پیشبینی تعداد روزهای گرد و غباری سالیانه در استان خراسان رضوی با تحلیلهای فضایی- زمانی
یکی از مهمترین چالشهای محیطی در سالیان اخیر در استان خراسان رضوی پدیده گرد و غبار است. بر این اساس پیشبینی فضایی- زمانی تعداد روزهای گرد و غباری سالیانه با استفاده از روش کریجینگ و با کمک نرمافزار R مورد بررسی قرار گرفت که در آن سرعت باد 15 متر در ثانیه و بیشتر و دید افقی زیر 1000 متر از نظر ساز...
Main Authors: | , , |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2020-01-01
|
Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
Subjects: | |
Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_33831_59e0e237f4be89150ee4c425d45275ae.pdf |
_version_ | 1797664679965753344 |
---|---|
author | احمد حسینی بهلول علیجانی یدالله واقعی |
author_facet | احمد حسینی بهلول علیجانی یدالله واقعی |
author_sort | احمد حسینی |
collection | DOAJ |
description | یکی از مهمترین چالشهای محیطی در سالیان اخیر در استان خراسان رضوی پدیده گرد و غبار است. بر این اساس پیشبینی فضایی- زمانی تعداد روزهای گرد و غباری سالیانه با استفاده از روش کریجینگ و با کمک نرمافزار R مورد بررسی قرار گرفت که در آن سرعت باد 15 متر در ثانیه و بیشتر و دید افقی زیر 1000 متر از نظر سازمان هواشناسی جهانی به عنوان روز گرد و غباری در نظر گرفته شد. پس از حذف همپوشانی دادهها از دو ماتریس فضایی- زمانی دید افقی و سرعت باد، آرایه SP Data به صورت ترکیبی از ماتریس و بردار در کلاس STFDF و STF ساخته شد. سپس تمامی مدلهای تفکیکپذیر و غیر تفکیکپذیر، به مدل تجربی دادهها برازش داده شدند که تغییرنگار متریک با کمترین میانگین مربعات خطا به عنوان بهترین مدل برای پیشبینی تعداد روزهای گرد و غباری سالیانه انتخاب شد. خروجی مدل نشان داد که دادهها تا 5 سال دارای وابستگی فضایی- زمانی هستند، لذا میتوان تا سال 2022 تعداد روزهای گرد و غباری را برآورد نمود. حدود اطمینان تعداد روزهای گرد و غباری در سطح 95% نشان داد در سال 2019 ایستگاه سبزوار با 56 روز بیشترین و ایستگاه گناباد با 26 روز کمترین تعداد روز گرد و غباری را خواهند داشت. همچنین پیشبینیها نشان میدهد تعداد روزهای گرد و غباری در استان خراسان رضوی از 39 روز تا 42 روز در سال 2022 میرسد که روندی افزایشی دارد. |
first_indexed | 2024-03-11T19:32:49Z |
format | Article |
id | doaj.art-91b22a6ef263453badde359316628182 |
institution | Directory Open Access Journal |
issn | 2322-1682 2383-3076 |
language | English |
last_indexed | 2024-03-11T19:32:49Z |
publishDate | 2020-01-01 |
publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
record_format | Article |
series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
