Peter Ackroyd’un Londra Yanıyor Adlı Eserinde Akademisyen Tiplemesi

Çağdaş İngiliz edebiyatının önemli isimlerinden Peter Ackroyd’un kurmacalarında edebiyatla örülü mekânsal bir bellek öne çıkar ve mekân olarak kendi geçmişi ile bir şehir ve onun yarattığı karakterler kurmacalarında geçmiş ile şimdi arasında kurulan bir bağla varlık kazanır. Bu bağlamda onun ilk ama...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Aytaç Ören
Format: Article
Language:deu
Published: Mustafa Süleyman ÖZCAN 2023-03-01
Series:İtobiad
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2926709
_version_ 1797628324745314304
author Aytaç Ören
author_facet Aytaç Ören
author_sort Aytaç Ören
collection DOAJ
description Çağdaş İngiliz edebiyatının önemli isimlerinden Peter Ackroyd’un kurmacalarında edebiyatla örülü mekânsal bir bellek öne çıkar ve mekân olarak kendi geçmişi ile bir şehir ve onun yarattığı karakterler kurmacalarında geçmiş ile şimdi arasında kurulan bir bağla varlık kazanır. Bu bağlamda onun ilk ama aynı zamanda sonraki eserlerinin bir prototipi olan Londra Yanıyor, farklı bölüm açılışları ile küçük hikayelerden ana bir hikâyeye yol alır. Her bölümle her bir kurmaca karakterinin Londra yaşamı, bilinçli bir şekilde mercek altına tutulur. Kitabın olay örgüsü, her bir olayın diğer bir olayla görünmeyen veya önemsiz gibi görünen etkili bir ilişkiler bütünü üzerine kurulur. Farklı ve ilginç karakterler, yüzyıllar ötesindeki yazar ve eserlerinin hala yankılandığı Londra’nın gizemli geçmişine kök salarak hayat bulmuş gibidir. Bunların içinde Cambridge’de akademisyen Rowan Philips, Ackroyd’un özellikle kurmaca içinde oynadığı ve böylelikle dikkat çektiği bir ana karakterdir. Rowan, 1666 meşhur Londra Yangını’nın hala sönmeyen bir ateşi olarak okur karşısına çıkar ve görünen kişiliğinin gerisinde görünmeyen güçlü bir üst kimlikle diğer karakterler üzerinde baskındır. Onun, her bir karakterin yaşamına gizli ve dolaylı ama aynı zamanda olumsuz ve kasıtlı bir etkisi vardır. Bir tarafta başarılı, entelektüel, alanına hâkim ve geleceği parlak akademisyen Rowan diğer tarafta da Londra’da cinsel hazlarının peşinde koşan, erkek düşkünü, yalancı, farklı rollere kolayca bürünebilen, toplumsal sorumluluk ve merhametten yoksun, kısacası insani değerlerin yozlaştığı bir Rowan vardır. Rowan’ın bu ikinci ama asıl kişiliği, Cambridge’den daha çok Londra’da depreşir ve Londra gibi aydınlığın yarattığı korkunç karanlığın temsilcisidir. Ackroyd, bu sıradışı tiplemesi ile toplumda yer edinmiş üniversite ve akademisyen bakışını adeta yıkar ve onun yerine açık hava hapishanelerine benzettiği bir üniversiteyi ve bilgiyi vampirce emen, kendi haz ve doyumu için her şeyi yapa(bile)n bir tiplemeyi koyar. Edebiyatın alışkanlık kırma işlevini ustaca kullanan Ackroyd, günümüz akademisyen kimliğini farklı uç noktalara çekerek sorgular ve kurmaca yoluyla insanların gözündeki saygın ve imrenilen akademisyen algısını derinden sarsmaktadır. Anahtar Kelimeler
first_indexed 2024-03-11T10:36:43Z
format Article
id doaj.art-a449ee26e6bb49879946f14fae04dc53
institution Directory Open Access Journal
issn 2147-1185
language deu
last_indexed 2024-03-11T10:36:43Z
publishDate 2023-03-01
publisher Mustafa Süleyman ÖZCAN
record_format Article
series İtobiad
spelling doaj.art-a449ee26e6bb49879946f14fae04dc532023-11-14T09:53:04ZdeuMustafa Süleyman ÖZCANİtobiad2147-11852023-03-0112149650910.15869/itobiad.12447172197Peter Ackroyd’un Londra Yanıyor Adlı Eserinde Akademisyen TiplemesiAytaç Ören0SAĞLIK BİLİMLERİ ÜNİVERSİTESİÇağdaş İngiliz edebiyatının önemli isimlerinden Peter Ackroyd’un kurmacalarında edebiyatla örülü mekânsal bir bellek öne çıkar ve mekân olarak kendi geçmişi ile bir şehir ve onun yarattığı karakterler kurmacalarında geçmiş ile şimdi arasında kurulan bir bağla varlık kazanır. Bu bağlamda onun ilk ama aynı zamanda sonraki eserlerinin bir prototipi olan Londra Yanıyor, farklı bölüm açılışları ile küçük hikayelerden ana bir hikâyeye