بررسی روند‌ تغییرات سرسبزی پوشش گیاهی ( Greening و Browning ) با استفاده از سری زمانی MODIS-NDVI در استان مازندران

سابقه و هدف: پوشش گیاهی یکی از اجزاء اصلی بیوسفر و یک عنصر حیاتی در سیستم اقلیمی است که آگاهی از تغییرات و روند فعالیت آن، می‌تواند به بهره‌وری بهینه از زمین‌های کشاورزی، اکوسیستم‌های طبیعی، تغییرات اقلیمی و تنوع زیستی تاثیر گذارد. شاخص‌های گیاهی حاصل از داده‌های ماهواره‌ای، ابزار قدرتمندی برای نظار...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: احمد عباس نژاد الچین, علی اصغر درویش صفت
Format: Article
Language:fas
Published: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 2023-03-01
Series:پژوهش های علوم و فناوری چوب و جنگل
Subjects:
Online Access:https://jwfst.gau.ac.ir/article_6403_971b690acde7c81634937aef4a209c77.pdf
_version_ 1827614893299204096
author احمد عباس نژاد الچین
علی اصغر درویش صفت
author_facet احمد عباس نژاد الچین
علی اصغر درویش صفت
author_sort احمد عباس نژاد الچین
collection DOAJ
description سابقه و هدف: پوشش گیاهی یکی از اجزاء اصلی بیوسفر و یک عنصر حیاتی در سیستم اقلیمی است که آگاهی از تغییرات و روند فعالیت آن، می‌تواند به بهره‌وری بهینه از زمین‌های کشاورزی، اکوسیستم‌های طبیعی، تغییرات اقلیمی و تنوع زیستی تاثیر گذارد. شاخص‌های گیاهی حاصل از داده‌های ماهواره‌ای، ابزار قدرتمندی برای نظارت و بررسی پویایی پوشش گیاهی در مقیاس‌های زمانی و مکانی بزرگ را فراهم کرده است. هدف پژوهش حاضر بررسی روند بلندمدت پوشش گیاهی به صورت پیکسل به پیکسل در استان مازندران با استفاده از سری زمانی NDVI سنجنده MODIS ماهواره‌های Terra و Aqua است.مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر در کل استان مازندران که 53 درصد از جنگل‌های هیرکانی و 12050 کیلومتر مربع از مراتع را در بر می‌گیرد، انجام شد. در این مطالعه محصولات شاخص پوشش گیاهی سنجنده MODIS با تفکیک مکانی 250 متر و فاصله زمانی 16 روزه به نام‌های MOD13Q1 و MYD13Q1 مورد استفاده قرار گرفته است. تصاویر شاخص NDVI موجود در این دو محصول با هم ترکیب و یک سری زمانی 828 تصویری با فاصله 8 روزه و تفکیک مکانی 250 متر از شاخص NDVI برای دوره زمانی 2003 تا 2021 ایجاد شد. به منظور افزایش کیفیت و حذف داده‌های پرت سری زمانی، پیکسل‌های متاثر از ابر، برف و یخ در هر تصویر از سری زمانی بر‌اساس اطلاعات تضمین کیفیت MODIS و مؤلفة فصلی درون سری‌های زمانی که ممکن است بررسی روند بلند مدت را با مشکل مواجه کند، با استفاده از فرمول Anomaly حذف شد. سپس سری زمانی با استفاده از روش‌ پارامتریک حداقل مربعات معمولی(OLS)و روش‌های ناپارامتریک تیل‌سن، من-کندال و معنی‌داری من-کندال در محیط گوگل ارث انجین (GEE) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: نتایج این مطالعه نشان داد که خروجی روش‌های OLS، تیل‌سن و من-کندال به هم نزدیک بوده و روند‌های افزایشی (Greening) و کاهشی (Browning) به ترتیب در حدود 87 و 13 درصد از سطح استان رخ داده است. همچنین معنی‌داری روندهای من-کندال نشان می‌دهد که 21/77 درصد از روند‌های منطقه شامل 65/70 درصد از روند‌های مثبت (Greening) و 56/6 درصد از روند منفی (Browning) در سطح 1 درصد و 48/6 و 95/2 درصد از روندها به ترتیب سطوح 5 و 10 معنی‌دار هستند. پراکنش مکانی روند‌‌های پوشش‌های گیاهی نیز نشان داد که بخش وسیعی از روند‌های Browning در مناطق جلگه‌ای شمال استان و بیشتر روند‌ Greening در اراضی جنگلی و پوشش‌های مرتعی رخ داده است. نتیجه‌گیری: به طور کلی مطالعه حاضرنشان داد که Greening در سطح وسیعی بخصوص در پوشش‌های گیاهی طبیعی شامل جنگل‌ها و مراتع رخ داد است‌. تغییرات پوشش‌ها گیاهی طبیعی متاثر از تغییرات اقلیمی است، چرا که فعالیت‌های انسانی در آن‌ها محدود می‌باشد. بنابراین روند گرمایش زمین می‌تواند مهمترین عامل Greening در استان مازندران باشند.
