Ürün ve Hizmet ile Ham Tarım Ürünleri İhracatının Ekonomik Büyümeye Etkisinin Doğrusal ve Kantil Regresyonla İncelenmesi

İhracat, bir ülkenin ekonomik gücünü gösteren önemli parametrelerden birisidir. Her ülke sahip olduğu ürün yelpazesine göre ihracat yapmaktadır. Sanayi sektöründe güçlü olan ülkeler endüstriyel ürünler, petrol ya da yeraltı kaynakları bakımından zengin olan ülkeler petrol, tarımsal ürünlerde zengin...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Yıldırım Demir
Format: Article
Language:deu
Published: Mustafa Süleyman ÖZCAN 2022-12-01
Series:İtobiad
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2517316
_version_ 1797628321356316672
author Yıldırım Demir
author_facet Yıldırım Demir
author_sort Yıldırım Demir
collection DOAJ
description İhracat, bir ülkenin ekonomik gücünü gösteren önemli parametrelerden birisidir. Her ülke sahip olduğu ürün yelpazesine göre ihracat yapmaktadır. Sanayi sektöründe güçlü olan ülkeler endüstriyel ürünler, petrol ya da yeraltı kaynakları bakımından zengin olan ülkeler petrol, tarımsal ürünlerde zengin olan ülkeler ise tarımsal ürün ihracatı yapmaktadır. Bu çalışmada, Türkiye’nin ham tarım ürün ihracatı ile ürün ve hizmet ihracatının ekonomik büyümesi üzerindeki etkileri analiz edilmiştir. Ancak bu tür ilişkilerin belirlenmesinde ve daha sağlıklı tahminlerin yapılabilmesinde doğru model seçimi önemlidir. Bu nedenle, Türkiye’ye ait 1988-2018 yılları arasındaki veriler Dünya Bankası’ndan alınmıştır. Yöntem olarak lineer ve kantil regresyon yöntemleri ve verilerin normal dağılım gösterip göstermediğini test etmek için ise Kolmogorov-Smirnov ve Shapiro-Wilk testleri kullanılmıştır. Bootstrap yöntemi kullanılarak verilere %25, %50 ve %100 bootstrap uygulanmıştır. Gerçekleştirilen uygulamalarda, doğrusal regresyon, , ve kantil regresyon modelleri arasından en uygun modelin seçimi için ortalama mutlak sapma ve kök ortalama kare hata değerleri kullanılmıştır. Bootstrap uygulamasından önce ve %25 bootstrap uygulamasında kantil regresyonun; %50 ve %100 bootstrap uygulamasında ise doğrusal regresyonun daha iyi sonuç verdiği gözlemlenmiştir. Normallik varsayımının geçerli olduğu durumlarda, EKK yaklaşımıyla normallik varsayımının geçerli olmadığı durumlarda ise kantil regresyon yaklaşımı ile daha iyi tahminlerin yapılabileceği görülmektedir. Ayrıca, ham tarım ürünleri ihracatının Türkiye ekonomisi üzerinde önemli bir etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Bu nedenle tarımsal üretimde iç talebin yanı sıra dış talebin de dikkate alınması, mevcut sorunların verimliliği artırarak acilen çözülmesine yönelik adımların atılması sadece sektör için değil, Türkiye ekonomisi için de büyük önem taşımaktadır.