yol alır. Her bölümle her bir kurmaca karakterinin Londra yaşamı, bilinçli bir şekilde mercek altına tutulur. Kitabın olay örgüsü, her bir olayın diğer bir olayla görünmeyen veya önemsiz gibi görünen etkili bir ilişkiler bütünü üzerine kurulur. Farklı ve ilginç karakterler, yüzyıllar ötesindeki yazar ve eserlerinin hala yankılandığı Londra’nın gizemli geçmişine kök salarak hayat bulmuş gibidir. Bunların içinde Cambridge’de akademisyen Rowan Philips, Ackroyd’un özellikle kurmaca içinde oynadığı ve böylelikle dikkat çektiği bir ana karakterdir. Rowan, 1666 meşhur Londra Yangını’nın hala sönmeyen bir ateşi olarak okur karşısına çıkar ve görünen kişiliğinin gerisinde görünmeyen güçlü bir üst kimlikle diğer karakterler üzerinde baskındır. Onun, her bir karakterin yaşamına gizli ve dolaylı ama aynı zamanda olumsuz ve kasıtlı bir etkisi vardır. Bir tarafta başarılı, entelektüel, alanına hâkim ve geleceği parlak akademisyen Rowan diğer tarafta da Londra’da cinsel hazlarının peşinde koşan, erkek düşkünü, yalancı, farklı rollere kolayca bürünebilen, toplumsal sorumluluk ve merhametten yoksun, kısacası insani değerlerin yozlaştığı bir Rowan vardır. Rowan’ın bu ikinci ama asıl kişiliği, Cambridge’den daha çok Londra’da depreşir ve Londra gibi aydınlığın yarattığı korkunç karanlığın temsilcisidir. Ackroyd, bu sıradışı tiplemesi ile toplumda yer edinmiş üniversite ve akademisyen bakışını adeta yıkar ve onun yerine açık hava hapishanelerine benzettiği bir üniversiteyi ve bilgiyi vampirce emen, kendi haz ve doyumu için her şeyi yapa(bile)n bir tiplemeyi koyar. Edebiyatın alışkanlık kırma işlevini ustaca kullanan Ackroyd, günümüz akademisyen kimliğini farklı uç noktalara çekerek sorgular ve kurmaca yoluyla insanların gözündeki saygın ve imrenilen akademisyen algısını derinden sarsmaktadır. Anahtar Kelimelerhttps://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2926709peter ackroydlondra yanıyorkarakter tiplemesiakademisyen.peter ackroydlondra yanıyorkarakter tiplemesiakademisyen.peter ackroydlondra yanıyorkarakter tiplemesiakademisyen.londrapeter ackroydthe great fire of londoncharacter typologyacademicianlondonpeter ackroydlondra yanıyorkarakter tiplemesiakademisyen.peter ackroydlondra yanıyorkarakter tiplemesiakademisyen.peter ackroydlondra yanıyorkarakter tiplemesiakademisyen.
spellingShingle Aytaç Ören
Peter Ackroyd’un Londra Yanıyor Adlı Eserinde Akademisyen Tiplemesi
İtobiad
peter ackroyd
londra yanıyor
karakter tiplemesi
akademisyen.
peter ackroyd
londra yanıyor
karakter tiplemesi
akademisyen.
peter ackroyd
londra yanıyor
karakter tiplemesi
akademisyen.
londra
peter ackroyd
the great fire of london
character typology
academician
london
peter ackroyd
londra yanıyor
karakter tiplemesi
akademisyen.
peter ackroyd
londra yanıyor
karakter tiplemesi
akademisyen.
peter ackroyd
londra yanıyor
karakter tiplemesi
akademisyen.
title Peter Ackroyd’un Londra Yanıyor Adlı Eserinde Akademisyen Tiplemesi
title_full Peter Ackroyd’un Londra Yanıyor Adlı Eserinde Akademisyen Tiplemesi
title_fullStr Peter Ackroyd’un Londra Yanıyor Adlı Eserinde Akademisyen Tiplemesi
title_full_unstemmed Peter Ackroyd’un Londra Yanıyor Adlı Eserinde Akademisyen Tiplemesi
title_short Peter Ackroyd’un Londra Yanıyor Adlı Eserinde Akademisyen Tiplemesi
title_sort peter ackroyd un londra yaniyor adli eserinde akademisyen tiplemesi
topic peter ackroyd
londra yanıyor
karakter tiplemesi
akademisyen.
peter ackroyd
londra yanıyor
karakter tiplemesi
akademisyen.
peter ackroyd
londra yanıyor
karakter tiplemesi
akademisyen.
londra
peter ackroyd
the great fire of london
character typology
academician
london
peter ackroyd
londra yanıyor
karakter tiplemesi
akademisyen.
peter ackroyd
londra yanıyor
karakter tiplemesi
akademisyen.
peter ackroyd
londra yanıyor
karakter tiplemesi
akademisyen.
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2926709
work_keys_str_mv AT aytacoren peterackroydunlondrayanıyoradlıeserindeakademisyentiplemesi