“Vardım Bir Gülşene” Güftesinin Kâdiriyye-Gülşenîyye Çerçevesinde İncelenmesi: Harput’ta Gülşenîyye İzleri
Bir tarikat tarafından benimsenen düşünce ve uygulamalar, farklı tarikatların da zikirlerine, ayinlerine, mûsikî ve şiirlerine yansıyabilmektedir. Bu çalışma kapsamında Harput’un önemli simalarından biri olan İçmeli Sabri Çavuş, hayatı ve kaleme aldığı “Vardım Bir Gülşene” güftesi üzerinden ele alın...
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Kalem Eğitim Kültür Akademi Derneği
2022-12-01
|
| Series: | Sufiyye |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2733043 |
| _version_ | 1797238906547077120 |
|---|---|
| author | Mahmut Demirdil Muhammed Ali Yıldız |
| author_facet | Mahmut Demirdil Muhammed Ali Yıldız |
| author_sort | Mahmut Demirdil |
| collection | DOAJ |
| description | Bir tarikat tarafından benimsenen düşünce ve uygulamalar, farklı tarikatların da zikirlerine, ayinlerine, mûsikî ve şiirlerine yansıyabilmektedir. Bu çalışma kapsamında Harput’un önemli simalarından biri olan İçmeli Sabri Çavuş, hayatı ve kaleme aldığı “Vardım Bir Gülşene” güftesi üzerinden ele alınacaktır. Kâdirî tarikatına intisap eden İçmeli Sabri Çavuş, güftesinde kullandığı birtakım ifadeler ile Gülşenîyye tarikatını çağrıştıran bir izlenim bırakmaktadır. Tasavvufi açıdan yaklaşıldığında muhtevası itibariyle dikkat çekici olan “Vardım Bir Gülşene” güftesi; Gülşenîyye tarikatının tarihsel sürecindeki gelişmeleri, uygulamaları ve metaforları yönüyle incelendiği gibi Sabri Çavuş’un divanında yer alan beyitleriyle de kıyaslanmaya çalışılmıştır. Elde edilen veriler, aynı zamanda Harput’ta Halvetîyye-Gülşenîyye izlerinin araştırılmasına da vesile olmuştur. Yapılan kaynak taramaları sonucunda, İçmeli Sabri Çavuş’un hayatı hakkında ayrıntılı bilginin yer almadığı, söz konusu güftenin de incelenmediği görülmüştür. Elde edilen bilgiler ışığında güfte; mûsikînin gelişiminde tekkelerin rolü, bazı ifadelerin edebi metinlerde sık kullanılmasının yeri, İçmeli Sabri Çavuş’un hayatına dair birtakım ayrıntılar, Diyarbakır-Harput bölgesinin Gülşenîyye-Kâdiriyye’nin tarihsel sürecinde ihtiva ettiği önemi ve bu tarikatların uygulamaları, etkileşimleri çerçevesinde incelenmeye çalışılmıştır. |
| first_indexed | 2024-04-24T17:43:05Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-99f0f74689bd48248d896dcfbc9f93c7 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2791-6650 2791-6804 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-04-24T17:43:05Z |
| publishDate | 2022-12-01 |
| publisher | Kalem Eğitim Kültür Akademi Derneği |
| record_format | Article |
| series | Sufiyye |
| spelling | doaj.art-99f0f74689bd48248d896dcfbc9f93c72024-03-27T20:28:01ZengKalem Eğitim Kültür Akademi DerneğiSufiyye2791-66502791-68042022-12-01139511610.46231/sufiyye.1195080780“Vardım Bir Gülşene” Güftesinin Kâdiriyye-Gülşenîyye Çerçevesinde İncelenmesi: Harput’ta Gülşenîyye İzleriMahmut Demirdil0Muhammed Ali Yıldız1BARTIN ÜNİVERSİTESİ, İSLAMİ İLİMLER FAKÜLTESİBARTIN ÜNİVERSİTESİBir tarikat tarafından benimsenen düşünce ve uygulamalar, farklı tarikatların da zikirlerine, ayinlerine, mûsikî ve şiirlerine