تأثیر تنش رطوبتی بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم گندم
به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم گندم در شرایط مزرعه، دو آزمایش مشابه و همزمان در سال زراعی 85-1384 در مزرعهی پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج و دانشگاه آزاد اسلامی واحد تربت جام اجرا شد. این آزمایشها به صورت فاکتوریل با چهار تکرار در قالب طرح بلوکهای...
| Main Authors: | , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
University of Birjand
2009-04-01
|
| Series: | تنش های محیطی در علوم زراعی |
| Subjects: | |
| Online Access: | http://escs.birjand.ac.ir/article_1_a2f7a1cf79936060838802086c814d20.pdf |
| _version_ | 1827297460465172480 |
|---|---|
| author | فرزاد پاکنژاد مجید جامی الاحمدی علیرضا پازوکی محمد نصری |
| author_facet | فرزاد پاکنژاد مجید جامی الاحمدی علیرضا پازوکی محمد نصری |
| author_sort | فرزاد پاکنژاد |
| collection | DOAJ |
| description | به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم گندم در شرایط مزرعه، دو آزمایش مشابه و همزمان در سال زراعی 85-1384 در مزرعهی پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج و دانشگاه آزاد اسلامی واحد تربت جام اجرا شد. این آزمایشها به صورت فاکتوریل با چهار تکرار در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی اجرا شد. عامل اول شامل 9 رژیم مختلف آبیاری بر مبنای درصد تخلیهی رطوبتی خاک در مراحل مختلف رشد بود ( شاهد (T1)، آبیاری در60 و 80 درصد تخلیهی رطوبتی از ابتدای طویل شدن ساقه ها تا پایان دورهی رشد (به ترتیب T2 و T3)، آبیاری در 60 و 80 درصد تخلیه رطوبتی در زمان گل دهی (به ترتیب T4 و T6)، آبیاری در 60 و 80 درصد تخلیه ی رطوبتی از زمان گل دهی تا پایان دورهی رشد (به ترتیب، T5 و T7)، قطع آبیاری ازگلدهی تاپایان دورهی رشد (T8) و قطع آبیاری در طول دورهی پر شدن دانه (T9)). عامل دوم شامل دو رقم چمران و مرودشت بود. نتایج حاصله حاکی از تفاوت بسیار معنی دار تیمارهای مختلف تنش خشکی نسبت به شاهد، از نظر عملکرد و اجزای عملکرد بود. قطع آبیاری از مرحلهی گلدهی به بعد با 64 درصد کاهش نسبت به تیمار شاهد، کمترین عملکرد دانه را سبب شد وکمترین افت عملکرد با 19% کاهش نسبت به شاهد مربوط به آبیاری در 60% تخلیه ی رطوبتی از ابتدای مرحله طویل شدن ساقه ها تا پایان دوره رشد بود. بر طبق این نتایج حساسترین مرحله رشد گیاه نسبت به تنش خشکی، مرحلهی گلدهی و پر شدن دانه ها است. رقم مرودشت با وجود داشتن عملکرد بالاتر در شرایط رطوبت کافی و حتی شرایط کم آبی در طول فصل رشد، نسبت به رقم چمران از قطع آبیاری آخر فصل خسارت بیشتری را متحمل شد. صفات تعداد دانه در سنبله و طول پدانکل در شرایط مطلوب رطوبتی به ترتیب بیشترین همبستگی را باعملکرد دانه نشان دادند. در تیمار قطع آبیاری از گلدهی تا پایان دوره ی رشد، وزن هزار دانه با عملکرد همبستگی مثبت و معنی داری را نشان داد. این نتیجه حاکی از آن است که تأثیر منفی تنش رطوبتی در این مرحله بر روی عملکرد، ناشی از کاهش وزن دانه بوده است. |
| first_indexed | 2024-04-24T14:55:48Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-93af2df3f81a49acaf940dc6e75d81a8 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2228-7604 2383-3084 |
| language | fas |
| last_indexed | 2024-04-24T14:55:48Z |
| publishDate | 2009-04-01 |
| publisher | University of Birjand |
| record_format | Article |
| series | تنش های محیطی در علوم زراعی |