first_indexed 2024-03-09T09:02:23Z
format Article
id doaj.art-a6cdd46eb05a4168bbd2efc50bf0d305
institution Directory Open Access Journal
issn 2322-2077
2322-2786
language fas
last_indexed 2024-03-09T09:02:23Z
publishDate 2023-03-01
publisher Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
record_format Article
series پژوهش های علوم و فناوری چوب و جنگل
spelling doaj.art-a6cdd46eb05a4168bbd2efc50bf0d3052023-12-02T11:27:20ZfasGorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resourcesپژوهش های علوم و فناوری چوب و جنگل2322-20772322-27862023-03-0130112514010.22069/jwfst.2023.20755.19916403بررسی روند‌ تغییرات سرسبزی پوشش گیاهی ( Greening و Browning ) با استفاده از سری زمانی MODIS-NDVI در استان مازندراناحمد عباس نژاد الچین0علی اصغر درویش صفت1دانشجوی دکتری ، گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران.استاد، گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران.سابقه و هدف: پوشش گیاهی یکی از اجزاء اصلی بیوسفر و یک عنصر حیاتی در سیستم اقلیمی است که آگاهی از تغییرات و روند فعالیت آن، می‌تواند به بهره‌وری بهینه از زمین‌های کشاورزی، اکوسیستم‌های طبیعی، تغییرات اقلیمی و تنوع زیستی تاثیر گذارد. شاخص‌های گیاهی حاصل از داده‌های ماهواره‌ای، ابزار قدرتمندی برای نظارت و بررسی پویایی پوشش گیاهی در مقیاس‌های زمانی و مکانی بزرگ را فراهم کرده است. هدف پژوهش حاضر بررسی روند بلندمدت پوشش گیاهی به صورت پیکسل به پیکسل در استان مازندران با استفاده از سری زمانی NDVI سنجنده MODIS ماهواره‌های Terra و Aqua است.مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر در کل استان مازندران که 53 درصد از جنگل‌های هیرکانی و 12050 کیلومتر مربع از مراتع را در بر می‌گیرد، انجام شد. در این مطالعه محصولات شاخص پوشش گیاهی سنجنده MODIS با تفکیک مکانی 250 متر و فاصله زمانی 16 روزه به نام‌های MOD13Q1 و MYD13Q1 مورد استفاده قرار گرفته است. تصاویر شاخص NDVI موجود در این دو محصول با هم ترکیب و یک سری زمانی 828 تصویری با فاصله 8 روزه و تفکیک مکانی 250 متر از شاخص NDVI برای دوره زمانی 2003 تا 2021 ایجاد شد. به منظور افزایش کیفیت و حذف داده‌های پرت سری زمانی، پیکسل‌های متاثر از ابر، برف و یخ در هر تصویر از سری زمانی بر‌اساس اطلاعات تضمین کیفیت MODIS و مؤلفة فصلی درون سری‌های زمانی که ممکن است بررسی روند بلند مدت را با مشکل مواجه کند، با استفاده از فرمول Anomaly حذف شد. سپس سری زمانی با استفاده از روش‌ پارامتریک حداقل مربعات معمولی(OLS)و روش‌های ناپارامتریک تیل‌سن، من-کندال و معنی‌داری من-کندال در محیط گوگل ارث انجین (GEE) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: نتایج این مطالعه نشان داد که خروجی