ارزیابی تحمل به یخ‌زدگی ارقام چغندرقند (Beta vulgaris L.) در شرایط کنترل شده

به منظور بررسی تحمل به یخ­زدگی ارقام چغندرقند در شرایط کنترل شده، پژوهشی در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. در این مطالعه هشت رقم چغندرقند (Beta vulgaris L.) به نام های رسول، شیرین، IC و7233 (ارقام داخلی)، افشاری، پائولینا، ر...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: احمد نظامی, کمال حاج محمدنیا قالی باف, علی کمندی
Format: Article
Language:fas
Published: University of Birjand 2011-03-01
Series:تنش های محیطی در علوم زراعی
Subjects:
Online Access:http://escs.birjand.ac.ir/article_93_035773a006b0a436af16720e1db9e4b1.pdf
_version_ 1797228382649319424
author احمد نظامی
کمال حاج محمدنیا قالی باف
علی کمندی
author_facet احمد نظامی
کمال حاج محمدنیا قالی باف
علی کمندی
author_sort احمد نظامی
collection DOAJ
description به منظور بررسی تحمل به یخ­زدگی ارقام چغندرقند در شرایط کنترل شده، پژوهشی در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. در این مطالعه هشت رقم چغندرقند (Beta vulgaris L.) به نام های رسول، شیرین، IC و7233 (ارقام داخلی)، افشاری، پائولینا، ریزوفورت و لاتیتیا (ارقام خارجی) در معرض هشت دمای یخ زدگی (شامل صفر،  2-، 4- ، 6- ، 8- ، 10- ، 12-  و 14- درجه سانتی­گراد) قرار گرفتند. بوته ­ها تا مرحله 4 تا 5 برگی در اوایل بهار در محیط طبیعی رشد یافته و بعد از آن جهت اعمال تیمارهای یخ­زدگی به فریزر ترموگرادیان منتقل شدند. درصد بقاء، وزن خشک، عدد کلروفیل‌متر، دمای کشنده 50 درصد (LT50) نمونه‌های گیاهی  و دمای کاهنده 50 درصد وزن خشک (RDMT50) نمونه­ها در پایان دوره بازیافت (سه هفته بعد از اعمال تیمار یخ­زدگی) اندازه­گیری و ثبت شد. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که اثرات رقم و دمای یخ­زدگی بر درصد بقاء، وزن خشک و عدد کلروفیل متر معنی­دار (01/0≤p) بود. با کاهش دمای یخ­زدگی به کمتر از 8- درجه سانتی­گراد، میانگین درصد بقاء به شکل معنی­داری کم شد، اما کاهش معنی­دار  وزن خشک و عدد کلروفیل‌متر نسبت به شاهد (تیمار عدم یخ­زدگی) از تیمار دمایی 2- درجه سانتی‌گراد به پایین مشاهده شد. همچنین مشخص شد که ارقام مورد آزمایش از لحاظ LT50 و RDMT50 با یکدیگر اختلاف معنی‌داری (01/0≤p) داشتند، به نحوی که در بین ارقام چغندرقند مورد بررسی، پائولینا، لاتیتیا و شیرین با LT50معادل 11/5- درجه سانتی­گراد مقاوم‌ترین، و رقم افشاری با LT50معادل 9/1- درجه سانتی‌گراد حساس‌ترین رقم شناخته شدند. رقم افشاری بیشترین مقدار RDMT50 (7/7- درجه سانتی‌گراد) را نیز نسبت به سایر ارقام نشان داد. به نظر می‌رسد با توجه به همبستگی خوب بین RDMT50 با LT50 در این آزمایش (**0/83=r)، از این صفت نیز بتوان در ارزیابی تحمل به یخ­زدگی ارقام چغندرقند استفاده کرد.
