The attitude of the pro-Arian bishops towards the emperor in the period of reception of the Nicene Christology (325-381)
Sobór Nicejski nie położył kresu kontrowersji ariańskiej. Po soborze nastąpił długi okres walki o recepcję chrystologii nicejskiej. Kontrowersja stała się przedmiotem zainteresowania cesarza, ponieważ postrzegano ją jako zagrożenie dla jedności cesarstwa. Z tego powodu zwyczaj ingerowania cesarza...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
The John Paul II Catholic University of Lublin
2014-01-01
|
| Series: | Vox Patrum |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://czasopisma.kul.pl/index.php/vp/article/view/3614 |
| Summary: | Sobór Nicejski nie położył kresu kontrowersji ariańskiej. Po soborze nastąpił długi okres walki o recepcję chrystologii nicejskiej. Kontrowersja stała się przedmiotem zainteresowania cesarza, ponieważ postrzegano ją jako zagrożenie dla jedności cesarstwa. Z tego powodu zwyczaj ingerowania cesarza w sprawy kościelne stawał się coraz częstszy i nawet dotyczył nauki Kościoła. Taka sytuacja wywołała reakcję biskupów i stała się okazją do określenia roli cesarza w Kościele. W IV w. istniały dwa główne stanowiska w tej kwestii – biskupów proariańskich i antyariańskich. Głównym celem artykułu było ukazanie stanowiska biskupów proariańskich wobec cesarza. Analiza źródeł historycznych i literatury wykazała, że ich postawa wobec cesarza nie była ani bezwzględnym podporządkowaniem się ani całkowitą niezależnością. Ich model stosunków między Kościołem a państwem został zainspirowany przez Euzebiusza z Cezarei, który przeniósł na grunt chrześcijański antyczną, hellenistyczną teorię polityczną oraz hebrajską koncepcję władcy. W kontekście antycznych idei cesarz jako żywe prawo posiadał szczególną rolę w Kościele. Przejawiała się ona szczególnie na synodach. Biskupi proariańscy dopuścili cesarza do interweniowania nawet w sferę kościelnej doktryny. Ich postawa wobec cesarza znacznie różniła się od modelu wypracowanego w dobie przednicejskiej. Z drugiej jednak strony biskupi proariańscy starali się dochować wierności Tradycji Kościoła. Z tego powodu nie mogli uznać cesarza za jego głowę. Zakończenie kontrowersji ariańskiej nie uwolniło Kościoła od zależności od cesarza. Kościół Wschodni w okresie recepcji Credo Nicejskiego został niejako zaprogramowany pod kątem uzależnienia od cesarza. W ten sposób postawa proariańskich biskupów legła u podstaw przyszłego bizantyńskiego cezaropapizmu.
|
|---|---|
| ISSN: | 0860-9411 2719-3586 |