Rubrycele diecezji krakowskiej z lat 1735-1811 przechowywane w księgozbiorze podręcznym Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie
W księgozbiorze podręcznym Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie przechowywany największy znany zbiór kalendarzy liturgicznych drukowanych dla potrzeb duchowieństwa diecezji krakowskiej. Od połowy XVIII w. zbiór jest prawie kompletny. Zgodnie ze zmodyfikowaną klasyfikacją przyjętą przez ks. Sta...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | deu |
| Published: |
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
2020-12-01
|
| Series: | Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://czasopisma.kul.pl/index.php/abmk/article/view/11782 |
| Summary: | W księgozbiorze podręcznym Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie przechowywany największy znany zbiór kalendarzy liturgicznych drukowanych dla potrzeb duchowieństwa diecezji krakowskiej. Od połowy XVIII w. zbiór jest prawie kompletny. Zgodnie ze zmodyfikowaną klasyfikacją przyjętą przez ks. Stanisława Librowskiego, krakowskie kalendarze liturgiczne można podzielić na cztery rodzaje, ściśle wiązane z fazami ich rozwoju. Do pierwszego typu należą kalendarze liturgiczne wydawane bez żadnych dodatków (XVI w. do 1750), do drugiego – kalendarze z spisem zmarłych duchownych (od 1751) oraz katalogiem prałatów i kanoników katedralnych (od 1753). Do trzeciego rodzaju rubrycel należą druki połączone z pełnym katalogiem parafii i duchowieństwa (od 1811), do czwartego – samoistne druki zawierające oddzielnie kalendarz liturgiczny i schematyzm diecezji pojawiły się dopiero od 1871 r. Do końca XVIII w. zazwyczaj za wydanie rubrycel odpowiadały kapituły katedralne. W imieniu ordynariusza bądź wikariusza kapitulnego jeden z kanoników lub wikariuszy katedralnych, którego imię i nazwisko z reguły podawano na stronie tytułowej, opracowywał tekst. Do kapituły należały organizacja druku oraz dystrybucja kalendarza. W Krakowie kalendarz redagowali kolejni wicedziekani katedry wawelskiej, którzy równocześnie byli kanonikami kolegiaty św. Jerzego na Wawelu. Trzeba również wspomnieć, że w zachowanych egzemplarzach rubrycel znajdują podpisy właścicieli rubrycel, które pozwalają poznać historię powstania kolekcji. Często również w zachowanych egzemplarzach kalendarzy znajdują się uwagi poczynione przez właścicieli. Dotyczą one kwestii ducho wych i gospodarczych, dostarczając informacje o ważnych dla duchownych sprawach.
|
|---|---|
| ISSN: | 0518-3766 2545-3491 |