5249 Numaralı Gümrük Tarife Defterine Göre Diyarbakır Gümrüğüne Getirilen Emtialar: Emtianın Cinsi, Vergisi ve Emtia-Fiyat İlişkisi
Osmanlı Devleti, merkeziyetçi yönetim anlayışı çerçevesinde idarî, askerî, siyasî, sosyal ve iktisadî yapılanmasını güçlü dinamikler üzerine tesis etmiştir. Devletin esas yönetim felsefini yansıtacak ve yerleştirecek olan bu dinamikler (kurum ve idareciler), merkez-taşra ilişkilerinin güçlendirilmes...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Van Yuzuncu Yıl University
2020-12-01
|
| Series: | Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1482245 |
| _version_ | 1797315199946981376 |
|---|---|
| author | Erkan Işıktaş |
| author_facet | Erkan Işıktaş |
| author_sort | Erkan Işıktaş |
| collection | DOAJ |
| description | Osmanlı Devleti, merkeziyetçi yönetim anlayışı çerçevesinde idarî, askerî, siyasî, sosyal ve iktisadî yapılanmasını güçlü dinamikler üzerine tesis etmiştir. Devletin esas yönetim felsefini yansıtacak ve yerleştirecek olan bu dinamikler (kurum ve idareciler), merkez-taşra ilişkilerinin güçlendirilmesinin temel basamağını teşkil etmiştir. Devletin takip etmiş olduğu çeşitli politikaların topluma indirgenmesi ve uygulanmasında önemli görevi üstlenen bu dinamikler içerisinde ortaya çıkan aksaklık veya sorunlar idarî mekanizmanın işleyişini sekteye uğratmış, devleti alternetif çözüm yollarını aramaya itmiştir. Bu durumun Osmanlı gümrük rejimi için de geçerli olduğunu söylemek gerekir. Zira iktisadî ve ticarî hayatının temel dinamiklerini teşkil eden gümrük merkezlerinde görev yapan idarecilerle tüccarlar arasındaki sorunların zamanla -uygulamaya konan çözüm yollarına rağmen- giderek artması devleti, gümrük rejimi noktasında birtakım değişiklikler yapmaya itmiştir. Bu bağlamda Osmanlı Devleti, vergi tayini noktasında gümrük merkezlerinde meydana gelen şikâyetleri ortadan kaldırmak ve gümrük muamelatında birlik sağlamak maksadıyla mal fiyatlarıyla gümrük resmini tayin eden tarifeler hazırlatmıştır. Hazırlanan tarife defterleriyle iç ticarette konu olan malların listeleri oluşturulmuş, kıymetleri biçilmiş ve alınacak vergiler tespit edilmiştir. 5249 numaralı gümrük tarife defteri de bunlardan birini teşkil etmektedir. Bu çalışmada; mevzu bahis olan tarife defterinden hareketle Müslim ve Gayrimüslim tüccarların Diyarbakır Gümrüğü’ne getirecekleri emtianın orgini, kıymeti, vergi dilimi ve hangi değerler arasında satışa sunulduğu incelenmiştir. |
| first_indexed | 2024-03-08T02:57:12Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-a299e3dd635d47d983687c2f6a522d25 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 1302-6879 2822-3136 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-03-08T02:57:12Z |
| publishDate | 2020-12-01 |
| publisher | Van Yuzuncu Yıl University |
| record_format | Article |
| series | Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
