نگاهی به ریشه‌های «نظریه صفات شخصیت» در اخلاق

مطالعه «روان‌شناسی صفات» و «اخلاق» به روشنی تشابهی را بین مبانی آنها درباره شخصیت به ذهن متبادر می‌سازد. ذهنیت اقتباس نظریه‌ صفات از اندیشه‌های اخلاقی ساده‌ترین فرضیه ممکن در این زمینه است. در مقاله حاضر، به بررسی ریشه‌های روان‌شناسی صفات در اخلاق پرداخته شده است. بدین منظور، ابتدا رویکرد صفات در مو...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: محمدصادق شجاعی
Format: Article
Language:fas
Published: Research Institute of Hawzah and University 2009-08-01
Series:مطالعات اسلام و روانشناسی
Subjects:
Online Access:http://islamicpsy.rihu.ac.ir/article_1120_6f6a99979b573177cc5029202008b480.pdf
_version_ 1819095135546245120
author محمدصادق شجاعی
author_facet محمدصادق شجاعی
author_sort محمدصادق شجاعی
collection DOAJ
description مطالعه «روان‌شناسی صفات» و «اخلاق» به روشنی تشابهی را بین مبانی آنها درباره شخصیت به ذهن متبادر می‌سازد. ذهنیت اقتباس نظریه‌ صفات از اندیشه‌های اخلاقی ساده‌ترین فرضیه ممکن در این زمینه است. در مقاله حاضر، به بررسی ریشه‌های روان‌شناسی صفات در اخلاق پرداخته شده است. بدین منظور، ابتدا رویکرد صفات در موضوع شخصیت مورد مطالعه قرار گرفته و سپس با مهم‌ترین نظریه‌های اخلاقی، یعنی نظریه افلاطون، ارسطو، ابن‌سینا، فیض کاشانی، نراقی، غزالی و دیگران این بحث را پی گرفته‌ایم. شواهد نشان می‌دهد که تبیین شخصیت بر اساس صفات یک رویکرد غالب در حوزه اخلاق بوده و طی سال‌ها این روند ادامه یافته است. به‌خصوص همگرایی و تشابه‌های زیادی بین نظریه صفات و دیدگاه‌ غزالی به چشم می‌خورد. یافته‌های پژوهش نشانگر آن است که روش کار غزالی در توصیف شخصیت و طبقه‌بندی افراد بر مبنای یک نوع «تحلیل عاملی ساده» بوده است؛ بنابراین، می‌توان گفت، اگرچه به‌طور عمده روان‌شناسی صفات در دهه‌های 1940 تا 1970 و با کارهای آلپورت، کتل و آیسنگ رسمیت یافت، اما منشأ بررسی صفات به دانشمندان اخلاق، از جمله افلاطون، ارسطو، ابن‌سینا، ابن‌مسکویه، نراقی و غزالی برمی‌گردد
first_indexed 2024-12-21T23:38:29Z
format Article
id doaj.art-97a82f0639c14fb386c090408091922a
institution Directory Open Access Journal
issn 2008-1103
2588-4727
language fas
last_indexed 2024-12-21T23:38:29Z
publishDate 2009-08-01
publisher Research Institute of Hawzah and University
record_format Article
series مطالعات اسلام و روانشناسی
spelling doaj.art-97a82f0639c14fb386c090408091922a2022-12-21T18:46:17ZfasResearch Institute of Hawzah and Universityمطالعات اسلام و روانشناسی2008-11032588-47272009-08-01341291531120نگاهی به ریشه‌های «نظریه صفات شخصیت» در اخلاقمحمدصادق شجاعی0دانشجوی دکترای روان‌شناسی پژوهشگاه حوزه و دانشگاهمطالعه «روان‌شناسی صفات» و «اخلاق» به روشنی تشابهی را بین مبانی آنها درباره شخصیت به ذهن متبادر می‌سازد. ذهنیت اقتباس نظریه‌ صفات از اندیشه‌های اخلاقی ساده‌ترین فرضیه ممکن در این زمینه است. در مقاله حاضر، به بررسی ریشه‌های روان‌شناسی صفات در اخلاق پرداخته شده است. بدین منظور، ابتدا رویکرد صفات در موضوع شخصیت مورد مطالعه قرار گرفته و سپس با مهم‌ترین نظریه‌های اخلاقی، یعنی نظریه افلاطون، ارسطو، ابن‌سینا، فیض کاشانی، نراقی، غزالی و دیگران این بحث را پی گرفته‌ایم. شواهد نشان می‌دهد که تبیین شخصیت بر اساس صفات یک رویکرد غالب در حوزه اخلاق بوده و طی سال‌ها این روند ادامه یافته است. به‌خصوص همگرایی و تشابه‌های زیادی بین نظریه صفات و دیدگاه‌ غزالی به چشم می‌خورد. یافته‌های پژوهش نشانگر آن است که روش کار غزالی در توصیف شخصیت و طبقه‌بندی افراد بر مبنای یک نوع «تحلیل عاملی ساده» بوده است؛ بنابراین، می‌توان گفت، اگرچه به‌طور عمده روان‌شناسی صفات در دهه‌های 1940 تا 1970 و با کارهای آلپورت، کتل و آیسنگ رسمیت یافت، اما منشأ بررسی صفات به دانشمندان اخلاق، از جمله افلاطون، ارسطو، ابن‌سینا، ابن‌مسکویه، نراقی و غزالی برمی‌گرددhttp://islamicpsy.rihu.ac.ir/article_1120_6f6a99979b573177cc5029202008b480.pdfروان‌شناسی صفاتاخلاقروان‌شناسی اسلامیرابطه روان‌شناسی و اخلاق
spellingShingle محمدصادق شجاعی
نگاهی به ریشه‌های «نظریه صفات شخصیت» در اخلاق
مطالعات اسلام و روانشناسی
روان‌شناسی صفات
اخلاق
روان‌شناسی اسلامی
رابطه روان‌شناسی و اخلاق
title نگاهی به ریشه‌های «نظریه صفات شخصیت» در اخلاق
title_full نگاهی به ریشه‌های «نظریه صفات شخصیت» در اخلاق
title_fullStr نگاهی به ریشه‌های «نظریه صفات شخصیت» در اخلاق
title_full_unstemmed نگاهی به ریشه‌های «نظریه صفات شخصیت» در اخلاق
title_short نگاهی به ریشه‌های «نظریه صفات شخصیت» در اخلاق
title_sort نگاهی به ریشه‌های نظریه صفات شخصیت در اخلاق
topic روان‌شناسی صفات
اخلاق
روان‌شناسی اسلامی
رابطه روان‌شناسی و اخلاق
url http://islamicpsy.rihu.ac.ir/article_1120_6f6a99979b573177cc5029202008b480.pdf
work_keys_str_mv AT mḥmdṣạdqsẖjạʿy ngạhybhrysẖhhạynẓryhṣfạtsẖkẖṣytdrạkẖlạq