بررسی تأثیر پساب و روش های آبیاری بر شوری خاک در منطقه ی نیمه خشک دشت کربال

پژوهش حاضر، با هدف بررسی تاثیر روش‌های ‌آبیاری تحت فشار و سطحی جویچه­ای بر چگونگی توزیع شوری در خاک انجام شد. آزمایش در قالب طرح کرت­های یک‌ بار خرد­شده با سه روش آبیاری (جویچه‌ای با هیدروفولوم، قطره‌ای سطحی و قطره‌ای زیرسطحی) و دو کیفیت آب (فاضلاب خانگی تصفیه­شده با شوری 509/0 دسی­زیمنس بر متر  و آ...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: ایمان صالح, علی مراد حسن لی
Format: Article
Language:fas
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2014-08-01
Series:آب و توسعه پایدار
Subjects:
Online Access:https://jwsd.um.ac.ir/article_25403_f6cfc32080b359eec95c025e11d65451.pdf
_version_ 1818012336963715072
author ایمان صالح
علی مراد حسن لی
author_facet ایمان صالح
علی مراد حسن لی
author_sort ایمان صالح
collection DOAJ
description پژوهش حاضر، با هدف بررسی تاثیر روش‌های ‌آبیاری تحت فشار و سطحی جویچه­ای بر چگونگی توزیع شوری در خاک انجام شد. آزمایش در قالب طرح کرت­های یک‌ بار خرد­شده با سه روش آبیاری (جویچه‌ای با هیدروفولوم، قطره‌ای سطحی و قطره‌ای زیرسطحی) و دو کیفیت آب (فاضلاب خانگی تصفیه­شده با شوری 509/0 دسی­زیمنس بر متر  و آب معمولی با شوری 52/1 دسی­زیمنس بر متر) در مزرعه­ی آزمایشی ذرت در منطقه­ی کربال فارس انجام شد. نمونه­برداری خاک در دو نوبت (پیش از شروع آبیاری و پس از برداشت محصول)، در سه عمق 20-0، 40-20 و 60-40 سانتیمتری و در 15 نقطه­ی اطراف محل نشت آب انجام شد. نتایج تجزیه­ی واریانس شوری­ها نشان داد که در هر دو نوبت اندازه­گیری بین روش­های آبیاری و بین تیمارهای کیفیت آب تفاوت معنی­داری از نظر تجمع شوری در هر سه عمق اندازه­گیری در سطح یک درصد وجود دارد. بیشترین مقدار شوری، 66/1 دسی­زیمنس بر متر در عمق 20-0 سانتیمتری در آبیاری قطره­ای زیرسطحی و کمترین آن، 92/0 دسی­زیمنس بر متر در عمق 40- 20 سانتیمتری در روش جویچه­ای به دست آمد. بررسی الگوی توزیع شوری در نیم­رخ خاک نشان داد در روش جویچه­ای بیشترین شوری در رأس پشته­ها وجود دارد و با حرکت به سمت کف جویچه­ها کاهش شوری مشاهده می­گردد. در روش­های تحت فشار، محل قرار­گرفتن قطره­چکان­ها از کمترین مقدار شوری برخوردار بودند و با دور­شدن از قطره­چکان­ها میزان شوری افزایش پیدا می­کرد.  انجام عملیات آبشویی، کنترل سطح آب زیرزمینی، کاشت گیاه در نزدیکی قطره­چکان­ها و در دامنه­ی پشته­ها و انجام تحقیقات بیشتر در زمینه­ی چگونگی و میزان تجمع عناصر مختلف در خاک به هنگام استفاده از پساب و همچنین اثرات زیست­محیطی آن توصیه­هایی است که در پایان این تحقیق به آنها اشاره شده است.
