بررسی تحمل به خشکی چهار ژنوتیپ گندم در مرحله جوانه زنی
گندم مهمترین گیاه زراعی کشور است که در مراحل مختلف نموی تحت تأثیر خشکی قرار میگیرد. دو مرحله مهم نموی، جوانه زنی و دوره پرشدن دانه ها است. تأثیر تنش خشکی در مرحله جوانه زنی در همان فصل رشد و تنش خشکی دوره زایشی، در سال زراعی آینده، جوانه زنی را تحت تأثیر قرار می دهد. به منظور بررسی اثر تنش خشک...
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
University of Birjand
2009-09-01
|
| Series: | تنش های محیطی در علوم زراعی |
| Subjects: | |
| Online Access: | http://escs.birjand.ac.ir/article_54_fa82bcf2471a4e4eeddb96a043bd6e70.pdf |
| _version_ | 1797228387000909824 |
|---|---|
| author | احمد جعفرنژاد قدیر طاهری علی اکبر راه چمنی |
| author_facet | احمد جعفرنژاد قدیر طاهری علی اکبر راه چمنی |
| author_sort | احمد جعفرنژاد |
| collection | DOAJ |
| description | گندم مهمترین گیاه زراعی کشور است که در مراحل مختلف نموی تحت تأثیر خشکی قرار میگیرد. دو مرحله مهم نموی، جوانه زنی و دوره پرشدن دانه ها است. تأثیر تنش خشکی در مرحله جوانه زنی در همان فصل رشد و تنش خشکی دوره زایشی، در سال زراعی آینده، جوانه زنی را تحت تأثیر قرار می دهد. به منظور بررسی اثر تنش خشکی این دو مرحله، خصوصیات جوانه زنی بذر چهار ژنوتیپ پیشتاز، مرودشت، WS-82-9 و DN-11 در معرض پتانسیل آب صفر(شاهد)، 0/3-، 0/6-، 0/9- و 2/1- مگاپاسکال قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار به صورت آزمایشگاهی در سال 1387 اجرا شد. نتایج نشان داد ژنوتیپ، سطوح پتانسیل آب و اثرات متقابل آنها، اثر بسیار معنیداری بر طول، وزن تر و وزن خشک ریشه چه و ساقه چه داشت. با افزایش سطح تنش خشکی صفات مورد مطالعه به طور معنی داری کاهش یافت، ولی درصد کاهش در ساقه چه نسبت به ریشهچه بیشتر بود و این امر منجر به افزایش نسبت ریشه چه به ساقه چه شد. کاهش پتانسیل آب، سرعت و درصد جوانه زنی را به ترتیب 77 و 43 درصد کاهش داد. اگرچه تحمل به تنش خشکی در مرحله پرشدن دانه بنیه بذر را کاهش داد، ولی ارتباط مشخصی بین تحمل به تنش خشکی مرحله جوانهزنی و تحمل به تنش خشکی آخر فصل مشاهده نشد. در بین ژنوتیپ های مورد مطالعه، DN-11 و مرودشت در مرحله جوانه زنی به تنش خشکی متحمل، پیشتاز حد واسط و WS-82-9 لاین حساس بود. |
| first_indexed | 2024-04-24T14:55:53Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-a1b03bb5829446b5a1bd7a839dde79ef |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2228-7604 2383-3084 |
| language | fas |
| last_indexed | 2024-04-24T14:55:53Z |
| publishDate | 2009-09-01 |
| publisher | University of Birjand |
| record_format | Article |
| series | تنش های محیطی در علوم زراعی |
