KARAKURT(KARS) YÖRESİNİN JEOMORFOLOJİK EVRİMİNDE VOLKANİZMA VE TEKTONİĞİN ETKİSİ
nceleme alanında Paleozoyik metamorfitleri, Üst Kretase ofiyolitleri ile Tersiyer-Kuvaterner devirlerine ait karasal tortullar ve volkanitler yüzeyler. Bu alanda yüzeyleyen en yaygın kaya birimi, bazaltik lav-tüflerden oluşan ve Üst Miyosen-Pliyosen yaşlı Karakurt volkanitleridir. Bu alanın en öne...
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Pamukkale University
1999-01-01
|
Series: | Pamukkale University Journal of Engineering Sciences |
Subjects: | |
Online Access: | http://dergipark.gov.tr/pajes/issue/20541/218894?publisher=pamukkale |
_version_ | 1797921331671465984 |
---|---|
author | Cevdet BOZKUŞ |
author_facet | Cevdet BOZKUŞ |
author_sort | Cevdet BOZKUŞ |
collection | DOAJ |
description | nceleme alanında Paleozoyik metamorfitleri, Üst Kretase ofiyolitleri ile Tersiyer-Kuvaterner devirlerine ait karasal tortullar ve volkanitler yüzeyler. Bu alanda yüzeyleyen en yaygın kaya birimi, bazaltik lav-tüflerden oluşan ve Üst Miyosen-Pliyosen yaşlı Karakurt volkanitleridir. Bu alanın en önemli jeomorfolojik birimi, yaklaşık D-B gidişli kornişli Aras vadisi ve bunu sınırlayan yükseltilerdir. Aras nehri yatay konumlu ve bazalttüf ardaşımlı volkanitleri düşey olarak yarması ile vadisini geliştirmiştir. Bu vadinin kuzey-kuzeydoğu yamacında, bazalt kornişlerinden sonra az eğimli yapı platosu ile daha kuzeyde yeralan koni biçimli volkanik dağlar yeralır. Güney yamacında ise kornişlerden sonra fay denetimli basamaklı bir morfoloji ve faylanma ile gelişmiş tepeler ve dağlar yer alır. Aras nehrini denetleyen ve vadisinin oluşumunda birinci derecede etkili olan sol yanal doğrultu atımlı bir fay sistemi (Horasan Fay Kuşağı) egemendir. Kuzey ve güneye dirsekler yaparak uzanan vadi içerisindeki menderesli akarsu yatağının gelişiminde sol ve sağ yanal nitelikli doğrultu atımı fayların hareketleri etken olmuştur. Geç Miyosen'de başlayıp, Kuvaterner başlarına kadar devam etkin volkanizma, alkali ve kalkalkali özelliktedir. Bu volkanik etkinlik Aras nehri kuzeyinde Süphandağı, Kesedağ ve Aladağ gibi önemli yükseltiler oluşturmuştur. Bugünkü yerşekillerinin ve akarsu ağının oluşumunda volkanizmanın da önemli rolü olmuştur. |
first_indexed | 2024-04-10T14:14:29Z |
format | Article |
id | doaj.art-a2f8b945557a45b596ab79ed9606019b |
institution | Directory Open Access Journal |
issn | 1300-7009 2147-5881 |
language | English |
last_indexed | 2024-04-10T14:14:29Z |
publishDate | 1999-01-01 |
publisher | Pamukkale University |
record_format | Article |
series | Pamukkale University Journal of Engineering Sciences |