first_indexed 2024-04-14T06:19:57Z
format Article
id doaj.art-93f7832cd95d4d139b7551b0578b972f
institution Directory Open Access Journal
issn 2423-5474
2717-3321
language fas
last_indexed 2024-04-14T06:19:57Z
publishDate 2014-08-01
publisher Ferdowsi University of Mashhad
record_format Article
series آب و توسعه پایدار
spelling doaj.art-93f7832cd95d4d139b7551b0578b972f2022-12-22T02:08:05ZfasFerdowsi University of Mashhadآب و توسعه پایدار2423-54742717-33212014-08-0112475410.22067/jwsd.v1i2.3527625403بررسی تأثیر پساب و روش های آبیاری بر شوری خاک در منطقه ی نیمه خشک دشت کربالایمان صالح0علی مراد حسن لی1دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساریدانشکده کشاورزی دانشگاه شیرازپژوهش حاضر، با هدف بررسی تاثیر روش‌های ‌آبیاری تحت فشار و سطحی جویچه­ای بر چگونگی توزیع شوری در خاک انجام شد. آزمایش در قالب طرح کرت­های یک‌ بار خرد­شده با سه روش آبیاری (جویچه‌ای با هیدروفولوم، قطره‌ای سطحی و قطره‌ای زیرسطحی) و دو کیفیت آب (فاضلاب خانگی تصفیه­شده با شوری 509/0 دسی­زیمنس بر متر  و آب معمولی با شوری 52/1 دسی­زیمنس بر متر) در مزرعه­ی آزمایشی ذرت در منطقه­ی کربال فارس انجام شد. نمونه­برداری خاک در دو نوبت (پیش از شروع آبیاری و پس از برداشت محصول)، در سه عمق 20-0، 40-20 و 60-40 سانتیمتری و در 15 نقطه­ی اطراف محل نشت آب انجام شد. نتایج تجزیه­ی واریانس شوری­ها نشان داد که در هر دو نوبت اندازه­گیری بین روش­های آبیاری و بین تیمارهای کیفیت آب تفاوت معنی­داری از نظر تجمع شوری در هر سه عمق اندازه­گیری در سطح یک درصد وجود دارد. بیشترین مقدار شوری، 66/1 دسی­زیمنس بر متر در عمق 20-0 سانتیمتری در آبیاری قطره­ای زیرسطحی و کمترین آن، 92/0 دسی­زیمنس بر متر در عمق 40- 20 سانتیمتری در روش جویچه­ای به دست آمد. بررسی الگوی توزیع شوری در نیم­رخ خاک نشان داد در روش جویچه­ای بیشترین شوری در رأس پشته­ها وجود دارد و با حرکت به سمت کف جویچه­ها کاهش شوری مشاهده می­گردد. در روش­های تحت فشار، محل قرار­گرفتن قطره­چکان­ها از کمترین مقدار شوری برخوردار بودند و با دور­شدن از قطره­چکان­ها میزان شوری افزایش پیدا می­کرد.  انجام عملیات آبشویی، کنترل سطح آب زیرزمینی، کاشت گیاه در نزدیکی قطره­چکان­ها و در دامنه­ی پشته­ها و انجام تحقیقات بیشتر در زمینه­ی چگونگی و میزان تجمع عناصر مختلف در خاک به هنگام استفاده از پساب و همچنین اثرات زیست­محیطی آن توصیه­هایی است که در پایان این تحقیق به آنها اشاره شده است.https://jwsd.um.ac.ir/article_25403_f6cfc32080b359eec95c025e11d65451.pdfشوریپسابآبیاری قطره ای سطحیآبیاری قطره ای زیر سطحیآبیاری جویچه ای
spellingShingle ایمان صالح
علی مراد حسن لی
بررسی تأثیر پساب و روش های آبیاری بر شوری خاک در منطقه ی نیمه خشک دشت کربال
آب و توسعه پایدار
شوری
پساب
آبیاری قطره ای سطحی
آبیاری قطره ای زیر سطحی
آبیاری جویچه ای
title بررسی تأثیر پساب و روش های آبیاری بر شوری خاک در منطقه ی نیمه خشک دشت کربال
title_full بررسی تأثیر پساب و روش های آبیاری بر شوری خاک در منطقه ی نیمه خشک دشت کربال
title_fullStr بررسی تأثیر پساب و روش های آبیاری بر شوری خاک در منطقه ی نیمه خشک دشت کربال
title_full_unstemmed بررسی تأثیر پساب و روش های آبیاری بر شوری خاک در منطقه ی نیمه خشک دشت کربال
title_short بررسی تأثیر پساب و روش های آبیاری بر شوری خاک در منطقه ی نیمه خشک دشت کربال
title_sort بررسی تأثیر پساب و روش های آبیاری بر شوری خاک در منطقه ی نیمه خشک دشت کربال
topic شوری
پساب
آبیاری قطره ای سطحی
آبیاری قطره ای زیر سطحی
آبیاری جویچه ای
url https://jwsd.um.ac.ir/article_25403_f6cfc32080b359eec95c025e11d65451.pdf
work_keys_str_mv AT ạymạnṣạlḥ brrsytạtẖyrpsạbwrwsẖhạyậbyạrybrsẖwrykẖạḵdrmnṭqhynymhkẖsẖḵdsẖtḵrbạl
AT ʿlymrạdḥsnly brrsytạtẖyrpsạbwrwsẖhạyậbyạrybrsẖwrykẖạḵdrmnṭqhynymhkẖsẖḵdsẖtḵrbạl