SA'DÎ-İ ŞÎRÂZÎ VE MUSİKİ
İran edebiyatının mühim şahsiyetlerinden biri olan Sa’dî-i Şîrâzî, Nizâmiyye Medresesi’nde eğitim almış, birçok şâir, edip, mutasavvıf ve din âlimiyle sohbet etmiş, hayatının büyük bir kısmını seyahatle geçirmiş, seyahatleri esnasında Anadolu’ya da uğramış, kaleme almış olduğu eserleriyle İslam ülke...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | deu |
| Published: |
Ankara Haci Bayram Veli University
2023-03-01
|
| Series: | Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2455241 |
| _version_ | 1797786928491266048 |
|---|---|
| author | Yavuz Demirtaş |
| author_facet | Yavuz Demirtaş |
| author_sort | Yavuz Demirtaş |
| collection | DOAJ |
| description | İran edebiyatının mühim şahsiyetlerinden biri olan Sa’dî-i Şîrâzî, Nizâmiyye Medresesi’nde eğitim almış, birçok şâir, edip, mutasavvıf ve din âlimiyle sohbet etmiş, hayatının büyük bir kısmını seyahatle geçirmiş, seyahatleri esnasında Anadolu’ya da uğramış, kaleme almış olduğu eserleriyle İslam ülkelerinde yetişen şâir ve yazarları etkilemiştir. Sa’dî’nin tesiri sadece Fars edebiyatıyla sınırlı kalmamış, Türk ve Urdu edebiyatlarıyla batı dünyasında da önemli izler bırakmıştır ki, bu etkiyi bilhassa XIV. yüzyıldan itibaren Türk edebiyatında yetişen şâir ve yazarların kaleme almış olduğu eserlerde görmek mümkündür. Şâirliğinin yanısıra mutasavvıf da olan Sa’dî, eserlerinde - özellikle de Bostan (Bûstân) ve Gülistan’da - bilgi ve tecrübelerini hikâye ve fıkralar halinde anlatırken, zaman zaman tarihî şahsiyetlerden de bahsetmiştir. Âyet, hadîs, atasözü ve deyimlerle destekli, mana ve yargı yüklü küçük hikâyelerde mutluluğun yolunu, insanlığın gereğini, iyilik ve doğruluğun erdemini okuyucuya sade, çekici ve anlaşılır bir üslûp kullanarak kavratmaya çalışmış, Allah’a (c.c.) karşı kulluk, terbiye, aşk, muhabbet ve benzeri konuları eğitici ve öğretici bir şekilde işlemiş, bunu yaparken de birçok ilim ve sanat dalına - özellikle de musikiye - ait kavramları örnek ve darb-ı mesel olarak kullanmıştır. İş bu makalemiz, içerisinde musikiyle alakalı kavramların örnek olarak verildiği Bostan ile Gülistan’daki hikâye ve nasihatları zikredip açıklamak suretiyle Sa’dî’nin musiki anlayışını ortaya koymayı amaçlamıştır. Nitel araştırma yöntemlerinden doküman inceleme metodunun kullanıldığı çalışmamızda elde edilen veriler, betimsel analiz doğrultusunda düzenlenip yorumlanarak okuyucuların istifadesine sunulmuştur. |
| first_indexed | 2024-03-13T01:15:45Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-9b270ee2ff974466a0aa38399c1e9785 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 1306-8253 2147-9895 |
| language | deu |
| last_indexed | 2024-03-13T01:15:45Z |
| publishDate | 2023-03-01 |
| publisher | Ankara Haci Bayram Veli University |
| record_format | Article |
| series | Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi |
| spelling | doaj.art-9b270ee2ff974466a0aa38399c1e97852023-07-05T11:18:25ZdeuAnkara Haci Bayram Veli UniversityTürk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi1306-82532147-98952023-03-011052452631643SA'DÎ-İ ŞÎRÂZÎ VE MUSİKİYavuz Demirtaş0FIRAT ÜNİVERSİTESİ, DEVLET KONSERVATUVARIİran edebiyatının mühim şahsiyetlerinden biri olan Sa’dî-i Şîrâzî, Nizâmiyye Medresesi’nde eğitim almış, birçok şâir, edip, mutasavvıf ve din âlimiyle sohbet etmiş, hayatının büyük bir kısmını seyahatle geçirmiş, seyahatleri esnasında Anadolu’ya da uğramış, kaleme almış olduğu eserleriyle İslam ülkelerinde yetişen şâir ve yazarları etkilemiştir. Sa’dî’nin tesiri sadece Fars edebiyatıyla sınırlı kalmamış, Türk ve Urdu edebiyatlarıyla batı dünyasında da önemli izler bırakmıştır ki, bu etkiyi bilhassa XIV. yüzyıldan itibaren Türk edebiyatında yetişen şâir ve yazarların kaleme almış olduğu eserlerde görmek mümkündür. Şâirliğinin yanısıra mutasavvıf da olan Sa’dî, eserlerinde - özellikle de Bostan (Bûstân) ve Gülistan’da - bilgi ve tecrübelerini hikâye ve fıkralar halinde anlatırken, zaman zaman tarihî şahsiyetlerden de bahsetmiştir. Âyet, hadîs, atasözü ve deyimlerle destekli, mana ve yargı yüklü küçük hikâyelerde mutluluğun yolunu, insanlığın gereğini, iyilik ve doğruluğun erdemini okuyucuya sade, çekici ve anlaşılır bir üslûp kullanarak kavratmaya çalışmış, Allah’a (c.c.) karşı kulluk, terbiye, aşk, muhabbet ve benzeri konuları eğitici ve öğretici bir şekilde işlemiş, bunu yaparken de birçok ilim ve sanat dalına - özellikle de musikiye - ait kavramları örnek ve darb-ı mesel olarak kullanmıştır. İş bu makalemiz, içerisinde musikiyle alakalı kavramların örnek olarak verildiği Bostan ile Gülistan’daki hikâye ve nasihatları zikredip açıklamak suretiyle Sa’dî’nin musiki anlayışını ortaya koymayı amaçlamıştır. Nitel araştırma yöntemlerinden doküman inceleme metodunun kullanıldığı çalışmamızda elde edilen veriler, betimsel analiz doğrultusunda düzenlenip yorumlanarak okuyucuların istifadesine sunulmuştur.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2455241sa'dî-i şirâzîbostângülistânhikâyenasîhatmûsikî |
| spellingShingle | Yavuz Demirtaş SA'DÎ-İ ŞÎRÂZÎ VE MUSİKİ Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi sa'dî-i şirâzî bostân gülistân hikâye nasîhat mûsikî |
| title | SA'DÎ-İ ŞÎRÂZÎ VE MUSİKİ |
| title_full | SA'DÎ-İ ŞÎRÂZÎ VE MUSİKİ |
| title_fullStr | SA'DÎ-İ ŞÎRÂZÎ VE MUSİKİ |
| title_full_unstemmed | SA'DÎ-İ ŞÎRÂZÎ VE MUSİKİ |
| title_short | SA'DÎ-İ ŞÎRÂZÎ VE MUSİKİ |
| title_sort | sa di i sirazi ve musiki |
| topic | sa'dî-i şirâzî bostân gülistân hikâye nasîhat mûsikî |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2455241 |
| work_keys_str_mv | AT yavuzdemirtas sadiisirazivemusiki |