Identity of Idrisiyya Sufı Order Evolving into Salafî Sufism and Its Reformist Aspect in The 19th Century
On dokuzuncu yüzyılda Müslümanlar ilim, kültür ve sanatta giderek gerilemiş, medrese ve tekkeler de dinamizmini kaybetmeye başlamıştır. Diğer taraftan Ortadoğu’da siyasî ve toplumsal alanda meydana gelen olumsuz bazı gelişmeler, Müslüman toplumlar arasında çatışma ve huzursuzluğa yol açmıştır. Batı’...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | Arabic |
| Published: |
Atatürk University
2021-12-01
|
| Series: | İlahiyat Tetkikleri Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1961335 |
| _version_ | 1797424130168979456 |
|---|---|
| author | Abdulcebbar Kavak |
| author_facet | Abdulcebbar Kavak |
| author_sort | Abdulcebbar Kavak |
| collection | DOAJ |
| description | On dokuzuncu yüzyılda Müslümanlar ilim, kültür ve sanatta giderek gerilemiş, medrese ve tekkeler de dinamizmini kaybetmeye başlamıştır. Diğer taraftan Ortadoğu’da siyasî ve toplumsal alanda meydana gelen olumsuz bazı gelişmeler, Müslüman toplumlar arasında çatışma ve huzursuzluğa yol açmıştır. Batı’nın, on dokuzuncu yüzyılda İslam dünyasına artan müdahalesi ise, var olan kötü durumu daha da derinleştirmiştir. Bu süreçte İslam toplumunu içine düştüğü bu durumdan kurtarmak amacıyla dinî ve tasavvufî kimliğe sahip birden çok yenilikçi ihyâ hareketi ortaya çıkmıştır. Bu hareketlerden biri de Ahmed b. İdris el-Fâsî’nin (öl. 1253/1837) kurduğu İdrîsiyye tarikatıdır. Karizmatik dinî bir şahsiyet olarak etrafında geniş bir entelektüel kesim oluşan Ahmed b. İdris, İslam toplumunun yeniden ayağa kalkmasının tasavvufî bir İslam dindarlığı temelinde Kur’ân ve Sünnet’e bağlı, bidatlerden uzak, toplumsal çatışmalardan kaçınan bir hareketle mümkün olacağına kanaat getirmiştir. Bu amaçla kurduğu tarikatın yapısını geleneksel Sünnî tasavvuf anlayışına göre oluştururken, öğreti ve uygulamalarını ise daha çok Selefî tasavvuf’a yakın bir çizgide şekillendirmiştir. Bu makalede İdrîsiyye tarikatının Sünî tasavvufî altyapısının Selefî tasavvufa evrilme sebepleri ile ıslahatçı-ihyâcı bir hareket olarak üstlendiği tebliğ misyonu irdelenmiştir. |
| first_indexed | 2024-03-09T07:56:51Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-a569adf352f44d1f84f5755dc8c1c7fd |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2458-7508 2602-3946 |
| language | Arabic |
| last_indexed | 2024-03-09T07:56:51Z |
| publishDate | 2021-12-01 |
| publisher | Atatürk University |
| record_format | Article |
| series | İlahiyat Tetkikleri Dergisi |
| spelling | doaj.art-a569adf352f44d1f84f5755dc8c1c7fd2023-12-03T00:57:26ZaraAtatürk Universityİlahiyat Tetkikleri Dergisi2458-75082602-39462021-12-01569511710.29288/ilted.99218255Identity of Idrisiyya Sufı Order Evolving into Salafî Sufism and Its Reformist Aspect in The 19th CenturyAbdulcebbar Kavak0KARABUK UNIVERSITYOn dokuzuncu yüzyılda Müslümanlar ilim, kültür ve sanatta giderek gerilemiş, medrese ve tekkeler de dinamizmini kaybetmeye başlamıştır. Diğer taraftan Ortadoğu’da siyasî ve toplumsal alanda meydana gelen olumsuz bazı gelişmeler, Müslüman toplumlar arasında çatışma ve huzursuzluğa yol açmıştır. Batı’nın, on dokuzuncu yüzyılda İslam dünyasına artan müdahalesi ise, var olan kötü durumu daha da derinleştirmiştir. Bu süreçte İslam toplumunu içine düştüğü bu durumdan kurtarmak amacıyla dinî ve tasavvufî kimliğe sahip birden çok yenilikçi ihyâ hareketi ortaya çıkmıştır. Bu hareketlerden biri de Ahmed b. İdris el-Fâsî’nin (öl. 1253/1837) kurduğu İdrîsiyye tarikatıdır. Karizmatik dinî bir şahsiyet olarak etrafında geniş bir entelektüel kesim oluşan Ahmed b. İdris, İslam toplumunun yeniden ayağa kalkmasının tasavvufî bir İslam dindarlığı temelinde Kur’ân ve Sünnet’e bağlı, bidatlerden uzak, toplumsal çatışmalardan kaçınan bir hareketle mümkün olacağına kanaat getirmiştir. Bu amaçla kurduğu tarikatın yapısını geleneksel Sünnî tasavvuf anlayışına göre oluştururken, öğreti ve uygulamalarını ise daha çok Selefî tasavvuf’a yakın bir çizgide şekillendirmiştir. Bu makalede İdrîsiyye tarikatının Sünî tasavvufî altyapısının Selefî tasavvufa evrilme sebepleri ile ıslahatçı-ihyâcı bir hareket olarak üstlendiği tebliğ misyonu irdelenmiştir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1961335mysticism19th centuryidrisiyya sufi orderreformer and revival movementssalafi sufismtasavvufxix. yüzyıli̇drîsiyye tarikatıislahat ve i̇hyâ hareketleriselefî tasavvuf |
| spellingShingle | Abdulcebbar Kavak Identity of Idrisiyya Sufı Order Evolving into Salafî Sufism and Its Reformist Aspect in The 19th Century İlahiyat Tetkikleri Dergisi mysticism 19th century idrisiyya sufi order reformer and revival movements salafi sufism tasavvuf xix. yüzyıl i̇drîsiyye tarikatı islahat ve i̇hyâ hareketleri selefî tasavvuf |
| title | Identity of Idrisiyya Sufı Order Evolving into Salafî Sufism and Its Reformist Aspect in The 19th Century |
| title_full | Identity of Idrisiyya Sufı Order Evolving into Salafî Sufism and Its Reformist Aspect in The 19th Century |
| title_fullStr | Identity of Idrisiyya Sufı Order Evolving into Salafî Sufism and Its Reformist Aspect in The 19th Century |
| title_full_unstemmed | Identity of Idrisiyya Sufı Order Evolving into Salafî Sufism and Its Reformist Aspect in The 19th Century |
| title_short | Identity of Idrisiyya Sufı Order Evolving into Salafî Sufism and Its Reformist Aspect in The 19th Century |
| title_sort | identity of idrisiyya sufi order evolving into salafi sufism and its reformist aspect in the 19th century |
| topic | mysticism 19th century idrisiyya sufi order reformer and revival movements salafi sufism tasavvuf xix. yüzyıl i̇drîsiyye tarikatı islahat ve i̇hyâ hareketleri selefî tasavvuf |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1961335 |
| work_keys_str_mv | AT abdulcebbarkavak identityofidrisiyyasufıorderevolvingintosalafisufismanditsreformistaspectinthe19thcentury |