Elementy tradycyjne i innowacyjne w antroponimii polskiej i chorwackiej

Tradycja i zmiany (innowacje) w zasobie i frekwencji imion poszczególnych narodów zależą od przyczyn historycznych wpływających na zmiany natury ideologiczno-kulturowej. W imiennictwie chorwackim można wyróżnić ze starszych warstw: starogrecką, rzymską przedchrześcijańską, późnorzymskąchrześcijańską...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Aleksandra Cieślikowa
Format: Article
Language:deu
Published: Hrvatska Akademija Znanosti i Umjetnosti 2003-01-01
Series:Folia Onomastica Croatica
Subjects:
Online Access:https://hrcak.srce.hr/file/35084
_version_ 1818261256928231424
author Aleksandra Cieślikowa
author_facet Aleksandra Cieślikowa
author_sort Aleksandra Cieślikowa
collection DOAJ
description Tradycja i zmiany (innowacje) w zasobie i frekwencji imion poszczególnych narodów zależą od przyczyn historycznych wpływających na zmiany natury ideologiczno-kulturowej. W imiennictwie chorwackim można wyróżnić ze starszych warstw: starogrecką, rzymską przedchrześcijańską, późnorzymskąchrześcijańską. W poszczególnych okresach różnorodność imion w żródłach związana jest z reprezentowaną przez źródła religią:prawosławiem, katolicyzmem, islamem. W Polsce dwoma podstawowymi tradycyjnymi warstwami są dwuczłonowe imiona odziedziczone z prasłowiańszczyzny (niewielki zasób pod względem frekwencji) i imiona chrześcijańskie. Do utrzymania tradycji nadawania imion chrześcijańskich w obydwóch krajach przyczynił się sobór trydencki (pełnił on rolę kodyfikatora). Zarówno do zasobu imion chorwackich jak i polskich przenikały imiona literackie. Względy ideologiczne okresu socjalizmu różnicowały antroponimię chorwacką i polską zaś współczesna moda wyznacza podobne, niekiedy snobistyczne kierunki, w wyborze imion w obydwóch krajach Polskie nazwiska współczesne dzięki oficjalności i stabilności, na co m.in. wpłynęła kodyfikacja, zachowują cechy morfologiczne nazwisk prototypowych: model nazwisk odmiejscowych na -ski, patronimików, nazwisk odprzezwiskowych (odapelatywnych). W Chorwacji częściej niż w Polsce z przyczyn historycznych dochodziło do tłumaczeń, np. w czasie italizacji Istrii: Tihić – Tranquillus, Vukić – Lupis itp. zaś w XIX w. obce nazwiska, przy niezmienionej formie imion, zastępowano chorwackimi. W artykule scharakteryzowano też tradycję i przeciwne jej tendencje innowacyjne wpływające na nadawanie przezwisk i rodzaj współczesnych antroponimów nieoficjalnych pojawiających się w przestrzeni medialnej.
first_indexed 2024-12-12T18:44:21Z
format Article
id doaj.art-a6cd1b7584c440bc9d89c39281f30036
institution Directory Open Access Journal
issn 1330-0695
1848-7858
language deu
last_indexed 2024-12-12T18:44:21Z
publishDate 2003-01-01
publisher Hrvatska Akademija Znanosti i Umjetnosti
record_format Article
series Folia Onomastica Croatica
spelling doaj.art-a6cd1b7584c440bc9d89c39281f300362022-12-22T00:15:34ZdeuHrvatska Akademija Znanosti i UmjetnostiFolia Onomastica Croatica1330-06951848-78582003-01-0112/13113113Elementy tradycyjne i innowacyjne w antroponimii polskiej i chorwackiejAleksandra CieślikowaTradycja i zmiany (innowacje) w zasobie i frekwencji imion poszczególnych narodów zależą od przyczyn historycznych wpływających na zmiany natury ideologiczno-kulturowej. W imiennictwie chorwackim można wyróżnić ze starszych warstw: starogrecką, rzymską przedchrześcijańską, późnorzymskąchrześcijańską. W poszczególnych okresach różnorodność imion w żródłach związana jest z reprezentowaną przez źródła religią:prawosławiem, katolicyzmem, islamem. W Polsce dwoma podstawowymi tradycyjnymi warstwami są dwuczłonowe imiona odziedziczone z prasłowiańszczyzny (niewielki zasób pod względem frekwencji) i imiona chrześcijańskie. Do utrzymania tradycji nadawania imion chrześcijańskich w obydwóch krajach przyczynił się sobór trydencki (pełnił on rolę kodyfikatora). Zarówno do zasobu imion chorwackich jak i polskich przenikały imiona literackie. Względy ideologiczne okresu socjalizmu różnicowały antroponimię chorwacką i polską zaś współczesna moda wyznacza podobne, niekiedy snobistyczne kierunki, w wyborze imion w obydwóch krajach Polskie nazwiska współczesne dzięki oficjalności i stabilności, na co m.in. wpłynęła kodyfikacja, zachowują cechy morfologiczne nazwisk prototypowych: model nazwisk odmiejscowych na -ski, patronimików, nazwisk odprzezwiskowych (odapelatywnych). W Chorwacji częściej niż w Polsce z przyczyn historycznych dochodziło do tłumaczeń, np. w czasie italizacji Istrii: Tihić – Tranquillus, Vukić – Lupis itp. zaś w XIX w. obce nazwiska, przy niezmienionej formie imion, zastępowano chorwackimi. W artykule scharakteryzowano też tradycję i przeciwne jej tendencje innowacyjne wpływające na nadawanie przezwisk i rodzaj współczesnych antroponimów nieoficjalnych pojawiających się w przestrzeni medialnej.https://hrcak.srce.hr/file/35084osobna imenaprezimenanacimcitradicijainovacijepoljska i hrvatska antroponimija
spellingShingle Aleksandra Cieślikowa
Elementy tradycyjne i innowacyjne w antroponimii polskiej i chorwackiej
Folia Onomastica Croatica
osobna imena
prezimena
nacimci
tradicija
inovacije
poljska i hrvatska antroponimija
title Elementy tradycyjne i innowacyjne w antroponimii polskiej i chorwackiej
title_full Elementy tradycyjne i innowacyjne w antroponimii polskiej i chorwackiej
title_fullStr Elementy tradycyjne i innowacyjne w antroponimii polskiej i chorwackiej
title_full_unstemmed Elementy tradycyjne i innowacyjne w antroponimii polskiej i chorwackiej
title_short Elementy tradycyjne i innowacyjne w antroponimii polskiej i chorwackiej
title_sort elementy tradycyjne i innowacyjne w antroponimii polskiej i chorwackiej
topic osobna imena
prezimena
nacimci
tradicija
inovacije
poljska i hrvatska antroponimija
url https://hrcak.srce.hr/file/35084
work_keys_str_mv AT aleksandracieslikowa elementytradycyjneiinnowacyjnewantroponimiipolskiejichorwackiej