| spelling | doaj.art-a1b03bb5829446b5a1bd7a839dde79ef2024-04-02T18:50:53ZfasUniversity of Birjandتنش های محیطی در علوم زراعی2228-76042383-30842009-09-0121738510.22077/escs.2009.5454بررسی تحمل به خشکی چهار ژنوتیپ گندم در مرحله جوانه زنیاحمد جعفرنژاد0قدیر طاهری1علی اکبر راه چمنی2استادیار پژوهش ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی نیشابوراستادیار گروه کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابوردانشجوی سابق کارشناسی ارشد گروه زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابورگندم مهمترین گیاه زراعی کشور است که در مراحل مختلف نموی تحت تأثیر خشکی قرار میگیرد. دو مرحله مهم نموی، جوانه زنی و دوره پرشدن دانه ها است. تأثیر تنش خشکی در مرحله جوانه زنی در همان فصل رشد و تنش خشکی دوره زایشی، در سال زراعی آینده، جوانه زنی را تحت تأثیر قرار می دهد. به منظور بررسی اثر تنش خشکی این دو مرحله، خصوصیات جوانه زنی بذر چهار ژنوتیپ پیشتاز، مرودشت، WS-82-9 و DN-11 در معرض پتانسیل آب صفر(شاهد)، 0/3-، 0/6-، 0/9- و 2/1- مگاپاسکال قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار به صورت آزمایشگاهی در سال 1387 اجرا شد. نتایج نشان داد ژنوتیپ، سطوح پتانسیل آب و اثرات متقابل آنها، اثر بسیار معنیداری بر طول، وزن تر و وزن خشک ریشه چه و ساقه چه داشت. با افزایش سطح تنش خشکی صفات مورد مطالعه به طور معنی داری کاهش یافت، ولی درصد کاهش در ساقه چه نسبت به ریشهچه بیشتر بود و این امر منجر به افزایش نسبت ریشه چه به ساقه چه شد. کاهش پتانسیل آب، سرعت و درصد جوانه زنی را به ترتیب 77 و 43 درصد کاهش داد. اگرچه تحمل به تنش خشکی در مرحله پرشدن دانه بنیه بذر را کاهش داد، ولی ارتباط مشخصی بین تحمل به تنش خشکی مرحله جوانهزنی و تحمل به تنش خشکی آخر فصل مشاهده نشد. در بین ژنوتیپ های مورد مطالعه، DN-11 و مرودشت در مرحله جوانه زنی به تنش خشکی متحمل، پیشتاز حد واسط و WS-82-9 لاین حساس بود.http://escs.birjand.ac.ir/article_54_fa82bcf2471a4e4eeddb96a043bd6e70.pdfDrought stressGermination rateGermination percentSeed vigor |
| spellingShingle | احمد جعفرنژاد قدیر طاهری علی اکبر راه چمنی بررسی تحمل به خشکی چهار ژنوتیپ گندم در مرحله جوانه زنی تنش های محیطی در علوم زراعی Drought stress Germination rate Germination percent Seed vigor |
| title | بررسی تحمل به خشکی چهار ژنوتیپ گندم در مرحله جوانه زنی |
| title_full | بررسی تحمل به خشکی چهار ژنوتیپ گندم در مرحله جوانه زنی |
| title_fullStr | بررسی تحمل به خشکی چهار ژنوتیپ گندم در مرحله جوانه زنی |
| title_full_unstemmed | بررسی تحمل به خشکی چهار ژنوتیپ گندم در مرحله جوانه زنی |
| title_short | بررسی تحمل به خشکی چهار ژنوتیپ گندم در مرحله جوانه زنی |
| title_sort | بررسی تحمل به خشکی چهار ژنوتیپ گندم در مرحله جوانه زنی |
| topic | Drought stress Germination rate Germination percent Seed vigor |
| url | http://escs.birjand.ac.ir/article_54_fa82bcf2471a4e4eeddb96a043bd6e70.pdf |
| work_keys_str_mv | AT ạḥmdjʿfrnzẖạd brrsytḥmlbhkẖsẖḵycẖhạrzẖnwtypgndmdrmrḥlhjwạnhzny AT qdyrṭạhry brrsytḥmlbhkẖsẖḵycẖhạrzẖnwtypgndmdrmrḥlhjwạnhzny AT ʿlyạḵbrrạhcẖmny brrsytḥmlbhkẖsẖḵycẖhạrzẖnwtypgndmdrmrḥlhjwạnhzny |