ارتباط بین بیماری زغالی بلوط و خسارت سوسکهای چوبخوار (Borer beetles) در جنگلهای شهرستان خرم آباد

چکیده سابقه و هدف: در جنگل‌های زاگرس سوسک‌های چوبخوار بعد از ظهور خشکسالی‌های اخیر و به دنبال تنش‌های خشکی و ضعف فیزیولوژیک درختان طغیان نموده و روند مرگ و میر درختان را تسریع کرده‌اند، از طرفی شیوع بیماری زغالی و خشکیدگی درختان بلوط، به یکی از مشکلات اصلی جنگل‌‌های بلوط ایران تبدیل شده است. هدف از...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: محمد رستمیان, محمدرضا کاوسی, عیدی بازگیر, منوچهر بابانژاد
Format: Article
Language:fas
Published: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 2017-11-01
Series:پژوهش های علوم و فناوری چوب و جنگل
Subjects:
Online Access:https://jwfst.gau.ac.ir/article_3853_ab1d9ad4eb4921e4dbd6a57a9d49323d.pdf
Description
Summary:چکیده سابقه و هدف: در جنگل‌های زاگرس سوسک‌های چوبخوار بعد از ظهور خشکسالی‌های اخیر و به دنبال تنش‌های خشکی و ضعف فیزیولوژیک درختان طغیان نموده و روند مرگ و میر درختان را تسریع کرده‌اند، از طرفی شیوع بیماری زغالی و خشکیدگی درختان بلوط، به یکی از مشکلات اصلی جنگل‌‌های بلوط ایران تبدیل شده است. هدف از این تحقیق ارتباط بین خسارت سوسک‌های چوب-خوار و بیماری زغالی بلوط در جنگل‌های کاکاشرف شهرستان خرم‌آباد بود. مواد و روش‌ها: منطقه مورد مطالعه بخشی از جنگل‌های کاکاشرف واقع در بخش مرکزی شهرستان خرم‌آباد است که یکی از کانون-های آلودگی بیماری زغالی در این شهرستان می‌باشد. شبکه آماربرداری با ابعاد 150×200 متر روی نقشه رقومی منطقه مورد مطالعه در محیط GIS ترسیم و محل برخورد اضلاع شبکه به‌عنوان مراکز قطعات نمونه در نظر گرفته شدند. قطعات نمونه به شکل دایره‌ای و با مساحت 15 آر استقرار یافتند و در داخل هر قطعه نمونه تمام درختان از نظر میزان آلودگی به بیماری زغالی بلوط و همچنین سوسک چوبخوار مورد بررسی قرار گرفتند. برای بررسی ارتباط خسارت سوسک چوب‌خوار و بیماری زغالی بلوط از رگرسیون خطی استفاده شد و به‌منظور بررسی میزان و شدت خسارت سوسک‌های چوب‌خوار و همچنین بیماری زغالی بلوط در جست‌های درختان از تجزیه واریانس یکطرفه استفاده شد. یافته‌ها: نتایج این پژوهش نشان داد درختان منطقه مورد مطالعه با شدت 96/92 درصد به بیماری زغالی و با شدت 04/47 درصد به سوسک چوب‌خوار آلوده شده بودند. رگرسیون خطی ارتباط قوی را بین خسارت سوسک چوب‌خوار با درصد خشکیدگی درختان (5/94 =R2) و خسارت سوسک چوب‌خوار با درصد آلودگی درختان به بیماری زغالی (9/85 =R2) نشان داد. تعداد جست‌ها در آلوده شدن درختان به بیماری زغالی و سوسک‌های چوب‌خوار در سطح اطمینان 99 درصد اختلاف معنی‌داری را نشان دادند. قطع و هرس شاخه و سرشاخه درختان تاثیر قابل توجهی در افزایش آلودگی آنها به آفات و بیماری‌ها نشان داد، درختان قطع شده بیشتر به سوسک چوب‌خوار (43/41 درصد) و درختان هرس شده بیشتر به بیماری زغالی (27/47 درصد) آلوده شده بودند. نتیجه‌گیری: دخالت‌های انسان در این منطقه مانند کشت زیر اشکوب، چرای مفرط دام و قطع و سر‌شاخه‌زنی درختان به منظور تهیه هیزم و تعلیف دام و همچنین بروز تنش‌های محیطی سبب شده است که در این منطقه درختان تضعیف شده و مستعد ابتلا به آفات و بیماری‌ها باشند. بر اساس یافته‌های این تحقیق حدود دو سوم درختانی که توسط انسان قطع و سر‌شاخه‌زنی شده بودند به آفت سوسک‌های چوب‌خوار و بیماری زغالی مبتلا شده بودند. سوسک‌های چوب‌خوار می‌توانند عاملی مهم در انتقال قارچ B. mditerranea بین درختان باشند بطوری‌که در این تحقیق مشخص شد، ارتباط قوی بین خسارت سوسک‌های چوبخوار و بیماری زغالی بلوط وجود دارد.
ISSN:2322-2077
2322-2786