HAKİKAT ÖTESİ ÇAĞDA PROFESYONEL BİLGİ DOĞRULAYICILIĞI KİMLİĞİ

Yalan haber olgusu, çağımızın temel problemleri arasında yer almaktadır. Yeni medyanın yaygınlaşması ve yükselişiyle birlikte yalan haber, geleneksel medyanın tekelinden çıkıp kitleselleşmektedir. Enformasyona erişimin kolaylaşması olumlu anlamda bir gelişme olarak değerlendirilirken kitlelerin yala...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Fırat Adıyaman
Format: Article
Language:English
Published: Gaziantep University 2022-07-01
Series:Gaziantep University Journal of Social Sciences
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2198315
_version_ 1797923911686422528
author Fırat Adıyaman
author_facet Fırat Adıyaman
author_sort Fırat Adıyaman
collection DOAJ
description Yalan haber olgusu, çağımızın temel problemleri arasında yer almaktadır. Yeni medyanın yaygınlaşması ve yükselişiyle birlikte yalan haber, geleneksel medyanın tekelinden çıkıp kitleselleşmektedir. Enformasyona erişimin kolaylaşması olumlu anlamda bir gelişme olarak değerlendirilirken kitlelerin yalan haberlere maruz kalması demokrasi gibi kurumlar için tehdit olarak algılanmaktadır. Gazeteciler açısından haberin teyit edilmesi geleneksel gazeteciliğin kodları arasında yer alırken, yeni medyada dijital tekniklerin artması gazetecilerin bu alanda yeni rehberler edinmesini gerektirmiştir. Böylelikle gazeteciler için birçok haber doğrulama kitapçıkları üretilmiştir. Öte yandan yalan haber sayısında yaşanan artış “bilgi doğrulayıcıları” veya “haber doğrulayıcıları” olarak yeni bir profesyonelliğin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Teknolojikleştirilmiş, rasyonelleştirilmiş ve profesyonelleştirilmiş haber doğrulayıcılığı, yalan haber çağında gazeteciliğe yeni bir işlev kazandırmak amacıyla gelişmektedir. Bu çalışmada, bilgi doğrulayıcılığının hangi düzeylerde geleneksel gazetecilik kimliği sınırları içerisinde yer aldığı sorunsallaştırılmaktadır. Eş deyişle, çalışmada haber doğrulayıcılarının profesyonel kimliklerinin oluşumu incelenmektedir. Aynı zamanda, çalışmada haber doğrulayıcılarının karşılaştığı güçlüklerin profesyonel kimlik üzerindeki etkileri ele alınmıştır. Çalışmada nitel araştırma desenlerinden olgu bilim benimsenmiştir. Bu kapsamda teyit.org doğrulama platformunda çalışan üç bilgi doğrulayıcı ile görüşülmüştür. Elde edilen bulgulara göre, bilgi doğrulayıcılığı kimliği gerçeklerin aktarılması, objektiflik ve tarafsızlık konularında gazetecilikle benzerlik göstermektedir. Öte yandan bilgi doğrulayıcılığı kimliği, dijital beceriler, çalışma pratikleri ve hız başlıklarında gazetecilikten farklılaşmaktadır.
