Kafkasya’da Türk Varlığının Başlangıcı Üzerine
Kafkasya, dünyanın üç kıtadan oluştuğu düşünülen zamanlarda Asya ve Avrupa’nın geçiş yeri konumundaydı. Karadeniz’in kuzeyindeki düzlükler iki kıtayı birleştiren ara bölge gibiydi. Günümüzde dünyanın çok daha geniş bir yer olduğu öğrenilmesine rağmen bölgenin iki kıta arasındaki geçiş yeri olma konu...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Vakanüvis Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi
2017-11-01
|
| Series: | Vakanüvis Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/pub/vakanuvis/issue/32134/356294?publisher=vakanuvis |
| _version_ | 1797914756638572544 |
|---|---|
| author | İbrahim Tellioğlu |
| author_facet | İbrahim Tellioğlu |
| author_sort | İbrahim Tellioğlu |
| collection | DOAJ |
| description | Kafkasya, dünyanın üç kıtadan oluştuğu düşünülen
zamanlarda Asya ve Avrupa’nın geçiş yeri konumundaydı. Karadeniz’in kuzeyindeki
düzlükler iki kıtayı birleştiren ara bölge gibiydi. Günümüzde dünyanın çok daha
geniş bir yer olduğu öğrenilmesine rağmen bölgenin iki kıta arasındaki geçiş
yeri olma konumu hâlâ devam etmektedir. Bu özelliği yüzünden tarihin ilk
zamanlarından itibaren Kafkasya’da pek çok farklı topluluk görmek mümkündür.
Hint-Avrupaî, İranî ve Turanî kökenli halklar bu bölgede çok eski dönemlerden
itibaren bir arada bulunabilmiştir. Kafkasya’nın çok uluslu yapısı günümüzde de
varlığını korumaktadır.
Kafkasya XIX. yüzyılın ortalarından itibaren büyük
güçlerin hâkimiyet mücadelesine sahne olmuştur. Bu rekabetin bir sonucu olarak
bölgenin tarihi ve kültürünü sahiplenme eğilimi ortaya çıkmıştır. Avrupa’da
yapılan çeviri faaliyetlerinde yöre kaynakları yabancı dillere aktarılırken
tenkide tâbi tutulmadığından Orta Çağ tarihçilerinin dinî ve millî hislerin
etkisiyle kaleme aldığı eserlerdeki iddialar günümüze taşınmıştır. Siyasi
rekabetin tesiriyle günümüzde yazılan pek çok eserde Gürcü, Ermeni veya
Türklerin bölgenin kadim halkı olduğu, uygarlık temelini attığı ileri
sürülmüştür. Haliyle birbirinden çok farklı görüşler kaleme alınmıştır. Bu
ideolojik ve kültürel zeminde Kafkasya’daki Türk varlığının ne zaman başladığı
meselesiyle ilgili olarak da pek çok görüş ileri sürülmüştür.
