بازیابی منابع گسترده شوری وارده به رودخانه از آبخوان با استفاده از رویکرد شبیه‌سازی – بهینه‌سازی

با توجه به افزایش جمعیت و نیاز به تأمین آب، حفظ و حراست از منابع آب سطحی و زیرزمینی موردتوجه دولت‌ها قرار گرفته است. یکی از منابع آلاینده رودخانه‌ها، ورود شوری از منابع آب زیرزمینی به رودخانه است که در این پژوهش به‌عنوان منابعی گسترده درنظر گرفته شده است. هدف پژوهش، یافتن شدت شوری، مکان و طول منابع...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: فاطمه یوسفوند, جمال محمدولی سامانی, حسین محمد ولی سامانی, مهدی مظاهری
Format: Article
Language:fas
Published: University of Tehran, College of Aburaihan 2023-06-01
Series:مدیریت آب و آبیاری
Subjects:
Online Access:https://jwim.ut.ac.ir/article_92523_01dd0506fecb041696f8bbefcfc4e304.pdf
_version_ 1797788611921313792
author فاطمه یوسفوند
جمال محمدولی سامانی
حسین محمد ولی سامانی
مهدی مظاهری
author_facet فاطمه یوسفوند
جمال محمدولی سامانی
حسین محمد ولی سامانی
مهدی مظاهری
author_sort فاطمه یوسفوند
collection DOAJ
description با توجه به افزایش جمعیت و نیاز به تأمین آب، حفظ و حراست از منابع آب سطحی و زیرزمینی موردتوجه دولت‌ها قرار گرفته است. یکی از منابع آلاینده رودخانه‌ها، ورود شوری از منابع آب زیرزمینی به رودخانه است که در این پژوهش به‌عنوان منابعی گسترده درنظر گرفته شده است. هدف پژوهش، یافتن شدت شوری، مکان و طول منابع با استفاده از توزیع زمانی غلظت در یک نقطه شاهد است. بدین منظور حل معکوس معادله جابه‌جایی- پراکندگی در رودخانه با رویکرد شبیه‌سازی- بهینه‌سازی انجام شد. برای شبیه‌سازی جریان و انتقال شوری از نرم‌افزار MIKE11 و برای بهینه‌سازی مجهولات مسأله از الگوریتم ژنتیک استفاده گردید. استفاده از یک نقطه شاهد در بازیابی چند منبع، مجهول‌بودن مکان و طول منابع علاوه بر شدت و تعیین حداقل داده لازم از نمودار برای بازیابی مجهولات مسأله، از مهم‌ترین نقاط قوت این پژوهش هستند. صحت‌سنجی مدل توسط مثال‌های فرضی، بازه 40 کیلومتری از رودخانه کارون و نیز اعمال سطوح پنج و 15 درصد خطا به داده‌های مشاهداتی انجام شد. نتایج مؤید توانایی مدل در بازیابی مشخصات چند منبع با استفاده از تنها یک نقطه شاهد می‌باشد. در صورت وجود سطح خطای پنج درصد در داده‌های مشاهداتی، بازیابی هر سه مشخصه منابع با دقت مطلوبی انجام می‌شود. درحالی‌که در سطح خطای 15 درصد، دقت مدل در بازیابی مکان و طول منابع کاهش می‌یابد. هم‌چنین برای بازیابی مشخصات هر منبع، تنها سه داده در قسمت صعودی نمودار که تحت تأثیر منبع موردنظر باشد کفایت می‌کند.