first_indexed 2024-03-11T10:37:47Z
format Article
id doaj.art-98f3f40569a74b02af5cce52cda9bcdc
institution Directory Open Access Journal
issn 2147-1185
language deu
last_indexed 2024-03-11T10:37:47Z
publishDate 2022-12-01
publisher Mustafa Süleyman ÖZCAN
record_format Article
series İtobiad
spelling doaj.art-98f3f40569a74b02af5cce52cda9bcdc2023-11-14T09:52:19ZdeuMustafa Süleyman ÖZCANİtobiad2147-11852022-12-011142311233210.15869/itobiad.11384192197Ürün ve Hizmet ile Ham Tarım Ürünleri İhracatının Ekonomik Büyümeye Etkisinin Doğrusal ve Kantil Regresyonla İncelenmesiYıldırım Demir0VAN YÜZÜNCÜ YIL ÜNİVERSİTESİ, İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ, EKONOMETRİ BÖLÜMÜ, İSTATİSTİK ANABİLİM DALIİhracat, bir ülkenin ekonomik gücünü gösteren önemli parametrelerden birisidir. Her ülke sahip olduğu ürün yelpazesine göre ihracat yapmaktadır. Sanayi sektöründe güçlü olan ülkeler endüstriyel ürünler, petrol ya da yeraltı kaynakları bakımından zengin olan ülkeler petrol, tarımsal ürünlerde zengin olan ülkeler ise tarımsal ürün ihracatı yapmaktadır. Bu çalışmada, Türkiye’nin ham tarım ürün ihracatı ile ürün ve hizmet ihracatının ekonomik büyümesi üzerindeki etkileri analiz edilmiştir. Ancak bu tür ilişkilerin belirlenmesinde ve daha sağlıklı tahminlerin yapılabilmesinde doğru model seçimi önemlidir. Bu nedenle, Türkiye’ye ait 1988-2018 yılları arasındaki veriler Dünya Bankası’ndan alınmıştır. Yöntem olarak lineer ve kantil regresyon yöntemleri ve verilerin normal dağılım gösterip göstermediğini test etmek için ise Kolmogorov-Smirnov ve Shapiro-Wilk testleri kullanılmıştır. Bootstrap yöntemi kullanılarak verilere %25, %50 ve %100 bootstrap uygulanmıştır. Gerçekleştirilen uygulamalarda, doğrusal regresyon, , ve kantil regresyon modelleri arasından en uygun modelin seçimi için ortalama mutlak sapma ve kök ortalama kare hata değerleri kullanılmıştır. Bootstrap uygulamasından önce ve %25 bootstrap uygulamasında kantil regresyonun; %50 ve %100 bootstrap uygulamasında ise doğrusal regresyonun daha iyi sonuç verdiği gözlemlenmiştir. Normallik varsayımının geçerli olduğu durumlarda, EKK yaklaşımıyla normallik varsayımının geçerli olmadığı durumlarda ise kantil regresyon yaklaşımı ile daha iyi tahminlerin yapılabileceği görülmektedir. Ayrıca, ham tarım ürünleri ihracatının Türkiye ekonomisi üzerinde önemli bir etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Bu nedenle tarımsal üretimde iç talebin yanı sıra dış talebin de dikkate alınması, mevcut sorunların verimliliği artırarak acilen çözülmesine yönelik adımların atılması sadece sektör için değil, Türkiye ekonomisi için de büyük önem taşımaktadır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2517316bootstrap methodlinear regressioneconomic growthexportquantile regressionbootstrap yöntemidoğrusal regresyonekonomik büyümei̇hracatkantil regresyon
spellingShingle Yıldırım Demir
Ürün ve Hizmet ile Ham Tarım Ürünleri İhracatının Ekonomik Büyümeye Etkisinin Doğrusal ve Kantil Regresyonla İncelenmesi
İtobiad
bootstrap method
linear regression
economic growth
export
quantile regression
bootstrap yöntemi
doğrusal regresyon
ekonomik büyüme
i̇hracat
kantil regresyon
title Ürün ve Hizmet ile Ham Tarım Ürünleri İhracatının Ekonomik Büyümeye Etkisinin Doğrusal ve Kantil Regresyonla İncelenmesi
title_full Ürün ve Hizmet ile Ham Tarım Ürünleri İhracatının Ekonomik Büyümeye Etkisinin Doğrusal ve Kantil Regresyonla İncelenmesi
title_fullStr Ürün ve Hizmet ile Ham Tarım Ürünleri İhracatının Ekonomik Büyümeye Etkisinin Doğrusal ve Kantil Regresyonla İncelenmesi
title_full_unstemmed Ürün ve Hizmet ile Ham Tarım Ürünleri İhracatının Ekonomik Büyümeye Etkisinin Doğrusal ve Kantil Regresyonla İncelenmesi
title_short Ürün ve Hizmet ile Ham Tarım Ürünleri İhracatının Ekonomik Büyümeye Etkisinin Doğrusal ve Kantil Regresyonla İncelenmesi
title_sort urun ve hizmet ile ham tarim urunleri ihracatinin ekonomik buyumeye etkisinin dogrusal ve kantil regresyonla incelenmesi
topic bootstrap method
linear regression
economic growth
export
quantile regression
bootstrap yöntemi
doğrusal regresyon
ekonomik büyüme
i̇hracat
kantil regresyon
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2517316
work_keys_str_mv AT yıldırımdemir urunvehizmetilehamtarımurunleriihracatınınekonomikbuyumeyeetkisinindogrusalvekantilregresyonlaincelenmesi