spelling | doaj.art-91b22a6ef263453badde3593166281822023-10-06T13:15:45ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762020-01-018410311710.22067/geo.v0i0.7911633831پیشبینی تعداد روزهای گرد و غباری سالیانه در استان خراسان رضوی با تحلیلهای فضایی- زمانیاحمد حسینی0بهلول علیجانی1یدالله واقعی2دانشگاه پیام نور، ایراندانشگاه خوارزمی تهراندانشگاه بیرجندیکی از مهمترین چالشهای محیطی در سالیان اخیر در استان خراسان رضوی پدیده گرد و غبار است. بر این اساس پیشبینی فضایی- زمانی تعداد روزهای گرد و غباری سالیانه با استفاده از روش کریجینگ و با کمک نرمافزار R مورد بررسی قرار گرفت که در آن سرعت باد 15 متر در ثانیه و بیشتر و دید افقی زیر 1000 متر از نظر سازمان هواشناسی جهانی به عنوان روز گرد و غباری در نظر گرفته شد. پس از حذف همپوشانی دادهها از دو ماتریس فضایی- زمانی دید افقی و سرعت باد، آرایه SP Data به صورت ترکیبی از ماتریس و بردار در کلاس STFDF و STF ساخته شد. سپس تمامی مدلهای تفکیکپذیر و غیر تفکیکپذیر، به مدل تجربی دادهها برازش داده شدند که تغییرنگار متریک با کمترین میانگین مربعات خطا به عنوان بهترین مدل برای پیشبینی تعداد روزهای گرد و غباری سالیانه انتخاب شد. خروجی مدل نشان داد که دادهها تا 5 سال دارای وابستگی فضایی- زمانی هستند، لذا میتوان تا سال 2022 تعداد روزهای گرد و غباری را برآورد نمود. حدود اطمینان تعداد روزهای گرد و غباری در سطح 95% نشان داد در سال 2019 ایستگاه سبزوار با 56 روز بیشترین و ایستگاه گناباد با 26 روز کمترین تعداد روز گرد و غباری را خواهند داشت. همچنین پیشبینیها نشان میدهد تعداد روزهای گرد و غباری در استان خراسان رضوی از 39 روز تا 42 روز در سال 2022 میرسد که روندی افزایشی دارد.https://geoeh.um.ac.ir/article_33831_59e0e237f4be89150ee4c425d45275ae.pdfتغییرنگار فضایی- زمانیپیش بینیروزهای گرد و غباریخراسان رضویتحلیل های فضایی- زمانیکریجینگ |
spellingShingle | احمد حسینی بهلول علیجانی یدالله واقعی پیشبینی تعداد روزهای گرد و غباری سالیانه در استان خراسان رضوی با تحلیلهای فضایی- زمانی جغرافیا و مخاطرات محیطی تغییرنگار فضایی- زمانی پیش بینی روزهای گرد و غباری خراسان رضوی تحلیل های فضایی- زمانی کریجینگ |
title | پیشبینی تعداد روزهای گرد و غباری سالیانه در استان خراسان رضوی با تحلیلهای فضایی- زمانی |
title_full | پیشبینی تعداد روزهای گرد و غباری سالیانه در استان خراسان رضوی با تحلیلهای فضایی- زمانی |
title_fullStr | پیشبینی تعداد روزهای گرد و غباری سالیانه در استان خراسان رضوی با تحلیلهای فضایی- زمانی |
title_full_unstemmed | پیشبینی تعداد روزهای گرد و غباری سالیانه در استان خراسان رضوی با تحلیلهای فضایی- زمانی |
title_short | پیشبینی تعداد روزهای گرد و غباری سالیانه در استان خراسان رضوی با تحلیلهای فضایی- زمانی |
title_sort | پیشبینی تعداد روزهای گرد و غباری سالیانه در استان خراسان رضوی با تحلیلهای فضایی زمانی |
topic | تغییرنگار فضایی- زمانی پیش بینی روزهای گرد و غباری خراسان رضوی تحلیل های فضایی- زمانی کریجینگ |
url | https://geoeh.um.ac.ir/article_33831_59e0e237f4be89150ee4c425d45275ae.pdf |
work_keys_str_mv | AT ạḥmdḥsyny pysẖbynytʿdạdrwzhạygrdwgẖbạrysạlyạnhdrạstạnkẖrạsạnrḍwybạtḥlylhạyfḍạyyzmạny AT bhlwlʿlyjạny pysẖbynytʿdạdrwzhạygrdwgẖbạrysạlyạnhdrạstạnkẖrạsạnrḍwybạtḥlylhạyfḍạyyzmạny AT ydạllhwạqʿy pysẖbynytʿdạdrwzhạygrdwgẖbạrysạlyạnhdrạstạnkẖrạsạnrḍwybạtḥlylhạyfḍạyyzmạny |