تحلیل تاب آوری شهری در برابر پاندمی کووید 19 (نمونه مورد مطالعه: کرمانشاه)

امروزه تاب­آوری شهرها در برابر تهدیدات طبیعی و مصنوع یکی از مهمترین چالش­های نظام برنامه­ریزی و مدیریت شهری است. در این میان، بیماری­های همه­گیر یکی از تهدیدات نوظهوری هستند که به سبب گستردگی و رفتار غیرقابل پیش­بینی به شدت جوامع شهری را تحت تأثیر خود قرار داده­اند. از همین­رو پژوهش حاضر مسئله تاب­آ...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: محمدرضا حقی, احسان حیدرزاده
Format: Article
Language:fas
Published: University of Kurdistan 2022-04-01
Series:مطالعات شهری
Subjects:
Online Access:https://urbstudies.uok.ac.ir/article_62057_3d57baa774b81c13d61102d7cacb30d1.pdf
_version_ 1797943244048302080
author محمدرضا حقی
احسان حیدرزاده
author_facet محمدرضا حقی
احسان حیدرزاده
author_sort محمدرضا حقی
collection DOAJ
description امروزه تاب­آوری شهرها در برابر تهدیدات طبیعی و مصنوع یکی از مهمترین چالش­های نظام برنامه­ریزی و مدیریت شهری است. در این میان، بیماری­های همه­گیر یکی از تهدیدات نوظهوری هستند که به سبب گستردگی و رفتار غیرقابل پیش­بینی به شدت جوامع شهری را تحت تأثیر خود قرار داده­اند. از همین­رو پژوهش حاضر مسئله تاب­آوری شهرها در برابر بیماری­های اپیدمیک و همه­گیر را مورد بحث و بررسی قرار داده است. روش تحقیق حاضر توصیفی_تفسیری و مبتنی بر مطالعات اسنادی و پیمایش میدانی است. بنابراین شهر کرمانشاه به عنوان قلمرو پژوهش انتخاب شده و تحلیل تاب­آوری آن در برابر همه­گیری بیماری کووید 19 در دستور کار قرار گرفته است. از این­ رو متغیرهای مرتبط با موضوع، از منابع معتبر داخلی و خارجی استخراج شده که ماحصل آن دستیابی به 19 متغیر در شش بعد اقتصادی_اجتماعی، زیست­محیطی، بهداشتی_درمانی، مدیریت شهری، زیرساخت­های شهری و ساختار شهری بوده است. در ادامه 19 متغیر تدوین شده به کمک روش تحلیل اثرات متقاطع در نرم­افزار Micmac وارد شده­اند و مقایسات زوجی میان متغیرها به روش دلفی و با مشارکت 15 کارشناس انجام پذیرفته است. یافته­ها نشان می­دهد، متغیرهای «زیرساخت خدمات کاری، اداری، آموزشی، پزشکی و ... از راه دور»، «دسترسی به فضاهای سبز و باز و کاربری­های تفریحی_ورزشی»، «دسترسی به خدمات و کاربری­های مقیاس محله­ای»، «ظرفیت تأسیسات و تجهیزات شهری همچون شبکه برق، اینترنت و ...» و «مدیریت واحد و یکپارچه در شرایط بحران» بیشترین تأثیرگذاری مستقیم و غیرمستقیم را بر دیگر متغیرهای تاب­آوری شهر کرمانشاه در مواجهه با همه­گیری کووید 19 دارند. علاوه بر این، دو متغیر «قابلیت محلات در پیاده­روی و دوچرخه­سواری» و «تقویت مشارکت مردمی و سرمایه اجتماعی جوامع محلی» دارای ماهیتی دووجهی در مسئله تاب­آوری شهر کرمانشاه هستند؛ بدین معنا که ضمن تأثیرگذاری بالا بر سایر متغیرها، از دیگر متغیرها نیز تأثیر می­پذیرند. تفسیر این یافته­ها و انطباق آن با پژوهش­های مشابه نشان می­دهد، تحقق تاب­آوری شهر کرمانشاه در مواجهه با بیماری­های همه ­گیر در گِرو حرکت به سمت «مدیریت واحد شهری»، «شهر دیجیتال»، «محله ­محوری» و «سرمایه اجتماعی» است.