روش‌های OLS، تیل‌سن و من-کندال به هم نزدیک بوده و روند‌های افزایشی (Greening) و کاهشی (Browning) به ترتیب در حدود 87 و 13 درصد از سطح استان رخ داده است. همچنین معنی‌داری روندهای من-کندال نشان می‌دهد که 21/77 درصد از روند‌های منطقه شامل 65/70 درصد از روند‌های مثبت (Greening) و 56/6 درصد از روند منفی (Browning) در سطح 1 درصد و 48/6 و 95/2 درصد از روندها به ترتیب سطوح 5 و 10 معنی‌دار هستند. پراکنش مکانی روند‌‌های پوشش‌های گیاهی نیز نشان داد که بخش وسیعی از روند‌های Browning در مناطق جلگه‌ای شمال استان و بیشتر روند‌ Greening در اراضی جنگلی و پوشش‌های مرتعی رخ داده است. نتیجه‌گیری: به طور کلی مطالعه حاضرنشان داد که Greening در سطح وسیعی بخصوص در پوشش‌های گیاهی طبیعی شامل جنگل‌ها و مراتع رخ داد است‌. تغییرات پوشش‌ها گیاهی طبیعی متاثر از تغییرات اقلیمی است، چرا که فعالیت‌های انسانی در آن‌ها محدود می‌باشد. بنابراین روند گرمایش زمین می‌تواند مهمترین عامل Greening در استان مازندران باشند.https://jwfst.gau.ac.ir/article_6403_971b690acde7c81634937aef4a209c77.pdfروند بلند‌مدتگوگل ارث انجینمن-کندالتیل‌سنmodis-ndvi
spellingShingle احمد عباس نژاد الچین
علی اصغر درویش صفت
بررسی روند‌ تغییرات سرسبزی پوشش گیاهی ( Greening و Browning ) با استفاده از سری زمانی MODIS-NDVI در استان مازندران
پژوهش های علوم و فناوری چوب و جنگل
روند بلند‌مدت
گوگل ارث انجین
من-کندال
تیل‌سن
modis-ndvi
title بررسی روند‌ تغییرات سرسبزی پوشش گیاهی ( Greening و Browning ) با استفاده از سری زمانی MODIS-NDVI در استان مازندران
title_full بررسی روند‌ تغییرات سرسبزی پوشش گیاهی ( Greening و Browning ) با استفاده از سری زمانی MODIS-NDVI در استان مازندران
title_fullStr بررسی روند‌ تغییرات سرسبزی پوشش گیاهی ( Greening و Browning ) با استفاده از سری زمانی MODIS-NDVI در استان مازندران
title_full_unstemmed بررسی روند‌ تغییرات سرسبزی پوشش گیاهی ( Greening و Browning ) با استفاده از سری زمانی MODIS-NDVI در استان مازندران
title_short بررسی روند‌ تغییرات سرسبزی پوشش گیاهی ( Greening و Browning ) با استفاده از سری زمانی MODIS-NDVI در استان مازندران
title_sort بررسی روند‌ تغییرات سرسبزی پوشش گیاهی greening و browning با استفاده از سری زمانی modis ndvi در استان مازندران
topic روند بلند‌مدت
گوگل ارث انجین
من-کندال
تیل‌سن
modis-ndvi
url https://jwfst.gau.ac.ir/article_6403_971b690acde7c81634937aef4a209c77.pdf
work_keys_str_mv AT ạḥmdʿbạsnzẖạdạlcẖyn brrsyrwndtgẖyyrạtsrsbzypwsẖsẖgyạhygreeningwbrowningbạạstfạdhạzsryzmạnymodisndvidrạstạnmạzndrạn
AT ʿlyạṣgẖrdrwysẖṣft brrsyrwndtgẖyyrạtsrsbzypwsẖsẖgyạhygreeningwbrowningbạạstfạdhạzsryzmạnymodisndvidrạstạnmạzndrạn