Summary: | Ermeniler, yüzlerce
yıldır Anadolu coğrafyasında ve İstanbul’da yaşayan, Türklerle birçok ortak
kültür unsuruna sahip olan bir toplumdur. Ermeni tarihi incelendiğinde
Ermenilerin Türkler ile olan ilişkilerinin bin yıl öncesine dek uzandığı
görülür. Ermeniler özellikle Osmanlı Dönemi’nde önemli ve etkin bir gayrimüslim
unsur olarak yaşamışlardır. Bu dönemde ve sonrasında Ermeni toplumunun yoğun
olarak yaşadığı şehir İstanbul olmuştur. İstanbul Ermeni Cemaati, Türkiye’nin
en kalabalık gayrimüslim topluluklarından biridir. İnsan yaşamının en önemli
evrelerinden olan “doğum, evlenme ve ölüm” ilk olarak, Fransız etnolog Arnold
Van Gennep’in 1908 yılında yayımladığı Les Rites de Passage adlı çalışmasında
ayrıntılı bir biçimde incelenmiştir. Bu eser geçiş dönemlerinin daha sistemli
ve bilimsel incelenmesi açısından devrimsel bir nitelik taşımaktadır. Gennep’in
çalışmasının öncülüğünde, dünyanın birçok yerinde etnoloji araştırmalarında
geçiş dönemleri teması çalışılmaya başlanmıştır. Bu çalışmada İstanbul
Ermenilerinin geçiş dönemlerinin bir evresi olan “doğum” sonrası ritüeller ele
alınmıştır. Alan araştırması metoduyla gerçekleştirilen görüşmelerle Türkler ve
Ermenilerin eskiye dayanan ilişkilerinin geçiş dönemlerine de yansıdığı, ortak
davranış ve uygulama biçimlerinin olduğu açıkça görülmüştür. Çalışmanın genel
amacı kültürel ve folklorik özellikleri itibariyle İstanbul’da yaşayan
Ermenilerin geçmişten günümüze dek devam eden doğum sonrası ritüellerini tespit
etmektir. Araştırma sonucunda elde edilen bilgilerle Ermenilerin sahip bu
ritüeller üzerine genel bir değerlendirmede bulunmaktır.
|