first_indexed 2024-03-13T01:39:00Z
format Article
id doaj.art-9b2f4a81d751427ab79223e8111b94b0
institution Directory Open Access Journal
issn 2251-6298
2382-9931
language fas
last_indexed 2024-03-13T01:39:00Z
publishDate 2023-06-01
publisher University of Tehran, College of Aburaihan
record_format Article
series مدیریت آب و آبیاری
spelling doaj.art-9b2f4a81d751427ab79223e8111b94b02023-07-03T17:32:14ZfasUniversity of Tehran, College of Aburaihanمدیریت آب و آبیاری2251-62982382-99312023-06-0113247148610.22059/jwim.2023.355061.105192523بازیابی منابع گسترده شوری وارده به رودخانه از آبخوان با استفاده از رویکرد شبیه‌سازی – بهینه‌سازیفاطمه یوسفوند0جمال محمدولی سامانی1حسین محمد ولی سامانی2مهدی مظاهری3گروه مهندسی و مدیریت آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.گروه مهندسی و مدیریت آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.گروه عمران، دانشکده مهندسی عمران و معماری، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران.گروه مهندسی و مدیریت آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.با توجه به افزایش جمعیت و نیاز به تأمین آب، حفظ و حراست از منابع آب سطحی و زیرزمینی موردتوجه دولت‌ها قرار گرفته است. یکی از منابع آلاینده رودخانه‌ها، ورود شوری از منابع آب زیرزمینی به رودخانه است که در این پژوهش به‌عنوان منابعی گسترده درنظر گرفته شده است. هدف پژوهش، یافتن شدت شوری، مکان و طول منابع با استفاده از توزیع زمانی غلظت در یک نقطه شاهد است. بدین منظور حل معکوس معادله جابه‌جایی- پراکندگی در رودخانه با رویکرد شبیه‌سازی- بهینه‌سازی انجام شد. برای شبیه‌سازی جریان و انتقال شوری از نرم‌افزار MIKE11 و برای بهینه‌سازی مجهولات مسأله از الگوریتم ژنتیک استفاده گردید. استفاده از یک نقطه شاهد در بازیابی چند منبع، مجهول‌بودن مکان و طول منابع علاوه بر شدت و تعیین حداقل داده لازم از نمودار برای بازیابی مجهولات مسأله، از مهم‌ترین نقاط قوت این پژوهش هستند. صحت‌سنجی مدل توسط مثال‌های فرضی، بازه 40 کیلومتری از رودخانه کارون و نیز اعمال سطوح پنج و 15 درصد خطا به داده‌های مشاهداتی انجام شد. نتایج مؤید توانایی مدل در بازیابی مشخصات چند منبع با استفاده از تنها یک نقطه شاهد می‌باشد. در صورت وجود سطح خطای پنج درصد در داده‌های مشاهداتی، بازیابی هر سه مشخصه منابع با دقت مطلوبی انجام می‌شود. درحالی‌که در سطح خطای 15 درصد، دقت مدل در بازیابی مکان و طول منابع کاهش می‌یابد. هم‌چنین برای بازیابی مشخصات هر منبع، تنها سه داده در قسمت صعودی نمودار که تحت تأثیر منبع موردنظر باشد کفایت می‌کند.https://jwim.ut.ac.ir/article_92523_01dd0506fecb041696f8bbefcfc4e304.pdfالگوریتم ژنتیکشبیه‌سازی عددیمدل مستقیممدل معکوسمعادله جابه‌جایی- پراکندگینرم‌افزار mike11
spellingShingle فاطمه یوسفوند
جمال محمدولی سامانی
حسین محمد ولی سامانی
مهدی مظاهری
بازیابی منابع گسترده شوری وارده به رودخانه از آبخوان با استفاده از رویکرد شبیه‌سازی – بهینه‌سازی
مدیریت آب و آبیاری
الگوریتم ژنتیک
شبیه‌سازی عددی
مدل مستقیم
مدل معکوس
معادله جابه‌جایی- پراکندگی
نرم‌افزار mike11
title بازیابی منابع گسترده شوری وارده به رودخانه از آبخوان با استفاده از رویکرد شبیه‌سازی – بهینه‌سازی
title_full بازیابی منابع گسترده شوری وارده به رودخانه از آبخوان با استفاده از رویکرد شبیه‌سازی – بهینه‌سازی
title_fullStr بازیابی منابع گسترده شوری وارده به رودخانه از آبخوان با استفاده از رویکرد شبیه‌سازی – بهینه‌سازی
title_full_unstemmed بازیابی منابع گسترده شوری وارده به رودخانه از آبخوان با استفاده از رویکرد شبیه‌سازی – بهینه‌سازی
title_short بازیابی منابع گسترده شوری وارده به رودخانه از آبخوان با استفاده از رویکرد شبیه‌سازی – بهینه‌سازی
title_sort بازیابی منابع گسترده شوری وارده به رودخانه از آبخوان با استفاده از رویکرد شبیه‌سازی بهینه‌سازی
topic الگوریتم ژنتیک
شبیه‌سازی عددی
مدل مستقیم
مدل معکوس
معادله جابه‌جایی- پراکندگی
نرم‌افزار mike11
url https://jwim.ut.ac.ir/article_92523_01dd0506fecb041696f8bbefcfc4e304.pdf
work_keys_str_mv AT fạṭmhywsfwnd bạzyạbymnạbʿgstrdhsẖwrywạrdhbhrwdkẖạnhạzậbkẖwạnbạạstfạdhạzrwyḵrdsẖbyhsạzybhynhsạzy
AT jmạlmḥmdwlysạmạny bạzyạbymnạbʿgstrdhsẖwrywạrdhbhrwdkẖạnhạzậbkẖwạnbạạstfạdhạzrwyḵrdsẖbyhsạzybhynhsạzy
AT ḥsynmḥmdwlysạmạny bạzyạbymnạbʿgstrdhsẖwrywạrdhbhrwdkẖạnhạzậbkẖwạnbạạstfạdhạzrwyḵrdsẖbyhsạzybhynhsạzy
AT mhdymẓạhry bạzyạbymnạbʿgstrdhsẖwrywạrdhbhrwdkẖạnhạzậbkẖwạnbạạstfạdhạzrwyḵrdsẖbyhsạzybhynhsạzy