St. PETERSBURG DOĞU YAZMALARI ENSTİTÜSÜ’NDE BULUNAN DÎVÂN-I HİKMET NÜSHALARI

Sufi şair, Yesevîye tarikatının kurucusu, Pîr-i Türkistan Ahmed Yesevi’nin Türklere İslamiyet’i öğretmek amacıyla kaleme aldığı Dîvân-ı Hikmet bu gün de Türk İslam irfan ve düşünce tarihinin önemli kaynakları sırasındadır. K. Eraslan, İ. Hakkul, M. M. Tulum, N. Hasan ve H. Bice gibi araştırmacılar...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Vüsale MUSALI
Format: Article
Language:deu
Published: Ankara Haci Bayram Veli University 2020-12-01
Series:Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi
Subjects:
Description
Summary:Sufi şair, Yesevîye tarikatının kurucusu, Pîr-i Türkistan Ahmed Yesevi’nin Türklere İslamiyet’i öğretmek amacıyla kaleme aldığı Dîvân-ı Hikmet bu gün de Türk İslam irfan ve düşünce tarihinin önemli kaynakları sırasındadır. K. Eraslan, İ. Hakkul, M. M. Tulum, N. Hasan ve H. Bice gibi araştırmacılar bu kıymetli eseri yayına hazırlayarak okurlarına ulaştırmak için çaba sarf etmişlerdir. Makalemizde ilk önce Divan-ı Hikmet’in Türk Dünyası’ndaki neşirleri değerlendirilmiş, hangi nüshaları esasında yayına hazırlandığı belirlenmiştir. Bu bilgilerden hareketle Divan-ı Hikmet’in St. Petersburg’daki önemli el yazmalarının popüler ve tenkitli metin çalışmalarında kullanılmadığı ortaya çıkmıştır. Bu sebeple gelecekte Divan-ı Hikmet’in yeni tenkitli metninin hazırlanması veya var olan neşirlerin daha tekmil hale getirilmesine yardımcı olacağı düşüncesiyle St. Petersburg Doğu Yazmaları Enstitüsü’nde korunan el yazmalarının tespit edilmesi ve tanıtılması hedeflenmiştir. Makalemizde ilk önce St. Petersburg Doğu Yazmaları Enstitüsü’nün (Asya Müzesi) kuruluş tarihi gözden geçirilmiş, daha sonra Rusya Bilimler Akademisi tutanaklarından hareketle Orta Asya ve Volga boyundan getirilen el yazması eserlerin hangi kararlarla, hangi kurumlar ve kimler tarafından elde edildiği araştırılmıştır. Ardından da St. Petersburg Doğu Yazmaları Enstitüsü’ne getirilmiş Divan-ı Hikmet nüshalarının bulunduğu koleksiyonlar ve bu koleksiyonlardaki nüshaların değerlendirilmesi üzerine yoğunlaşılmıştır. Yürüttüğümüz araştırmalar sonucunda adı geçen enstitüde Divan-ı Hikmet’in 23 nüshanın muhafaza edildiği tespit edilmiştir.
ISSN:1306-8253
2147-9895