Elementy tradycyjne i innowacyjne w antroponimii polskiej i chorwackiej
Tradycja i zmiany (innowacje) w zasobie i frekwencji imion poszczególnych narodów zależą od przyczyn historycznych wpływających na zmiany natury ideologiczno-kulturowej. W imiennictwie chorwackim można wyróżnić ze starszych warstw: starogrecką, rzymską przedchrześcijańską, późnorzymskąchrześcijańską...
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | deu |
Published: |
Hrvatska Akademija Znanosti i Umjetnosti
2003-01-01
|
Series: | Folia Onomastica Croatica |
Subjects: | |
Online Access: | https://hrcak.srce.hr/file/35084 |
_version_ | 1818261256928231424 |
---|---|
author | Aleksandra Cieślikowa |
author_facet | Aleksandra Cieślikowa |
author_sort | Aleksandra Cieślikowa |
collection | DOAJ |
description | Tradycja i zmiany (innowacje) w zasobie i frekwencji imion poszczególnych narodów zależą od przyczyn historycznych wpływających na zmiany natury ideologiczno-kulturowej. W imiennictwie chorwackim można wyróżnić ze starszych warstw: starogrecką, rzymską przedchrześcijańską, późnorzymskąchrześcijańską. W poszczególnych okresach różnorodność imion w żródłach związana jest z reprezentowaną przez źródła religią:prawosławiem, katolicyzmem, islamem. W Polsce dwoma podstawowymi tradycyjnymi warstwami są dwuczłonowe imiona odziedziczone z prasłowiańszczyzny (niewielki zasób pod względem frekwencji) i imiona chrześcijańskie. Do utrzymania tradycji nadawania imion chrześcijańskich w obydwóch krajach przyczynił się sobór trydencki (pełnił on rolę kodyfikatora). Zarówno do zasobu imion chorwackich jak i polskich przenikały imiona literackie. Względy ideologiczne okresu socjalizmu różnicowały antroponimię chorwacką i polską zaś współczesna moda wyznacza podobne, niekiedy snobistyczne kierunki, w wyborze imion w obydwóch krajach Polskie nazwiska współczesne dzięki oficjalności i stabilności, na co m.in. wpłynęła kodyfikacja, zachowują cechy morfologiczne nazwisk prototypowych: model nazwisk odmiejscowych na -ski, patronimików, nazwisk odprzezwiskowych (odapelatywnych). W Chorwacji częściej niż w Polsce z przyczyn historycznych dochodziło do tłumaczeń, np. w czasie italizacji Istrii: Tihić – Tranquillus, Vukić – Lupis itp. zaś w XIX w. obce nazwiska, przy niezmienionej formie imion, zastępowano chorwackimi. W artykule scharakteryzowano też tradycję i przeciwne jej tendencje innowacyjne wpływające na nadawanie przezwisk i rodzaj współczesnych antroponimów nieoficjalnych pojawiających się w przestrzeni medialnej. |
first_indexed | 2024-12-12T18:44:21Z |
format | Article |
id | doaj.art-a6cd1b7584c440bc9d89c39281f30036 |
institution | Directory Open Access Journal |
issn | 1330-0695 1848-7858 |
language | deu |
last_indexed | 2024-12-12T18:44:21Z |
publishDate | 2003-01-01 |
publisher | Hrvatska Akademija Znanosti i Umjetnosti |
record_format | Article |
series | Folia Onomastica Croatica |
spelling | doaj.art-a6cd1b7584c440bc9d89c39281f300362022-12-22T00:15:34ZdeuHrvatska Akademija Znanosti i UmjetnostiFolia Onomastica Croatica1330-06951848-78582003-01-0112/13113113Elementy tradycyjne i innowacyjne w antroponimii polskiej i chorwackiejAleksandra CieślikowaTradycja i zmiany (innowacje) w zasobie i frekwencji imion poszczególnych narodów zależą od przyczyn historycznych wpływających na zmiany natury ideologiczno-kulturowej. W imiennictwie chorwackim można wyróżnić ze starszych warstw: starogrecką, rzymską przedchrześcijańską, późnorzymskąchrześcijańską. W poszczególnych okresach różnorodność imion w żródłach związana jest z reprezentowaną przez źródła religią:prawosławiem, katolicyzmem, islamem. W Polsce dwoma podstawowymi tradycyjnymi warstwami są dwuczłonowe imiona odziedziczone z prasłowiańszczyzny (niewielki zasób pod względem frekwencji) i imiona chrześcijańskie. Do utrzymania tradycji nadawania imion chrześcijańskich w obydwóch krajach przyczynił się sobór trydencki (pełnił on rolę kodyfikatora). Zarówno do zasobu imion chorwackich jak i polskich przenikały imiona literackie. Względy ideologiczne okresu socjalizmu różnicowały antroponimię chorwacką i polską zaś współczesna moda wyznacza podobne, niekiedy snobistyczne kierunki, w wyborze imion w obydwóch krajach Polskie nazwiska współczesne dzięki oficjalności i stabilności, na co m.in. wpłynęła kodyfikacja, zachowują cechy morfologiczne nazwisk prototypowych: model nazwisk odmiejscowych na -ski, patronimików, nazwisk odprzezwiskowych (odapelatywnych). W Chorwacji częściej niż w Polsce z przyczyn historycznych dochodziło do tłumaczeń, np. w czasie italizacji Istrii: Tihić – Tranquillus, Vukić – Lupis itp. zaś w XIX w. obce nazwiska, przy niezmienionej formie imion, zastępowano chorwackimi. W artykule scharakteryzowano też tradycję i przeciwne jej tendencje innowacyjne wpływające na nadawanie przezwisk i rodzaj współczesnych antroponimów nieoficjalnych pojawiających się w przestrzeni medialnej.https://hrcak.srce.hr/file/35084osobna imenaprezimenanacimcitradicijainovacijepoljska i hrvatska antroponimija |
spellingShingle | Aleksandra Cieślikowa Elementy tradycyjne i innowacyjne w antroponimii polskiej i chorwackiej Folia Onomastica Croatica osobna imena prezimena nacimci tradicija inovacije poljska i hrvatska antroponimija |
title | Elementy tradycyjne i innowacyjne w antroponimii polskiej i chorwackiej |
title_full | Elementy tradycyjne i innowacyjne w antroponimii polskiej i chorwackiej |
title_fullStr | Elementy tradycyjne i innowacyjne w antroponimii polskiej i chorwackiej |
title_full_unstemmed | Elementy tradycyjne i innowacyjne w antroponimii polskiej i chorwackiej |
title_short | Elementy tradycyjne i innowacyjne w antroponimii polskiej i chorwackiej |
title_sort | elementy tradycyjne i innowacyjne w antroponimii polskiej i chorwackiej |
topic | osobna imena prezimena nacimci tradicija inovacije poljska i hrvatska antroponimija |
url | https://hrcak.srce.hr/file/35084 |
work_keys_str_mv | AT aleksandracieslikowa elementytradycyjneiinnowacyjnewantroponimiipolskiejichorwackiej |