بهبود جوانه‌زنی بذر سیاه‌دانه (Nigella sativa L.) با عناصر کلسیم و روی تحت تنش شوری

پرایمینگ بذر به­منظور بهبود جوانه­زنی و افزایش قدرت گیاهچه در محصولات زراعی، به­خصوص در شرایط وقوع تنش­های محیطی به کار گرفته می­شود. پژوهش حاضر جهت ارزیابی سودمندی پرایمینگ با عناصر کلسیم و روی بر شاخص­های جوانه­زنی بذر و رشد گیاهچه سیاه دانه تحت تنش شوری طراحی گردید. بدین منظور، آزمایش فاکتوریل بر...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: سعید خماری, مسلم مددی, احمد جوادی
Format: Article
Language:fas
Published: University of Guilan 2019-05-01
Series:علوم و تحقیقات بذر ایران
Subjects:
Online Access:https://jms.guilan.ac.ir/article_3590_769cd8dbbe64cf8b772c1fd85dba3f70.pdf
_version_ 1818032325882019840
author سعید خماری
مسلم مددی
احمد جوادی
author_facet سعید خماری
مسلم مددی
احمد جوادی
author_sort سعید خماری
collection DOAJ
description پرایمینگ بذر به­منظور بهبود جوانه­زنی و افزایش قدرت گیاهچه در محصولات زراعی، به­خصوص در شرایط وقوع تنش­های محیطی به کار گرفته می­شود. پژوهش حاضر جهت ارزیابی سودمندی پرایمینگ با عناصر کلسیم و روی بر شاخص­های جوانه­زنی بذر و رشد گیاهچه سیاه دانه تحت تنش شوری طراحی گردید. بدین منظور، آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوک­های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل پنج سطح پرایمینگ (شاهد، پرایمینگ با نانو اکسید روی، نیترات کلسیم، نیترات کلسیم+نانو اکسید روی و پرایمینگ با آب مقطر) و سه سطح شوری (صفر، 50 و 100 میلی مولار NaCl) بود. در این آزمایش شاخص­های جوانه­زنی بذر، محتوای سدیم، پتاسیم و کلسیم گیاهچه­ها و فعالیت آنزیم پراکسیداز گیاهچه­ها اندازه­گیری شد. نتایج نشان داد که، پرایمینگ بذر با افزایش میانگین شاخص­های جوانه­زنی بذر اثرات سوء ناشی از تنش شوری را تا حدود زیادی رفع نمود. با افزایش غلظت نمک در محیط جوانه­زنی بذور، مقادیر پتاسیم و کلسیم گیاهچه­ها کاهش و میزان سدیم و فعالیت آنزیم پراکسیداز به طور معنی داری افزایش یافت. کاربرد روش­های مختلف پرایمینگ بذر، موجب افزایش محتوای پتاسیم و کلسیم و فعالیت آنزیم پراکسیداز و نیز کاهش مقدار سدیم گیاهچه تحت تنش شوری گردید. از بین تیمارهای به کار رفته، پرایمینگ نیترات کلسیم+نانو اکسید روی بیشترین کارآیی و بهترین عملکرد را در کاهش اثرات سوء ناشی از تنش شوری بر صفات مورد اندازه گیری در گیاه دارویی سیاه­دانه داشت.