first_indexed 2024-04-24T14:55:49Z
format Article
id doaj.art-948967e306a3415f8e2a8e5118f09689
institution Directory Open Access Journal
issn 2228-7604
2383-3084
language fas
last_indexed 2024-04-24T14:55:49Z
publishDate 2011-03-01
publisher University of Birjand
record_format Article
series تنش های محیطی در علوم زراعی
spelling doaj.art-948967e306a3415f8e2a8e5118f096892024-04-02T18:53:51ZfasUniversity of Birjandتنش های محیطی در علوم زراعی2228-76042383-30842011-03-013217718710.22077/escs.2011.9393ارزیابی تحمل به یخ‌زدگی ارقام چغندرقند (Beta vulgaris L.) در شرایط کنترل شدهاحمد نظامی0کمال حاج محمدنیا قالی باف1علی کمندی2دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه فردوسی مشهدمربی گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه فردوسی مشهددانشجوی دکتری گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه فردوسی مشهدبه منظور بررسی تحمل به یخ­زدگی ارقام چغندرقند در شرایط کنترل شده، پژوهشی در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. در این مطالعه هشت رقم چغندرقند (Beta vulgaris L.) به نام های رسول، شیرین، IC و7233 (ارقام داخلی)، افشاری، پائولینا، ریزوفورت و لاتیتیا (ارقام خارجی) در معرض هشت دمای یخ زدگی (شامل صفر،  2-، 4- ، 6- ، 8- ، 10- ، 12-  و 14- درجه سانتی­گراد) قرار گرفتند. بوته ­ها تا مرحله 4 تا 5 برگی در اوایل بهار در محیط طبیعی رشد یافته و بعد از آن جهت اعمال تیمارهای یخ­زدگی به فریزر ترموگرادیان منتقل شدند. درصد بقاء، وزن خشک، عدد کلروفیل‌متر، دمای کشنده 50 درصد (LT50) نمونه‌های گیاهی  و دمای کاهنده 50 درصد وزن خشک (RDMT50) نمونه­ها در پایان دوره بازیافت (سه هفته بعد از اعمال تیمار یخ­زدگی) اندازه­گیری و ثبت شد. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که اثرات رقم و دمای یخ­زدگی بر درصد بقاء، وزن خشک و عدد کلروفیل متر معنی­دار (01/0≤p) بود. با کاهش دمای یخ­زدگی به کمتر از 8- درجه سانتی­گراد، میانگین درصد بقاء به شکل معنی­داری کم شد، اما کاهش معنی­دار  وزن خشک و عدد کلروفیل‌متر نسبت به شاهد (تیمار عدم یخ­زدگی) از تیمار دمایی 2- درجه سانتی‌گراد به پایین مشاهده شد. همچنین مشخص شد که ارقام مورد آزمایش از لحاظ LT50 و RDMT50 با یکدیگر اختلاف معنی‌داری (01/0≤p) داشتند، به نحوی که در بین ارقام چغندرقند مورد بررسی، پائولینا، لاتیتیا و شیرین با LT50معادل 11/5- درجه سانتی­گراد مقاوم‌ترین، و رقم افشاری با LT50معادل 9/1- درجه سانتی‌گراد حساس‌ترین رقم شناخته شدند. رقم افشاری بیشترین مقدار RDMT50 (7/7- درجه سانتی‌گراد) را نیز نسبت به سایر ارقام نشان داد. به نظر می‌رسد با توجه به همبستگی خوب بین RDMT50 با LT50 در این آزمایش (**0/83=r)، از این صفت نیز بتوان در ارزیابی تحمل به یخ­زدگی ارقام چغندرقند استفاده کرد.http://escs.birjand.ac.ir/article_93_035773a006b0a436af16720e1db9e4b1.pdfLT50RDMT50. SurvivalSPAD reading
spellingShingle احمد نظامی
کمال حاج محمدنیا قالی باف
علی کمندی
ارزیابی تحمل به یخ‌زدگی ارقام چغندرقند (Beta vulgaris L.) در شرایط کنترل شده
تنش های محیطی در علوم زراعی
LT50
RDMT50. Survival
SPAD reading
title ارزیابی تحمل به یخ‌زدگی ارقام چغندرقند (Beta vulgaris L.) در شرایط کنترل شده
title_full ارزیابی تحمل به یخ‌زدگی ارقام چغندرقند (Beta vulgaris L.) در شرایط کنترل شده
title_fullStr ارزیابی تحمل به یخ‌زدگی ارقام چغندرقند (Beta vulgaris L.) در شرایط کنترل شده
title_full_unstemmed ارزیابی تحمل به یخ‌زدگی ارقام چغندرقند (Beta vulgaris L.) در شرایط کنترل شده
title_short ارزیابی تحمل به یخ‌زدگی ارقام چغندرقند (Beta vulgaris L.) در شرایط کنترل شده
title_sort ارزیابی تحمل به یخ‌زدگی ارقام چغندرقند beta vulgaris l در شرایط کنترل شده
topic LT50
RDMT50. Survival
SPAD reading
url http://escs.birjand.ac.ir/article_93_035773a006b0a436af16720e1db9e4b1.pdf
work_keys_str_mv AT ạḥmdnẓạmy ạrzyạbytḥmlbhykẖzdgyạrqạmcẖgẖndrqndbetavulgarisldrsẖrạyṭḵntrlsẖdh
AT ḵmạlḥạjmḥmdnyạqạlybạf ạrzyạbytḥmlbhykẖzdgyạrqạmcẖgẖndrqndbetavulgarisldrsẖrạyṭḵntrlsẖdh
AT ʿlyḵmndy ạrzyạbytḥmlbhykẖzdgyạrqạmcẖgẖndrqndbetavulgarisldrsẖrạyṭḵntrlsẖdh