first_indexed 2024-04-10T20:21:13Z
format Article
id doaj.art-98f447ff3ec541daa5220745b3c85482
institution Directory Open Access Journal
issn 2322-2875
2717-4417
language fas
last_indexed 2024-04-10T20:21:13Z
publishDate 2022-04-01
publisher University of Kurdistan
record_format Article
series مطالعات شهری
spelling doaj.art-98f447ff3ec541daa5220745b3c854822023-01-25T20:47:44ZfasUniversity of Kurdistanمطالعات شهری2322-28752717-44172022-04-01114231610.34785/J011.2022.71662057تحلیل تاب آوری شهری در برابر پاندمی کووید 19 (نمونه مورد مطالعه: کرمانشاه)محمدرضا حقی0احسان حیدرزاده1استادیار شهرسازی، گروه معماری، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.استادیار شهرسازی، گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر، ایران.امروزه تاب­آوری شهرها در برابر تهدیدات طبیعی و مصنوع یکی از مهمترین چالش­های نظام برنامه­ریزی و مدیریت شهری است. در این میان، بیماری­های همه­گیر یکی از تهدیدات نوظهوری هستند که به سبب گستردگی و رفتار غیرقابل پیش­بینی به شدت جوامع شهری را تحت تأثیر خود قرار داده­اند. از همین­رو پژوهش حاضر مسئله تاب­آوری شهرها در برابر بیماری­های اپیدمیک و همه­گیر را مورد بحث و بررسی قرار داده است. روش تحقیق حاضر توصیفی_تفسیری و مبتنی بر مطالعات اسنادی و پیمایش میدانی است. بنابراین شهر کرمانشاه به عنوان قلمرو پژوهش انتخاب شده و تحلیل تاب­آوری آن در برابر همه­گیری بیماری کووید 19 در دستور کار قرار گرفته است. از این­ رو متغیرهای مرتبط با موضوع، از منابع معتبر داخلی و خارجی استخراج شده که ماحصل آن دستیابی به 19 متغیر در شش بعد اقتصادی_اجتماعی، زیست­محیطی، بهداشتی_درمانی، مدیریت شهری، زیرساخت­های شهری و ساختار شهری بوده است. در ادامه 19 متغیر تدوین شده به کمک روش تحلیل اثرات متقاطع در نرم­افزار Micmac وارد شده­اند و مقایسات زوجی میان متغیرها به روش دلفی و با مشارکت 15 کارشناس انجام پذیرفته است. یافته­ها نشان می­دهد، متغیرهای «زیرساخت خدمات کاری، اداری، آموزشی، پزشکی و ... از راه دور»، «دسترسی به فضاهای سبز و باز و کاربری­های تفریحی_ورزشی»، «دسترسی به خدمات و کاربری­های مقیاس محله­ای»، «ظرفیت تأسیسات و تجهیزات شهری همچون شبکه برق، اینترنت و ...» و «مدیریت واحد و یکپارچه در شرایط بحران» بیشترین تأثیرگذاری مستقیم و غیرمستقیم را بر دیگر متغیرهای تاب­آوری شهر کرمانشاه در مواجهه با همه­گیری کووید 19 دارند. علاوه بر این، دو متغیر «قابلیت محلات در پیاده­روی و دوچرخه­سواری» و «تقویت مشارکت مردمی و سرمایه اجتماعی جوامع محلی» دارای ماهیتی دووجهی در مسئله تاب­آوری شهر کرمانشاه هستند؛ بدین معنا که ضمن تأثیرگذاری بالا بر سایر متغیرها، از دیگر متغیرها نیز تأثیر می­پذیرند. تفسیر این یافته­ها و انطباق آن با پژوهش­های مشابه نشان می­دهد، تحقق تاب­آوری شهر کرمانشاه در مواجهه با بیماری­های همه ­گیر در گِرو حرکت به سمت «مدیریت واحد شهری»، «شهر دیجیتال»، «محله ­محوری» و «سرمایه اجتماعی» است.https://urbstudies.uok.ac.ir/article_62057_3d57baa774b81c13d61102d7cacb30d1.pdfتاب آوری شهریآسیب پذیری شهریبیماری های همه گیرکووید 19شهر کرمانشاه
spellingShingle محمدرضا حقی
احسان حیدرزاده
تحلیل تاب آوری شهری در برابر پاندمی کووید 19 (نمونه مورد مطالعه: کرمانشاه)
مطالعات شهری
تاب آوری شهری
آسیب پذیری شهری
بیماری های همه گیر
کووید 19
شهر کرمانشاه
title تحلیل تاب آوری شهری در برابر پاندمی کووید 19 (نمونه مورد مطالعه: کرمانشاه)
title_full تحلیل تاب آوری شهری در برابر پاندمی کووید 19 (نمونه مورد مطالعه: کرمانشاه)
title_fullStr تحلیل تاب آوری شهری در برابر پاندمی کووید 19 (نمونه مورد مطالعه: کرمانشاه)
title_full_unstemmed تحلیل تاب آوری شهری در برابر پاندمی کووید 19 (نمونه مورد مطالعه: کرمانشاه)
title_short تحلیل تاب آوری شهری در برابر پاندمی کووید 19 (نمونه مورد مطالعه: کرمانشاه)
title_sort تحلیل تاب آوری شهری در برابر پاندمی کووید 19 نمونه مورد مطالعه کرمانشاه
topic تاب آوری شهری
آسیب پذیری شهری
بیماری های همه گیر
کووید 19
شهر کرمانشاه
url https://urbstudies.uok.ac.ir/article_62057_3d57baa774b81c13d61102d7cacb30d1.pdf
work_keys_str_mv AT mḥmdrḍạḥqy tḥlyltạbậwrysẖhrydrbrạbrpạndmyḵwwyd19nmwnhmwrdmṭạlʿhḵrmạnsẖạh
AT ạḥsạnḥydrzạdh tḥlyltạbậwrysẖhrydrbrạbrpạndmyḵwwyd19nmwnhmwrdmṭạlʿhḵrmạnsẖạh