first_indexed 2024-12-10T06:05:35Z
format Article
id doaj.art-a51c5d56d4504c2fbecf7bdad83102cb
institution Directory Open Access Journal
issn 2476-3780
2476-3780
language fas
last_indexed 2024-12-10T06:05:35Z
publishDate 2019-05-01
publisher University of Guilan
record_format Article
series علوم و تحقیقات بذر ایران
spelling doaj.art-a51c5d56d4504c2fbecf7bdad83102cb2022-12-22T01:59:43ZfasUniversity of Guilanعلوم و تحقیقات بذر ایران2476-37802476-37802019-05-01619310510.22124/jms.2019.35903590بهبود جوانه‌زنی بذر سیاه‌دانه (Nigella sativa L.) با عناصر کلسیم و روی تحت تنش شوریسعید خماری0مسلم مددی1احمد جوادی2دانشگاه محقق اردبیلیدانشگاه محقق اردبیلیدانشگاه محقق اردبیلیپرایمینگ بذر به­منظور بهبود جوانه­زنی و افزایش قدرت گیاهچه در محصولات زراعی، به­خصوص در شرایط وقوع تنش­های محیطی به کار گرفته می­شود. پژوهش حاضر جهت ارزیابی سودمندی پرایمینگ با عناصر کلسیم و روی بر شاخص­های جوانه­زنی بذر و رشد گیاهچه سیاه دانه تحت تنش شوری طراحی گردید. بدین منظور، آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوک­های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل پنج سطح پرایمینگ (شاهد، پرایمینگ با نانو اکسید روی، نیترات کلسیم، نیترات کلسیم+نانو اکسید روی و پرایمینگ با آب مقطر) و سه سطح شوری (صفر، 50 و 100 میلی مولار NaCl) بود. در این آزمایش شاخص­های جوانه­زنی بذر، محتوای سدیم، پتاسیم و کلسیم گیاهچه­ها و فعالیت آنزیم پراکسیداز گیاهچه­ها اندازه­گیری شد. نتایج نشان داد که، پرایمینگ بذر با افزایش میانگین شاخص­های جوانه­زنی بذر اثرات سوء ناشی از تنش شوری را تا حدود زیادی رفع نمود. با افزایش غلظت نمک در محیط جوانه­زنی بذور، مقادیر پتاسیم و کلسیم گیاهچه­ها کاهش و میزان سدیم و فعالیت آنزیم پراکسیداز به طور معنی داری افزایش یافت. کاربرد روش­های مختلف پرایمینگ بذر، موجب افزایش محتوای پتاسیم و کلسیم و فعالیت آنزیم پراکسیداز و نیز کاهش مقدار سدیم گیاهچه تحت تنش شوری گردید. از بین تیمارهای به کار رفته، پرایمینگ نیترات کلسیم+نانو اکسید روی بیشترین کارآیی و بهترین عملکرد را در کاهش اثرات سوء ناشی از تنش شوری بر صفات مورد اندازه گیری در گیاه دارویی سیاه­دانه داشت.https://jms.guilan.ac.ir/article_3590_769cd8dbbe64cf8b772c1fd85dba3f70.pdfپرایمینگ بذرتنش شوریروابط یونیسیستم آنتی اکسیدانسیاه دانه
spellingShingle سعید خماری
مسلم مددی
احمد جوادی
بهبود جوانه‌زنی بذر سیاه‌دانه (Nigella sativa L.) با عناصر کلسیم و روی تحت تنش شوری
علوم و تحقیقات بذر ایران
پرایمینگ بذر
تنش شوری
روابط یونی
سیستم آنتی اکسیدان
سیاه دانه
title بهبود جوانه‌زنی بذر سیاه‌دانه (Nigella sativa L.) با عناصر کلسیم و روی تحت تنش شوری
title_full بهبود جوانه‌زنی بذر سیاه‌دانه (Nigella sativa L.) با عناصر کلسیم و روی تحت تنش شوری
title_fullStr بهبود جوانه‌زنی بذر سیاه‌دانه (Nigella sativa L.) با عناصر کلسیم و روی تحت تنش شوری
title_full_unstemmed بهبود جوانه‌زنی بذر سیاه‌دانه (Nigella sativa L.) با عناصر کلسیم و روی تحت تنش شوری
title_short بهبود جوانه‌زنی بذر سیاه‌دانه (Nigella sativa L.) با عناصر کلسیم و روی تحت تنش شوری
title_sort بهبود جوانه‌زنی بذر سیاه‌دانه nigella sativa l با عناصر کلسیم و روی تحت تنش شوری
topic پرایمینگ بذر
تنش شوری
روابط یونی
سیستم آنتی اکسیدان
سیاه دانه
url https://jms.guilan.ac.ir/article_3590_769cd8dbbe64cf8b772c1fd85dba3f70.pdf
work_keys_str_mv AT sʿydkẖmạry bhbwdjwạnhznybdẖrsyạhdạnhnigellasativalbạʿnạṣrḵlsymwrwytḥttnsẖsẖwry
AT mslmmddy bhbwdjwạnhznybdẖrsyạhdạnhnigellasativalbạʿnạṣrḵlsymwrwytḥttnsẖsẖwry
AT ạḥmdjwạdy bhbwdjwạnhznybdẖrsyạhdạnhnigellasativalbạʿnạṣrḵlsymwrwytḥttnsẖsẖwry