مطالعه عددی تأثیر پارامترهای اساسی در نشست سطح زمین طی عملیات لوله‌رانی

تکنیک لوله‌رانی یک راه‌کار علمی، اقتصادی و زیست‌محیطی برای ساخت تأسیسات زیرزمینی به ‌شمار می‌رود که نقش اساسی در اجرای پروژه‌ها‌ دارد. در این روش هم‌زمان با انجام عملیات حفاری توسط سپر، رانش لوله‌ها با استفاده از جک‌های هیدرولیکی صورت می‌پذیرد. تغییر ‌شکل‌ زمین در طول عملیات لوله‌رانی از اساسی‌ترین...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: رضا محمد پور, احسان طاهری
Format: Article
Language:English
Published: Yazd University 2023-09-01
Series:Analytical and Numerical Methods in Mining Engineering
Subjects:
Online Access:https://anm.yazd.ac.ir/article_2784_ccfebcbf6434048b1b3a9884cdf5e22b.pdf
_version_ 1797404990051975168
author رضا محمد پور
احسان طاهری
author_facet رضا محمد پور
احسان طاهری
author_sort رضا محمد پور
collection DOAJ
description تکنیک لوله‌رانی یک راه‌کار علمی، اقتصادی و زیست‌محیطی برای ساخت تأسیسات زیرزمینی به ‌شمار می‌رود که نقش اساسی در اجرای پروژه‌ها‌ دارد. در این روش هم‌زمان با انجام عملیات حفاری توسط سپر، رانش لوله‌ها با استفاده از جک‌های هیدرولیکی صورت می‌پذیرد. تغییر ‌شکل‌ زمین در طول عملیات لوله‌رانی از اساسی‌ترین چالش‌هایی است که تحلیل آن برای اهداف ایمنی و طراحی پروژه امری لازم و ضروری است. پارامترهای متعددی وجود دارد که در الگوی تغییر شکل زمین طی عملیات لوله‌رانی تأثیر می‌گذارد. تأثیر هر یک از پارامترها و میزان حساسیت آن‌ها بایستی مشخص گردد تا با طراحی مناسب بتوان تغییر شکل زمین را کنترل کرد. بررسی الگوی جابجایی در زمین‌ لایه‌ای و بر اساس شبیه‌سازی عددی اجزاء محدود و درنهایت تحلیل حساسیت آن‌ها موضوعی است که مطالعات محدودی در این زمینه انجام شده است. در این مطالعه، جزئیات مدل‌سازی ازجمله مخروطی بودن سپر حفاری، راندمان افزایشی فشار تزریق دوغاب و فشار صفحه حفاری در نظر گرفته شده است تا نزدیک به حالت واقعی بوده باشد. مقادیر جابجایی در سطح زمین و تاج خط لوله مورد تجزیه‌وتحلیل قرار می‌گیرد. شبیه‌سازی عددی با استفاده از نرم‌افزار عددی اجزاء محدود پلکسیس و با در نظر گرفتن مطالعه موردی انجام گرفته است. نتایج حاصل از مدل‌سازی عددی با نتایج به‌دست‌آمده از مطالعات میدانی و تحلیلی کالیبره شده و در ادامه تأثیر هر یک از پارامترها در الگوی تغییر شکل زمین و نیز تخمین میزان برآمدگی‌ها و محل دقیق آن‌ها موردبررسی قرار گرفت. در گام بعد رابطه هر یک از پارامترها با نشست سطح زمین برآورد شده و درنهایت تأثیر هر یک از عوامل مختلف با استفاده از تحلیل حساسیت سنجیده شد و شاخص حساسیت هرکدام مشخص گردید. نتایج نشان می‌دهد حساس‌ترین عامل نسبت به نشست سطح زمین قطر فضای حفاری و کم‌اهمیت‌ترین عامل فشار صفحه حفاری است. بیشترین نشست در قسمت انتهایی سپر حفاری به دلیل مخروطی بودن سپر و اجازه ترخیص تنش اتفاق می‌افتد. درنهایت با توجه به نتایج مشخص گردید که رابطه بین زاویه اصطکاک داخلی و مدول کشسان با نشست سطح زمین به‌صورت خطی اما غیرمستقیم است. روابط سایر پارامترها نیز به‌صورت غیرخطی ارزیابی شد.
