Modern Tefsirde Ahlâk Meselesi -İbn Âşûr Örneği-

İslam düşüncesinde ahlâk meselesi, çeşitli boyutlarıyla pek çok ilim dalında ele alınmıştır. Ahlâk konusuna gösterilen teveccühte İslam’ın temel kaynağı olan Kur’an’ın konu ve hedef olarak ahlâka yer vermesinin payı büyüktür. Öncelikli olarak Kur’an’ın konularından biri olan ahlâk, insanın ıslahı am...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Gülnur Külünkoğlu
Format: Article
Language:Arabic
Published: Trabzon University 2023-12-01
Series:Trabzon İlahiyat Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3086501
_version_ 1797221435938177024
author Gülnur Külünkoğlu
author_facet Gülnur Külünkoğlu
author_sort Gülnur Külünkoğlu
collection DOAJ
description İslam düşüncesinde ahlâk meselesi, çeşitli boyutlarıyla pek çok ilim dalında ele alınmıştır. Ahlâk konusuna gösterilen teveccühte İslam’ın temel kaynağı olan Kur’an’ın konu ve hedef olarak ahlâka yer vermesinin payı büyüktür. Öncelikli olarak Kur’an’ın konularından biri olan ahlâk, insanın ıslahı amacıyla Kur’an’ın maksatları arasında yer almaktadır. Modernleşme ile birlikte pek çok alanda olduğu gibi sabitelerin değerini yitirmesiyle ahlâkî bir boşluk oluşmuştur. Bu sebeple İslam ahlâkına vurgular artmış ve bu konuda ortaya çıkan te’lifler artış göstermiştir. Özellikle ıslah hareketleri modern dönemde ortaya çıkan problemlerde çözümü hem ahlâkî hem de siyasî ıslah ile mümkün görmüştür. Bu çalışma İbn Âşur’un ahlâk içerikli ayetlere yaklaşımını konu edinmiştir. Modern dönemin önemli müfessirlerinden olan İbn Âşûr, çağdaşları arasında makâsıd konusuna katkısı ve ıslah fikri ile öne çıkmakta, müellifin fikirleri daha çok hukuk alanında incelenmektedir. Müfessirin hukuka zemin teşkil eden ahlâkî yaklaşımı hakkında yeterli çalışmanın olmadığı görülmektedir. Çalışmanın amacı, müfessirin ahlâk muhtevalı ayetlere yaklaşımı üzerinden akıl, fıtrat, ıslah ve ifsad kavramlarının ahlâk ile ilişkisine açıklık getirmektir. Son tahlilde müfessirin ahlâk konulu görüşlerinin ıslah fikrinden bağımsız olmadığı ve müfessirin fertten topluma yayılan ıslah fikrindeki tedriciliğin ahlâk yorumuna yansıdığı görülmektedir. İbn Âşur, ahlâk konulu yorumlarında küllî ilkelerin işlevselliğine dikkat çekmiştir. Bu bağlamda onun düşüncesinde adalet ve ihsan gibi küllî ilkeler, ahlâklı olma temel ilkesi altında yer almaktadır. Cüz’î ahlâkî ilkeler ise küllî ilkeler altında yorumlanmaktadır. Çalışmada müfessirin ilgili ayetler bağlamındaki yorumları tespit edilmiş, elde edilen veriler analiz edilerek müfessirin ahlâk konusuna yaklaşımı ortaya konulmuştur. Külli ilkelerin rehberliği hakkındaki görüşleri ve ahlâk konusuna hiyerarşik yaklaşımı infak örneği çerçevesinde analiz edilmiştir.
