Kur’ân Okumayla İlgili Sözcüklerin İlk Muhatap Açısından Tahlili

Kur’ân’daki yakın anlamlı kelimeler aynı manaya gelecek şekilde Türkçeye tercüme edilmektedir. Ancak ayetlerdeki siyaka göre değerlendirildiğinde bu kelimelerin aynı manaya gelmediği görülmektedir. Bu sebeple bu tür sözcüklerin geçtiği âyetlerin muhatabı ve hangi konudan bahsettiği tespit edilmelidi...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Ali Karataş
Format: Article
Language:Arabic
Published: Nevsehir Haci Bektas Veli University 2023-12-01
Series:Umde Dini Tetkikler Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3430481
_version_ 1797355378673975296
author Ali Karataş
author_facet Ali Karataş
author_sort Ali Karataş
collection DOAJ
description Kur’ân’daki yakın anlamlı kelimeler aynı manaya gelecek şekilde Türkçeye tercüme edilmektedir. Ancak ayetlerdeki siyaka göre değerlendirildiğinde bu kelimelerin aynı manaya gelmediği görülmektedir. Bu sebeple bu tür sözcüklerin geçtiği âyetlerin muhatabı ve hangi konudan bahsettiği tespit edilmelidir. Türkçeye “Kur’ân okuma” olarak çevrilen telâ, derase, rattele ve karae fiilleri yakın anlamlıdır. Araştırmamızda bu sözcükleri seçmemizin sebebi bunların yaygın kullanımında Kur’ân’daki mananın dikkate alınmamasıdır. Kur’ân’ın, Mushaf haline getirilmesinden sonra tarihi süreçte bu kelimeler sabit bir metni okuma çerçevesinde değerlendirilmiştir. Söz konusu kelimelerin anlamının âyete göre değiştiğinin tespit edilebilmesi için öncelikle âyetlerin tarihî bağlamı belirlenmeli ve dilsel kullanımları araştırılmalıdır. Ne var ki gerek vücûh kitaplarında gerekse tefsirlerde söz konusu kelimelerin kullanımları ve anlamları yeterince dikkate alınmamıştır. Bu durum Türkçe meallere de yansımış, ilgili lafızların anlam incelikleri ve muhatap değişkeni göz ardı edilmiştir. Belirlediğimiz çerçeveye bağlı olarak bu kelimeleri tefsir kaynaklarından araştırdık. Ulaştığımız verilerin vücûh edebiyatı eserlerindeki karşılığını inceledik. Bu edebiyatta zaman zaman muhatap bilgisi ve anlam inceliği dikkate alınmadığı için dakik bir mana verilmediğini tespit ettik.
first_indexed 2024-03-08T14:10:10Z
format Article
id doaj.art-9ba12352f22a48608042e60613837782
institution Directory Open Access Journal
issn 2667-4939
language Arabic
last_indexed 2024-03-08T14:10:10Z
publishDate 2023-12-01
publisher Nevsehir Haci Bektas Veli University
record_format Article
series Umde Dini Tetkikler Dergisi
spelling doaj.art-9ba12352f22a48608042e606138377822024-01-14T17:53:36ZaraNevsehir Haci Bektas Veli UniversityUmde Dini Tetkikler Dergisi2667-49392023-12-016228731310.54122/umde.1365615371Kur’ân Okumayla İlgili Sözcüklerin İlk Muhatap Açısından TahliliAli Karataş0SAKARYA ÜNİVERSİTESİ, İLAHİYAT FAKÜLTESİKur’ân’daki yakın anlamlı kelimeler aynı manaya gelecek şekilde Türkçeye tercüme edilmektedir. Ancak ayetlerdeki siyaka göre değerlendirildiğinde bu kelimelerin aynı manaya gelmediği görülmektedir. Bu sebeple bu tür sözcüklerin geçtiği âyetlerin muhatabı ve hangi konudan bahsettiği tespit edilmelidir. Türkçeye “Kur’ân okuma” olarak çevrilen telâ, derase, rattele ve karae fiilleri yakın anlamlıdır. Araştırmamızda bu sözcükleri seçmemizin sebebi bunların yaygın kullanımında Kur’ân’daki mananın dikkate alınmamasıdır. Kur’ân’ın, Mushaf haline getirilmesinden sonra tarihi süreçte bu kelimeler sabit bir metni okuma çerçevesinde değerlendirilmiştir. Söz konusu kelimelerin anlamının âyete göre değiştiğinin tespit edilebilmesi için öncelikle âyetlerin tarihî bağlamı belirlenmeli ve dilsel kullanımları araştırılmalıdır. Ne var ki gerek vücûh kitaplarında gerekse tefsirlerde söz konusu kelimelerin kullanımları ve anlamları yeterince dikkate alınmamıştır. Bu durum Türkçe meallere de yansımış, ilgili lafızların anlam incelikleri ve muhatap değişkeni göz ardı edilmiştir. Belirlediğimiz çerçeveye bağlı olarak bu kelimeleri tefsir kaynaklarından araştırdık. Ulaştığımız verilerin vücûh edebiyatı eserlerindeki karşılığını inceledik. Bu edebiyatta zaman zaman muhatap bilgisi ve anlam inceliği dikkate alınmadığı için dakik bir mana verilmediğini tespit ettik.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3430481tefsirkur’ânokumatelâderaserattelekaraetafsīrqur’ānreadingtalādarasarattalaqara’a.
spellingShingle Ali Karataş
Kur’ân Okumayla İlgili Sözcüklerin İlk Muhatap Açısından Tahlili
Umde Dini Tetkikler Dergisi
tefsir
kur’ân
okuma
telâ
derase
rattele
karae
tafsīr
qur’ān
reading
talā
darasa
rattala
qara’a.
title Kur’ân Okumayla İlgili Sözcüklerin İlk Muhatap Açısından Tahlili
title_full Kur’ân Okumayla İlgili Sözcüklerin İlk Muhatap Açısından Tahlili
title_fullStr Kur’ân Okumayla İlgili Sözcüklerin İlk Muhatap Açısından Tahlili
title_full_unstemmed Kur’ân Okumayla İlgili Sözcüklerin İlk Muhatap Açısından Tahlili
title_short Kur’ân Okumayla İlgili Sözcüklerin İlk Muhatap Açısından Tahlili
title_sort kur an okumayla ilgili sozcuklerin ilk muhatap acisindan tahlili
topic tefsir
kur’ân
okuma
telâ
derase
rattele
karae
tafsīr
qur’ān
reading
talā
darasa
rattala
qara’a.
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3430481
work_keys_str_mv AT alikaratas kuranokumaylailgilisozcuklerinilkmuhatapacısındantahlili