first_indexed 2024-03-09T03:03:07Z
format Article
id doaj.art-9c37802d4ba64e5c96ba0e16151ac01c
institution Directory Open Access Journal
issn 2251-6565
2676-6795
language English
last_indexed 2024-03-09T03:03:07Z
publishDate 2023-09-01
publisher Yazd University
record_format Article
series Analytical and Numerical Methods in Mining Engineering
spelling doaj.art-9c37802d4ba64e5c96ba0e16151ac01c2023-12-04T09:20:29ZengYazd UniversityAnalytical and Numerical Methods in Mining Engineering2251-65652676-67952023-09-011336152910.22034/anm.2022.27842784مطالعه عددی تأثیر پارامترهای اساسی در نشست سطح زمین طی عملیات لوله‌رانیرضا محمد پور0احسان طاهری1گروه مکانیک سنگ، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایرانگروه مکانیک سنگ، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایرانتکنیک لوله‌رانی یک راه‌کار علمی، اقتصادی و زیست‌محیطی برای ساخت تأسیسات زیرزمینی به ‌شمار می‌رود که نقش اساسی در اجرای پروژه‌ها‌ دارد. در این روش هم‌زمان با انجام عملیات حفاری توسط سپر، رانش لوله‌ها با استفاده از جک‌های هیدرولیکی صورت می‌پذیرد. تغییر ‌شکل‌ زمین در طول عملیات لوله‌رانی از اساسی‌ترین چالش‌هایی است که تحلیل آن برای اهداف ایمنی و طراحی پروژه امری لازم و ضروری است. پارامترهای متعددی وجود دارد که در الگوی تغییر شکل زمین طی عملیات لوله‌رانی تأثیر می‌گذارد. تأثیر هر یک از پارامترها و میزان حساسیت آن‌ها بایستی مشخص گردد تا با طراحی مناسب بتوان تغییر شکل زمین را کنترل کرد. بررسی الگوی جابجایی در زمین‌ لایه‌ای و بر اساس شبیه‌سازی عددی اجزاء محدود و درنهایت تحلیل حساسیت آن‌ها موضوعی است که مطالعات محدودی در این زمینه انجام شده است. در این مطالعه، جزئیات مدل‌سازی ازجمله مخروطی بودن سپر حفاری، راندمان افزایشی فشار تزریق دوغاب و فشار صفحه حفاری در نظر گرفته شده است تا نزدیک به حالت واقعی بوده باشد. مقادیر جابجایی در سطح زمین و تاج خط لوله مورد تجزیه‌وتحلیل قرار می‌گیرد. شبیه‌سازی عددی با استفاده از نرم‌افزار عددی اجزاء محدود پلکسیس و با در نظر گرفتن مطالعه موردی انجام گرفته است. نتایج حاصل از مدل‌سازی عددی با نتایج به‌دست‌آمده از مطالعات میدانی و تحلیلی کالیبره شده و در ادامه تأثیر هر یک از پارامترها در الگوی تغییر شکل زمین و نیز تخمین میزان برآمدگی‌ها و محل دقیق آن‌ها موردبررسی قرار گرفت. در گام بعد رابطه هر یک از پارامترها با نشست سطح زمین برآورد شده و درنهایت تأثیر هر یک از عوامل مختلف با استفاده از تحلیل حساسیت سنجیده شد و شاخص حساسیت هرکدام مشخص گردید. نتایج نشان می‌دهد حساس‌ترین عامل نسبت به نشست سطح زمین قطر فضای حفاری و کم‌اهمیت‌ترین عامل فشار صفحه حفاری است. بیشترین نشست در قسمت انتهایی سپر حفاری به دلیل مخروطی بودن سپر و اجازه ترخیص تنش اتفاق می‌افتد. درنهایت با توجه به نتایج مشخص گردید که رابطه بین زاویه اصطکاک داخلی و مدول کشسان با نشست سطح زمین به‌صورت خطی اما غیرمستقیم است. روابط سایر پارامترها نیز به‌صورت غیرخطی ارزیابی شد.https://anm.yazd.ac.ir/article_2784_ccfebcbf6434048b1b3a9884cdf5e22b.pdfلوله‌رانیمدل‌سازی عددیتغییر شکل زمینتحلیل حساسیت
spellingShingle رضا محمد پور
احسان طاهری
مطالعه عددی تأثیر پارامترهای اساسی در نشست سطح زمین طی عملیات لوله‌رانی
Analytical and Numerical Methods in Mining Engineering
لوله‌رانی
مدل‌سازی عددی
تغییر شکل زمین
تحلیل حساسیت
title مطالعه عددی تأثیر پارامترهای اساسی در نشست سطح زمین طی عملیات لوله‌رانی
title_full مطالعه عددی تأثیر پارامترهای اساسی در نشست سطح زمین طی عملیات لوله‌رانی
title_fullStr مطالعه عددی تأثیر پارامترهای اساسی در نشست سطح زمین طی عملیات لوله‌رانی
title_full_unstemmed مطالعه عددی تأثیر پارامترهای اساسی در نشست سطح زمین طی عملیات لوله‌رانی
title_short مطالعه عددی تأثیر پارامترهای اساسی در نشست سطح زمین طی عملیات لوله‌رانی
title_sort مطالعه عددی تأثیر پارامترهای اساسی در نشست سطح زمین طی عملیات لوله‌رانی
topic لوله‌رانی
مدل‌سازی عددی
تغییر شکل زمین
تحلیل حساسیت
url https://anm.yazd.ac.ir/article_2784_ccfebcbf6434048b1b3a9884cdf5e22b.pdf
work_keys_str_mv AT rḍạmḥmdpwr mṭạlʿhʿddytạtẖyrpạrạmtrhạyạsạsydrnsẖstsṭḥzmynṭyʿmlyạtlwlhrạny
AT ạḥsạnṭạhry mṭạlʿhʿddytạtẖyrpạrạmtrhạyạsạsydrnsẖstsṭḥzmynṭyʿmlyạtlwlhrạny