| spelling | doaj.art-a299e3dd635d47d983687c2f6a522d252024-02-13T12:12:17ZengVan Yuzuncu Yıl UniversityYüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi1302-68792822-31362020-12-0105010914016555249 Numaralı Gümrük Tarife Defterine Göre Diyarbakır Gümrüğüne Getirilen Emtialar: Emtianın Cinsi, Vergisi ve Emtia-Fiyat İlişkisiErkan Işıktaş0SİİRT ÜNİVERSİTESİOsmanlı Devleti, merkeziyetçi yönetim anlayışı çerçevesinde idarî, askerî, siyasî, sosyal ve iktisadî yapılanmasını güçlü dinamikler üzerine tesis etmiştir. Devletin esas yönetim felsefini yansıtacak ve yerleştirecek olan bu dinamikler (kurum ve idareciler), merkez-taşra ilişkilerinin güçlendirilmesinin temel basamağını teşkil etmiştir. Devletin takip etmiş olduğu çeşitli politikaların topluma indirgenmesi ve uygulanmasında önemli görevi üstlenen bu dinamikler içerisinde ortaya çıkan aksaklık veya sorunlar idarî mekanizmanın işleyişini sekteye uğratmış, devleti alternetif çözüm yollarını aramaya itmiştir. Bu durumun Osmanlı gümrük rejimi için de geçerli olduğunu söylemek gerekir. Zira iktisadî ve ticarî hayatının temel dinamiklerini teşkil eden gümrük merkezlerinde görev yapan idarecilerle tüccarlar arasındaki sorunların zamanla -uygulamaya konan çözüm yollarına rağmen- giderek artması devleti, gümrük rejimi noktasında birtakım değişiklikler yapmaya itmiştir. Bu bağlamda Osmanlı Devleti, vergi tayini noktasında gümrük merkezlerinde meydana gelen şikâyetleri ortadan kaldırmak ve gümrük muamelatında birlik sağlamak maksadıyla mal fiyatlarıyla gümrük resmini tayin eden tarifeler hazırlatmıştır. Hazırlanan tarife defterleriyle iç ticarette konu olan malların listeleri oluşturulmuş, kıymetleri biçilmiş ve alınacak vergiler tespit edilmiştir. 5249 numaralı gümrük tarife defteri de bunlardan birini teşkil etmektedir. Bu çalışmada; mevzu bahis olan tarife defterinden hareketle Müslim ve Gayrimüslim tüccarların Diyarbakır Gümrüğü’ne getirecekleri emtianın orgini, kıymeti, vergi dilimi ve hangi değerler arasında satışa sunulduğu incelenmiştir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1482245diyarbakır gümrüğüvergiemtia ve fiyat politikası |
| spellingShingle | Erkan Işıktaş 5249 Numaralı Gümrük Tarife Defterine Göre Diyarbakır Gümrüğüne Getirilen Emtialar: Emtianın Cinsi, Vergisi ve Emtia-Fiyat İlişkisi Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi diyarbakır gümrüğü vergi emtia ve fiyat politikası |
| title | 5249 Numaralı Gümrük Tarife Defterine Göre Diyarbakır Gümrüğüne Getirilen Emtialar: Emtianın Cinsi, Vergisi ve Emtia-Fiyat İlişkisi |
| title_full | 5249 Numaralı Gümrük Tarife Defterine Göre Diyarbakır Gümrüğüne Getirilen Emtialar: Emtianın Cinsi, Vergisi ve Emtia-Fiyat İlişkisi |
| title_fullStr | 5249 Numaralı Gümrük Tarife Defterine Göre Diyarbakır Gümrüğüne Getirilen Emtialar: Emtianın Cinsi, Vergisi ve Emtia-Fiyat İlişkisi |
| title_full_unstemmed | 5249 Numaralı Gümrük Tarife Defterine Göre Diyarbakır Gümrüğüne Getirilen Emtialar: Emtianın Cinsi, Vergisi ve Emtia-Fiyat İlişkisi |
| title_short | 5249 Numaralı Gümrük Tarife Defterine Göre Diyarbakır Gümrüğüne Getirilen Emtialar: Emtianın Cinsi, Vergisi ve Emtia-Fiyat İlişkisi |
| title_sort | 5249 numarali gumruk tarife defterine gore diyarbakir gumrugune getirilen emtialar emtianin cinsi vergisi ve emtia fiyat iliskisi |
| topic | diyarbakır gümrüğü vergi emtia ve fiyat politikası |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1482245 |
| work_keys_str_mv | AT erkanisıktas 5249numaralıgumruktarifedefterinegorediyarbakırgumrugunegetirilenemtialaremtianıncinsivergisiveemtiafiyatiliskisi |