first_indexed 2024-04-24T13:05:24Z
format Article
id doaj.art-a045fc2a140b4c439398a0b1c741c6ce
institution Directory Open Access Journal
issn 2651-4559
2651-4567
language Arabic
last_indexed 2024-04-24T13:05:24Z
publishDate 2023-12-01
publisher Trabzon University
record_format Article
series Trabzon İlahiyat Dergisi
spelling doaj.art-a045fc2a140b4c439398a0b1c741c6ce2024-04-05T08:15:33ZaraTrabzon UniversityTrabzon İlahiyat Dergisi2651-45592651-45672023-12-011028710910.33718/tid.12837741707Modern Tefsirde Ahlâk Meselesi -İbn Âşûr Örneği-Gülnur Külünkoğluİslam düşüncesinde ahlâk meselesi, çeşitli boyutlarıyla pek çok ilim dalında ele alınmıştır. Ahlâk konusuna gösterilen teveccühte İslam’ın temel kaynağı olan Kur’an’ın konu ve hedef olarak ahlâka yer vermesinin payı büyüktür. Öncelikli olarak Kur’an’ın konularından biri olan ahlâk, insanın ıslahı amacıyla Kur’an’ın maksatları arasında yer almaktadır. Modernleşme ile birlikte pek çok alanda olduğu gibi sabitelerin değerini yitirmesiyle ahlâkî bir boşluk oluşmuştur. Bu sebeple İslam ahlâkına vurgular artmış ve bu konuda ortaya çıkan te’lifler artış göstermiştir. Özellikle ıslah hareketleri modern dönemde ortaya çıkan problemlerde çözümü hem ahlâkî hem de siyasî ıslah ile mümkün görmüştür. Bu çalışma İbn Âşur’un ahlâk içerikli ayetlere yaklaşımını konu edinmiştir. Modern dönemin önemli müfessirlerinden olan İbn Âşûr, çağdaşları arasında makâsıd konusuna katkısı ve ıslah fikri ile öne çıkmakta, müellifin fikirleri daha çok hukuk alanında incelenmektedir. Müfessirin hukuka zemin teşkil eden ahlâkî yaklaşımı hakkında yeterli çalışmanın olmadığı görülmektedir. Çalışmanın amacı, müfessirin ahlâk muhtevalı ayetlere yaklaşımı üzerinden akıl, fıtrat, ıslah ve ifsad kavramlarının ahlâk ile ilişkisine açıklık getirmektir. Son tahlilde müfessirin ahlâk konulu görüşlerinin ıslah fikrinden bağımsız olmadığı ve müfessirin fertten topluma yayılan ıslah fikrindeki tedriciliğin ahlâk yorumuna yansıdığı görülmektedir. İbn Âşur, ahlâk konulu yorumlarında küllî ilkelerin işlevselliğine dikkat çekmiştir. Bu bağlamda onun düşüncesinde adalet ve ihsan gibi küllî ilkeler, ahlâklı olma temel ilkesi altında yer almaktadır. Cüz’î ahlâkî ilkeler ise küllî ilkeler altında yorumlanmaktadır. Çalışmada müfessirin ilgili ayetler bağlamındaki yorumları tespit edilmiş, elde edilen veriler analiz edilerek müfessirin ahlâk konusuna yaklaşımı ortaya konulmuştur. Külli ilkelerin rehberliği hakkındaki görüşleri ve ahlâk konusuna hiyerarşik yaklaşımı infak örneği çerçevesinde analiz edilmiştir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3086501tafsirquranibn ashurislahmoralitytefsirkur'ani̇bn âşûrislahahlak
spellingShingle Gülnur Külünkoğlu
Modern Tefsirde Ahlâk Meselesi -İbn Âşûr Örneği-
Trabzon İlahiyat Dergisi
tafsir
quran
ibn ashur
islah
morality
tefsir
kur'an
i̇bn âşûr
islah
ahlak
title Modern Tefsirde Ahlâk Meselesi -İbn Âşûr Örneği-
title_full Modern Tefsirde Ahlâk Meselesi -İbn Âşûr Örneği-
title_fullStr Modern Tefsirde Ahlâk Meselesi -İbn Âşûr Örneği-
title_full_unstemmed Modern Tefsirde Ahlâk Meselesi -İbn Âşûr Örneği-
title_short Modern Tefsirde Ahlâk Meselesi -İbn Âşûr Örneği-
title_sort modern tefsirde ahlak meselesi ibn asur ornegi
topic tafsir
quran
ibn ashur
islah
morality
tefsir
kur'an
i̇bn âşûr
islah
ahlak
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3086501
work_keys_str_mv AT gulnurkulunkoglu moderntefsirdeahlakmeselesiibnasurornegi