Türkistan ve Türklükle bağlantıları konusunda
son yıllarda ele geçen bilgi ve belgeleri görmezden gelen belirli çevreler bu
varsayıma soğuk baksa da Kimmer ve İskitler, Kafkasya’da Türklüğün öncüleri
olarak kabul edilmelidir. Onlardan önce bölgede Türk bulunduğuna dair iddiaların
temeli bugün için zayıftır. Kıpçaklar bu topluluklardan sonra Kafkasya’ya gelen
ikinci bir grup olarak kayıtlara geçmiştir. Hunlardan itibaren ise
Kafkasya’daki Türk varlığını kesintisiz olarak takip etmek mümkündür. |
| first_indexed | 2024-04-10T12:32:14Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-962d265ff15c416ba47def73a4456131 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2149-9535 2636-7777 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-04-10T12:32:14Z |
| publishDate | 2017-11-01 |
| publisher | Vakanüvis Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi |
| record_format | Article |
| series | Vakanüvis Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi |
| spelling | doaj.art-962d265ff15c416ba47def73a44561312023-02-15T16:14:53ZengVakanüvis Uluslararası Tarih Araştırmaları DergisiVakanüvis Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi2149-95352636-77772017-11-01255857510.24186/vakanuvis.356294552Kafkasya’da Türk Varlığının Başlangıcı Üzerineİbrahim TellioğluKafkasya, dünyanın üç kıtadan oluştuğu düşünülen zamanlarda Asya ve Avrupa’nın geçiş yeri konumundaydı. Karadeniz’in kuzeyindeki düzlükler iki kıtayı birleştiren ara bölge gibiydi. Günümüzde dünyanın çok daha geniş bir yer olduğu öğrenilmesine rağmen bölgenin iki kıta arasındaki geçiş yeri olma konumu hâlâ devam etmektedir. Bu özelliği yüzünden tarihin ilk zamanlarından itibaren Kafkasya’da pek çok farklı topluluk görmek mümkündür. Hint-Avrupaî, İranî ve Turanî kökenli halklar bu bölgede çok eski dönemlerden itibaren bir arada bulunabilmiştir. Kafkasya’nın çok uluslu yapısı günümüzde de varlığını korumaktadır. Kafkasya XIX. yüzyılın ortalarından itibaren büyük güçlerin hâkimiyet mücadelesine sahne olmuştur. Bu rekabetin bir sonucu olarak bölgenin tarihi ve kültürünü sahiplenme eğilimi ortaya çıkmıştır. Avrupa’da yapılan çeviri faaliyetlerinde yöre kaynakları yabancı dillere aktarılırken tenkide tâbi tutulmadığından Orta Çağ tarihçilerinin dinî ve millî hislerin etkisiyle kaleme aldığı eserlerdeki iddialar günümüze taşınmıştır. Siyasi rekabetin tesiriyle günümüzde yazılan pek çok eserde Gürcü, Ermeni veya Türklerin bölgenin kadim halkı olduğu, uygarlık temelini attığı ileri sürülmüştür. Haliyle birbirinden çok farklı görüşler kaleme alınmıştır. Bu ideolojik ve kültürel zeminde Kafkasya’daki Türk varlığının ne zaman başladığı meselesiyle ilgili olarak da pek çok görüş ileri sürülmüştür. Türkistan ve Türklükle bağlantıları konusunda son yıllarda ele geçen bilgi ve belgeleri görmezden gelen belirli çevreler bu varsayıma soğuk baksa da Kimmer ve İskitler, Kafkasya’da Türklüğün öncüleri olarak kabul edilmelidir. Onlardan önce bölgede Türk bulunduğuna dair iddiaların temeli bugün için zayıftır. Kıpçaklar bu topluluklardan sonra Kafkasya’ya gelen ikinci bir grup olarak kayıtlara geçmiştir. Hunlardan itibaren ise Kafkasya’daki Türk varlığını kesintisiz olarak takip etmek mümkündür.https://dergipark.org.tr/tr/pub/vakanuvis/issue/32134/356294?publisher=vakanuviskafkasyatürkkimmeri̇skitkıpçakhuncaucasiaturkcimmerianscythiankipchakhun |
| spellingShingle | İbrahim Tellioğlu Kafkasya’da Türk Varlığının Başlangıcı Üzerine Vakanüvis Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi kafkasya türk kimmer i̇skit kıpçak hun caucasia turk cimmerian scythian kipchak hun |
| title | Kafkasya’da Türk Varlığının Başlangıcı Üzerine |
| title_full | Kafkasya’da Türk Varlığının Başlangıcı Üzerine |
| title_fullStr | Kafkasya’da Türk Varlığının Başlangıcı Üzerine |
| title_full_unstemmed | Kafkasya’da Türk Varlığının Başlangıcı Üzerine |
| title_short | Kafkasya’da Türk Varlığının Başlangıcı Üzerine |
| title_sort | kafkasya da turk varliginin baslangici uzerine |
| topic | kafkasya türk kimmer i̇skit kıpçak hun caucasia turk cimmerian scythian kipchak hun |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/pub/vakanuvis/issue/32134/356294?publisher=vakanuvis |
| work_keys_str_mv | AT ibrahimtellioglu kafkasyadaturkvarlıgınınbaslangıcıuzerine |