| spelling | doaj.art-93af2df3f81a49acaf940dc6e75d81a82024-04-02T18:50:51ZfasUniversity of Birjandتنش های محیطی در علوم زراعی2228-76042383-30842009-04-011111510.22077/escs.2009.11تأثیر تنش رطوبتی بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم گندمفرزاد پاکنژاد0مجید جامی الاحمدی1علیرضا پازوکی2محمد نصری3دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرجدانشگاه بیرجنددانشگاه آزاد اسلامی، واحد شهرریدانشگاه آزاد اسلامی، واحد ورامینبه منظور بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم گندم در شرایط مزرعه، دو آزمایش مشابه و همزمان در سال زراعی 85-1384 در مزرعهی پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج و دانشگاه آزاد اسلامی واحد تربت جام اجرا شد. این آزمایشها به صورت فاکتوریل با چهار تکرار در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی اجرا شد. عامل اول شامل 9 رژیم مختلف آبیاری بر مبنای درصد تخلیهی رطوبتی خاک در مراحل مختلف رشد بود ( شاهد (T1)، آبیاری در60 و 80 درصد تخلیهی رطوبتی از ابتدای طویل شدن ساقه ها تا پایان دورهی رشد (به ترتیب T2 و T3)، آبیاری در 60 و 80 درصد تخلیه رطوبتی در زمان گل دهی (به ترتیب T4 و T6)، آبیاری در 60 و 80 درصد تخلیه ی رطوبتی از زمان گل دهی تا پایان دورهی رشد (به ترتیب، T5 و T7)، قطع آبیاری ازگلدهی تاپایان دورهی رشد (T8) و قطع آبیاری در طول دورهی پر شدن دانه (T9)). عامل دوم شامل دو رقم چمران و مرودشت بود. نتایج حاصله حاکی از تفاوت بسیار معنی دار تیمارهای مختلف تنش خشکی نسبت به شاهد، از نظر عملکرد و اجزای عملکرد بود. قطع آبیاری از مرحلهی گلدهی به بعد با 64 درصد کاهش نسبت به تیمار شاهد، کمترین عملکرد دانه را سبب شد وکمترین افت عملکرد با 19% کاهش نسبت به شاهد مربوط به آبیاری در 60% تخلیه ی رطوبتی از ابتدای مرحله طویل شدن ساقه ها تا پایان دوره رشد بود. بر طبق این نتایج حساسترین مرحله رشد گیاه نسبت به تنش خشکی، مرحلهی گلدهی و پر شدن دانه ها است. رقم مرودشت با وجود داشتن عملکرد بالاتر در شرایط رطوبت کافی و حتی شرایط کم آبی در طول فصل رشد، نسبت به رقم چمران از قطع آبیاری آخر فصل خسارت بیشتری را متحمل شد. صفات تعداد دانه در سنبله و طول پدانکل در شرایط مطلوب رطوبتی به ترتیب بیشترین همبستگی را باعملکرد دانه نشان دادند. در تیمار قطع آبیاری از گلدهی تا پایان دوره ی رشد، وزن هزار دانه با عملکرد همبستگی مثبت و معنی داری را نشان داد. این نتیجه حاکی از آن است که تأثیر منفی تنش رطوبتی در این مرحله بر روی عملکرد، ناشی از کاهش وزن دانه بوده است.http://escs.birjand.ac.ir/article_1_a2f7a1cf79936060838802086c814d20.pdfWheatcultivarsIrrigation Terminationdeficit irrigationGrowth stageHarvest index |
| spellingShingle | فرزاد پاکنژاد مجید جامی الاحمدی علیرضا پازوکی محمد نصری تأثیر تنش رطوبتی بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم گندم تنش های محیطی در علوم زراعی Wheat cultivars Irrigation Termination deficit irrigation Growth stage Harvest index |
| title | تأثیر تنش رطوبتی بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم گندم |
| title_full | تأثیر تنش رطوبتی بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم گندم |
| title_fullStr | تأثیر تنش رطوبتی بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم گندم |
| title_full_unstemmed | تأثیر تنش رطوبتی بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم گندم |
| title_short | تأثیر تنش رطوبتی بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم گندم |
| title_sort | تأثیر تنش رطوبتی بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم گندم |
| topic | Wheat cultivars Irrigation Termination deficit irrigation Growth stage Harvest index |
| url | http://escs.birjand.ac.ir/article_1_a2f7a1cf79936060838802086c814d20.pdf |
| work_keys_str_mv | AT frzạdpạḵnzẖạd tạtẖyrtnsẖrṭwbtybrʿmlḵrdwạjzạyʿmlḵrddwrqmgndm AT mjydjạmyạlạḥmdy tạtẖyrtnsẖrṭwbtybrʿmlḵrdwạjzạyʿmlḵrddwrqmgndm AT ʿlyrḍạpạzwḵy tạtẖyrtnsẖrṭwbtybrʿmlḵrdwạjzạyʿmlḵrddwrqmgndm AT mḥmdnṣry tạtẖyrtnsẖrṭwbtybrʿmlḵrdwạjzạyʿmlḵrddwrqmgndm |