first_indexed 2024-04-10T14:53:43Z
format Article
id doaj.art-a2257d1d4e3642ab9d8c5ce9f7270d85
institution Directory Open Access Journal
issn 1303-0094
2149-5459
language English
last_indexed 2024-04-10T14:53:43Z
publishDate 2022-07-01
publisher Gaziantep University
record_format Article
series Gaziantep University Journal of Social Sciences
spelling doaj.art-a2257d1d4e3642ab9d8c5ce9f7270d852023-02-15T16:07:29ZengGaziantep UniversityGaziantep University Journal of Social Sciences1303-00942149-54592022-07-012131312132810.21547/jss.1059384136HAKİKAT ÖTESİ ÇAĞDA PROFESYONEL BİLGİ DOĞRULAYICILIĞI KİMLİĞİFırat Adıyaman0İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİYalan haber olgusu, çağımızın temel problemleri arasında yer almaktadır. Yeni medyanın yaygınlaşması ve yükselişiyle birlikte yalan haber, geleneksel medyanın tekelinden çıkıp kitleselleşmektedir. Enformasyona erişimin kolaylaşması olumlu anlamda bir gelişme olarak değerlendirilirken kitlelerin yalan haberlere maruz kalması demokrasi gibi kurumlar için tehdit olarak algılanmaktadır. Gazeteciler açısından haberin teyit edilmesi geleneksel gazeteciliğin kodları arasında yer alırken, yeni medyada dijital tekniklerin artması gazetecilerin bu alanda yeni rehberler edinmesini gerektirmiştir. Böylelikle gazeteciler için birçok haber doğrulama kitapçıkları üretilmiştir. Öte yandan yalan haber sayısında yaşanan artış “bilgi doğrulayıcıları” veya “haber doğrulayıcıları” olarak yeni bir profesyonelliğin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Teknolojikleştirilmiş, rasyonelleştirilmiş ve profesyonelleştirilmiş haber doğrulayıcılığı, yalan haber çağında gazeteciliğe yeni bir işlev kazandırmak amacıyla gelişmektedir. Bu çalışmada, bilgi doğrulayıcılığının hangi düzeylerde geleneksel gazetecilik kimliği sınırları içerisinde yer aldığı sorunsallaştırılmaktadır. Eş deyişle, çalışmada haber doğrulayıcılarının profesyonel kimliklerinin oluşumu incelenmektedir. Aynı zamanda, çalışmada haber doğrulayıcılarının karşılaştığı güçlüklerin profesyonel kimlik üzerindeki etkileri ele alınmıştır. Çalışmada nitel araştırma desenlerinden olgu bilim benimsenmiştir. Bu kapsamda teyit.org doğrulama platformunda çalışan üç bilgi doğrulayıcı ile görüşülmüştür. Elde edilen bulgulara göre, bilgi doğrulayıcılığı kimliği gerçeklerin aktarılması, objektiflik ve tarafsızlık konularında gazetecilikle benzerlik göstermektedir. Öte yandan bilgi doğrulayıcılığı kimliği, dijital beceriler, çalışma pratikleri ve hız başlıklarında gazetecilikten farklılaşmaktadır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2198315bilgi doğrulamahakikat ötesiyalan haberteyit.orgfact-checkingpost-truthfake newsteyit.org
spellingShingle Fırat Adıyaman
HAKİKAT ÖTESİ ÇAĞDA PROFESYONEL BİLGİ DOĞRULAYICILIĞI KİMLİĞİ
Gaziantep University Journal of Social Sciences
bilgi doğrulama
hakikat ötesi
yalan haber
teyit.org
fact-checking
post-truth
fake news
teyit.org
title HAKİKAT ÖTESİ ÇAĞDA PROFESYONEL BİLGİ DOĞRULAYICILIĞI KİMLİĞİ
title_full HAKİKAT ÖTESİ ÇAĞDA PROFESYONEL BİLGİ DOĞRULAYICILIĞI KİMLİĞİ
title_fullStr HAKİKAT ÖTESİ ÇAĞDA PROFESYONEL BİLGİ DOĞRULAYICILIĞI KİMLİĞİ
title_full_unstemmed HAKİKAT ÖTESİ ÇAĞDA PROFESYONEL BİLGİ DOĞRULAYICILIĞI KİMLİĞİ
title_short HAKİKAT ÖTESİ ÇAĞDA PROFESYONEL BİLGİ DOĞRULAYICILIĞI KİMLİĞİ
title_sort hakikat otesi cagda profesyonel bilgi dogrulayiciligi kimligi
topic bilgi doğrulama
hakikat ötesi
yalan haber
teyit.org
fact-checking
post-truth
fake news
teyit.org
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2198315
work_keys_str_mv AT fıratadıyaman hakikatotesicagdaprofesyonelbilgidogrulayiciligikimligi