Kişilik Bozukluklarında Tanı Güvenirliği ve Cezai Sorumluluk
Devlet gücünün en çarpıcı yönü olan “cezalandırma hakkı” ve bu doğrultudaki “ceza” kavramıdır. Cezada ölçü, suçlunun kasıt ve kusur derecesi ile işlenen suçun ağırlığıdır. Psikiyatrinin ceza hukukuna yardımcı olduğu nokta ise suçun manevi öğesinin gerçekleşip gerçekleşmediğidir. “Cezai Sorumluluk” k...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Adli Tıp Uzmanları Derneği
2017-08-01
|
| Series: | Adli Tıp Bülteni |
| Subjects: | |
| Online Access: | http://www.adlitipbulteni.com/index.php/atb/article/view/1074 |
| _version_ | 1797906035882590208 |
|---|---|
| author | Derya Deniz |
| author_facet | Derya Deniz |
| author_sort | Derya Deniz |
| collection | DOAJ |
| description | Devlet gücünün en çarpıcı yönü olan “cezalandırma hakkı” ve bu doğrultudaki “ceza” kavramıdır. Cezada ölçü, suçlunun kasıt ve kusur derecesi ile işlenen suçun ağırlığıdır. Psikiyatrinin ceza hukukuna yardımcı olduğu nokta ise suçun manevi öğesinin gerçekleşip gerçekleşmediğidir. “Cezai Sorumluluk” kavramı bir ruh sağlığı uzmanı için açık ve belirgindir. Akut ya da kronik bir zihinsel hastalık hukuki anlamda da ispat edilebilir bir tanıdır. Ancak buradaki soru tanısal orijin de değildir. Hukuki ya da cezai sorumlulukta fonksiyonel azalmayı tespit etmektir. Adli psikiyatri uygulamalarına bakıldığında -belli başlı akıl hastalıklarından farklı olarak- kişilik bozuklukları, genel olarak cezai sorumluluğu ortadan kaldıran bir fenomen olarak görülmemektedir. Elbette suç davranışları sadece kişilik bozukluğu nedeniyle meydana gelmemektedir. Araştırma bulguları, kişilik bozukluklarının genetik yatkınlıkla beraber çevresel koşullar ve olumsuz yaşam deneyimlerinin etkileşimi ile meydana geldiğine işaret etmektedir. Peki bu genetik –ya da- diğer faktörler bir insanın cezai sorumluluğunu azaltmakta mıdır? Burada tartışılması gereken, kişilik bozukluğuna sahip şüphelilerin cezai sorumlulukları ile ilgili ruhsal değerlendirme sürecinde kullanılan ölçütlerin işlevselliğidir. Adli sürece bakıldığında tanı koyma işlemi için psikiyatrın elindeki en önemli enstrüman sınıflamadır. DSM IV tarafından tanımlanmış olsa da kişilik bozuklukları kriterlerinin hepsinin birden bugüne kadar tam olarak oturtulamadığı da görülmektedir. DSM sistemi kısmi hastalıkların yarattığı fonksiyonel işlev kayıpları ile ilgili olarak bilgi vermez dolayısıyla buradaki ilgili tanılar hukuki zeminde adli sorunları çözemez. Böyle bir durumda, kişilik bozukluklarının yol açtığı, sosyal normlara uyma yeteneğindeki azalmaya nasıl karar verilecektir? |
| first_indexed | 2024-04-10T10:14:41Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-91a6e53eb88d40c78932695266db5043 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 1300-865X 2149-4533 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-04-10T10:14:41Z |
| publishDate | 2017-08-01 |
| publisher | Adli Tıp Uzmanları Derneği |
| record_format | Article |
| series | Adli Tıp Bülteni |