spelling | doaj.art-a2f8b945557a45b596ab79ed9606019b2023-02-15T16:09:35ZengPamukkale UniversityPamukkale University Journal of Engineering Sciences1300-70092147-58811999-01-01519931000218KARAKURT(KARS) YÖRESİNİN JEOMORFOLOJİK EVRİMİNDE VOLKANİZMA VE TEKTONİĞİN ETKİSİCevdet BOZKUŞnceleme alanında Paleozoyik metamorfitleri, Üst Kretase ofiyolitleri ile Tersiyer-Kuvaterner devirlerine ait karasal tortullar ve volkanitler yüzeyler. Bu alanda yüzeyleyen en yaygın kaya birimi, bazaltik lav-tüflerden oluşan ve Üst Miyosen-Pliyosen yaşlı Karakurt volkanitleridir. Bu alanın en önemli jeomorfolojik birimi, yaklaşık D-B gidişli kornişli Aras vadisi ve bunu sınırlayan yükseltilerdir. Aras nehri yatay konumlu ve bazalttüf ardaşımlı volkanitleri düşey olarak yarması ile vadisini geliştirmiştir. Bu vadinin kuzey-kuzeydoğu yamacında, bazalt kornişlerinden sonra az eğimli yapı platosu ile daha kuzeyde yeralan koni biçimli volkanik dağlar yeralır. Güney yamacında ise kornişlerden sonra fay denetimli basamaklı bir morfoloji ve faylanma ile gelişmiş tepeler ve dağlar yer alır. Aras nehrini denetleyen ve vadisinin oluşumunda birinci derecede etkili olan sol yanal doğrultu atımlı bir fay sistemi (Horasan Fay Kuşağı) egemendir. Kuzey ve güneye dirsekler yaparak uzanan vadi içerisindeki menderesli akarsu yatağının gelişiminde sol ve sağ yanal nitelikli doğrultu atımı fayların hareketleri etken olmuştur. Geç Miyosen'de başlayıp, Kuvaterner başlarına kadar devam etkin volkanizma, alkali ve kalkalkali özelliktedir. Bu volkanik etkinlik Aras nehri kuzeyinde Süphandağı, Kesedağ ve Aladağ gibi önemli yükseltiler oluşturmuştur. Bugünkü yerşekillerinin ve akarsu ağının oluşumunda volkanizmanın da önemli rolü olmuştur.http://dergipark.gov.tr/pajes/issue/20541/218894?publisher=pamukkaleGeomorphology Volcanism Tectonic Karakurt (Kars)Jeomorfoloji Volkanizma Tektonik Karukurt (Kars) |
spellingShingle | Cevdet BOZKUŞ KARAKURT(KARS) YÖRESİNİN JEOMORFOLOJİK EVRİMİNDE VOLKANİZMA VE TEKTONİĞİN ETKİSİ Pamukkale University Journal of Engineering Sciences Geomorphology Volcanism Tectonic Karakurt (Kars) Jeomorfoloji Volkanizma Tektonik Karukurt (Kars) |
title | KARAKURT(KARS) YÖRESİNİN JEOMORFOLOJİK EVRİMİNDE VOLKANİZMA VE TEKTONİĞİN ETKİSİ |
title_full | KARAKURT(KARS) YÖRESİNİN JEOMORFOLOJİK EVRİMİNDE VOLKANİZMA VE TEKTONİĞİN ETKİSİ |
title_fullStr | KARAKURT(KARS) YÖRESİNİN JEOMORFOLOJİK EVRİMİNDE VOLKANİZMA VE TEKTONİĞİN ETKİSİ |
title_full_unstemmed | KARAKURT(KARS) YÖRESİNİN JEOMORFOLOJİK EVRİMİNDE VOLKANİZMA VE TEKTONİĞİN ETKİSİ |
title_short | KARAKURT(KARS) YÖRESİNİN JEOMORFOLOJİK EVRİMİNDE VOLKANİZMA VE TEKTONİĞİN ETKİSİ |
title_sort | karakurt kars yoresinin jeomorfolojik evriminde volkanizma ve tektonigin etkisi |
topic | Geomorphology Volcanism Tectonic Karakurt (Kars) Jeomorfoloji Volkanizma Tektonik Karukurt (Kars) |
url | http://dergipark.gov.tr/pajes/issue/20541/218894?publisher=pamukkale |
work_keys_str_mv | AT cevdetbozkus karakurtkarsyoresininjeomorfolojikevrimindevolkanizmavetektoniginetkisi |