Summary: | Próbki gleby ryzosferowej oraz pozaryzosferowej pobrano z 6 powierzchni użytków zielonych w obrębie Doliny Dolnej Wisły. Badaniom poddano tereny dolin zalewowych pomiędzy korytem Wisły a wałem przeciwpowodziowym w obrębie mezoregionów Doliny Fordońskiej i Kotliny Grudziądzkiej. Teren badań, znajdujący się w obrębie Chełmińskiego i Nadwiślańskiego Zespołu Parków Krajobrazowych, podlega corocznym zdarzeniom powodziowym. Osady fluwialane są deponowane w trakcie krótkotrwałych i najczęściej wiosennych wezbrań Wisły. Ilość deponowanego materiału w dolinach zalewowych zależy od zasięgu powodzi oraz lokalnych uwarunkowań związanych z rzeźbą terenu. W glebie ryzosferowej mniszka lekarskiego stwierdzono wyższą zawartość frakcji iłowej oraz materii organicznej w porównaniu do materiału glebowego strefy pozaryzosferowej. Całkowita zawartość Fe, Mn, Cd i Ni oraz ich form ekstrahowanych roztworem DTPA wykazywały zróżnicowanie w glebie ryzosferowej oraz pozaryzosferowej. Niższą całkowitą zawartość badanych metali stwierdzono w glebie ryzosferowej we wszystkich miejscach poboru próbek. Zawartość form FeDTPA i MnDTPA w badanych glebach była znacząco wyższa od zawartości, poniżej której rośliny odczuwają niedobór tych metali. Relatywnie wysoka zawartość materii organicznej oraz frakcji iłowej w glebie ryzosferowej powoduje, że metale zostają związane przez kompleks sorpcyjny, przez co ograniczona zostaje ich biodostępność. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. określającym standardy jakości gleby dla obszarów poddanych ochronie na podstawie przepisów o ochronie przyrody - całkowita zawartość Cd i Ni w glebie pozaryzosferowej nieznacznie wyższa była od dopuszczalnej (odpowiednio 1.0, i 35.0 mg • kg−1). Z uwagi, że nie wykazano niekorzystnego oddziaływania pierwiastków śladowych na środowisko oraz że tereny dolin zalewowych są użytkowane rolniczo - do oceny zanieczyszczenia przyjęto standardy dla użytków rolnych. Według tych kryteriów badane gleby nie kwalifikują się do zanieczyszczonych kadmem i niklem.
|