yansıyabilmektedir. Bu çalışma kapsamında Harput’un önemli simalarından biri olan İçmeli Sabri Çavuş, hayatı ve kaleme aldığı “Vardım Bir Gülşene” güftesi üzerinden ele alınacaktır. Kâdirî tarikatına intisap eden İçmeli Sabri Çavuş, güftesinde kullandığı birtakım ifadeler ile Gülşenîyye tarikatını çağrıştıran bir izlenim bırakmaktadır. Tasavvufi açıdan yaklaşıldığında muhtevası itibariyle dikkat çekici olan “Vardım Bir Gülşene” güftesi; Gülşenîyye tarikatının tarihsel sürecindeki gelişmeleri, uygulamaları ve metaforları yönüyle incelendiği gibi Sabri Çavuş’un divanında yer alan beyitleriyle de kıyaslanmaya çalışılmıştır. Elde edilen veriler, aynı zamanda Harput’ta Halvetîyye-Gülşenîyye izlerinin araştırılmasına da vesile olmuştur. Yapılan kaynak taramaları sonucunda, İçmeli Sabri Çavuş’un hayatı hakkında ayrıntılı bilginin yer almadığı, söz konusu güftenin de incelenmediği görülmüştür. Elde edilen bilgiler ışığında güfte; mûsikînin gelişiminde tekkelerin rolü, bazı ifadelerin edebi metinlerde sık kullanılmasının yeri, İçmeli Sabri Çavuş’un hayatına dair birtakım ayrıntılar, Diyarbakır-Harput bölgesinin Gülşenîyye-Kâdiriyye’nin tarihsel sürecinde ihtiva ettiği önemi ve bu tarikatların uygulamaları, etkileşimleri çerçevesinde incelenmeye çalışılmıştır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2733043gulshanīyyaqādirīyyai̇çmeli sabri sergeant.i̇çmeli sabri sergeantgulshaniyyaharputdiyarbakırqādirīyyai̇çmeli sabri sergeantgülşenîyyekâdiriyyeharputdiyarbakıri̇çmeli sabri çavuş |
| spellingShingle | Mahmut Demirdil Muhammed Ali Yıldız “Vardım Bir Gülşene” Güftesinin Kâdiriyye-Gülşenîyye Çerçevesinde İncelenmesi: Harput’ta Gülşenîyye İzleri Sufiyye gulshanīyya qādirīyya i̇çmeli sabri sergeant. i̇çmeli sabri sergeant gulshaniyya harput diyarbakır qādirīyya i̇çmeli sabri sergeant gülşenîyye kâdiriyye harput diyarbakır i̇çmeli sabri çavuş |
| title | “Vardım Bir Gülşene” Güftesinin Kâdiriyye-Gülşenîyye Çerçevesinde İncelenmesi: Harput’ta Gülşenîyye İzleri |
| title_full | “Vardım Bir Gülşene” Güftesinin Kâdiriyye-Gülşenîyye Çerçevesinde İncelenmesi: Harput’ta Gülşenîyye İzleri |
| title_fullStr | “Vardım Bir Gülşene” Güftesinin Kâdiriyye-Gülşenîyye Çerçevesinde İncelenmesi: Harput’ta Gülşenîyye İzleri |
| title_full_unstemmed | “Vardım Bir Gülşene” Güftesinin Kâdiriyye-Gülşenîyye Çerçevesinde İncelenmesi: Harput’ta Gülşenîyye İzleri |
| title_short | “Vardım Bir Gülşene” Güftesinin Kâdiriyye-Gülşenîyye Çerçevesinde İncelenmesi: Harput’ta Gülşenîyye İzleri |
| title_sort | vardim bir gulsene guftesinin kadiriyye gulseniyye cercevesinde incelenmesi harput ta gulseniyye izleri |
| topic | gulshanīyya qādirīyya i̇çmeli sabri sergeant. i̇çmeli sabri sergeant gulshaniyya harput diyarbakır qādirīyya i̇çmeli sabri sergeant gülşenîyye kâdiriyye harput diyarbakır i̇çmeli sabri çavuş |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2733043 |
| work_keys_str_mv | AT mahmutdemirdil vardımbirgulseneguftesininkadiriyyegulseniyyecercevesindeincelenmesiharputtagulseniyyeizleri AT muhammedaliyıldız vardımbirgulseneguftesininkadiriyyegulseniyyecercevesindeincelenmesiharputtagulseniyyeizleri |