NAUKOWYM
title_sort wolnosc i swoboda tworcza a zarzut autoplagiatu w utworze naukowym
topic autoplagiat
plagiat
twórca
dzieło naukowe
oryginalność
url https://hss.prz.edu.pl/hss/article/view/167
work_keys_str_mv AT elzbietakosior wolnosciswobodatworczaazarzutautoplagiatuwutworzenaukowym