| spelling | doaj.art-91a6e53eb88d40c78932695266db50432023-02-15T16:21:57ZengAdli Tıp Uzmanları DerneğiAdli Tıp Bülteni1300-865X2149-45332017-08-0122210.17986/blm.20172280291074Kişilik Bozukluklarında Tanı Güvenirliği ve Cezai SorumlulukDerya Deniz0İstanbul Kültür Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Psikoloji BölümüDevlet gücünün en çarpıcı yönü olan “cezalandırma hakkı” ve bu doğrultudaki “ceza” kavramıdır. Cezada ölçü, suçlunun kasıt ve kusur derecesi ile işlenen suçun ağırlığıdır. Psikiyatrinin ceza hukukuna yardımcı olduğu nokta ise suçun manevi öğesinin gerçekleşip gerçekleşmediğidir. “Cezai Sorumluluk” kavramı bir ruh sağlığı uzmanı için açık ve belirgindir. Akut ya da kronik bir zihinsel hastalık hukuki anlamda da ispat edilebilir bir tanıdır. Ancak buradaki soru tanısal orijin de değildir. Hukuki ya da cezai sorumlulukta fonksiyonel azalmayı tespit etmektir. Adli psikiyatri uygulamalarına bakıldığında -belli başlı akıl hastalıklarından farklı olarak- kişilik bozuklukları, genel olarak cezai sorumluluğu ortadan kaldıran bir fenomen olarak görülmemektedir. Elbette suç davranışları sadece kişilik bozukluğu nedeniyle meydana gelmemektedir. Araştırma bulguları, kişilik bozukluklarının genetik yatkınlıkla beraber çevresel koşullar ve olumsuz yaşam deneyimlerinin etkileşimi ile meydana geldiğine işaret etmektedir. Peki bu genetik –ya da- diğer faktörler bir insanın cezai sorumluluğunu azaltmakta mıdır? Burada tartışılması gereken, kişilik bozukluğuna sahip şüphelilerin cezai sorumlulukları ile ilgili ruhsal değerlendirme sürecinde kullanılan ölçütlerin işlevselliğidir. Adli sürece bakıldığında tanı koyma işlemi için psikiyatrın elindeki en önemli enstrüman sınıflamadır. DSM IV tarafından tanımlanmış olsa da kişilik bozuklukları kriterlerinin hepsinin birden bugüne kadar tam olarak oturtulamadığı da görülmektedir. DSM sistemi kısmi hastalıkların yarattığı fonksiyonel işlev kayıpları ile ilgili olarak bilgi vermez dolayısıyla buradaki ilgili tanılar hukuki zeminde adli sorunları çözemez. Böyle bir durumda, kişilik bozukluklarının yol açtığı, sosyal normlara uyma yeteneğindeki azalmaya nasıl karar verilecektir?http://www.adlitipbulteni.com/index.php/atb/article/view/1074kişilik bozukluklarıKişilik Bozukluklarıcezai sorumlulukCezai Sorumlulukadli psikolojiAdli Psikoloji |
| spellingShingle | Derya Deniz Kişilik Bozukluklarında Tanı Güvenirliği ve Cezai Sorumluluk Adli Tıp Bülteni kişilik bozuklukları Kişilik Bozuklukları cezai sorumluluk Cezai Sorumluluk adli psikoloji Adli Psikoloji |
| title | Kişilik Bozukluklarında Tanı Güvenirliği ve Cezai Sorumluluk |
| title_full | Kişilik Bozukluklarında Tanı Güvenirliği ve Cezai Sorumluluk |
| title_fullStr | Kişilik Bozukluklarında Tanı Güvenirliği ve Cezai Sorumluluk |
| title_full_unstemmed | Kişilik Bozukluklarında Tanı Güvenirliği ve Cezai Sorumluluk |
| title_short | Kişilik Bozukluklarında Tanı Güvenirliği ve Cezai Sorumluluk |
| title_sort | kisilik bozukluklarinda tani guvenirligi ve cezai sorumluluk |
| topic | kişilik bozuklukları Kişilik Bozuklukları cezai sorumluluk Cezai Sorumluluk adli psikoloji Adli Psikoloji |
| url | http://www.adlitipbulteni.com/index.php/atb/article/view/1074 |
| work_keys_str_mv | AT deryadeniz kisilikbozukluklarındatanıguvenirligivecezaisorumluluk |