Teorijski i metodološki aspekti istraživanja klime pravednosti u organizacijskom kontekstu
Pravednost je ljudima važna u različitim ulogama, a posebice u radu. Organizacijsku pravednost znanstvenici su tradicionalno istraživali na individualnoj razini analize baveći se pojedinačnim procjenama pravednosti zaposlenika. Iako ova perspektiva ostaje važna, pravednost se može istraživati i na g...
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
University of Rijeka
2015-12-01
|
Series: | Psychological Topics |
Subjects: | |
Online Access: | https://pt.ffri.hr/pt/article/view/265 |
_version_ | 1818947178701258752 |
---|---|
author | Ana Jakopec |
author_facet | Ana Jakopec |
author_sort | Ana Jakopec |
collection | DOAJ |
description | Pravednost je ljudima važna u različitim ulogama, a posebice u radu. Organizacijsku pravednost znanstvenici su tradicionalno istraživali na individualnoj razini analize baveći se pojedinačnim procjenama pravednosti zaposlenika. Iako ova perspektiva ostaje važna, pravednost se može istraživati i na grupnoj razini analize. Klima pravednosti predstavlja zajednički doživljaj pravednosti članova tima. Uobičajeno nastaje učenjem od drugih, odnosno razmjenom socijalnih informacija. Također, zajedničke percepcije pravednosti mogu proizići i iz procesa koji s vremenom čine suradnike sličnijima. Pojedinci i timovi zapravo procjenjuju tri stvari: ishode (distributivna pravednost), procese donošenja odluka (proceduralna pravednost) te interpersonalni tretman (interakcijska pravednost). Timovi, kao i pojedinci, mogu pripisati (ne)pravednost brojnim izvorima dokle god pojedini izvor drže odgovornim za tretman koji doživljavaju. Stoga zaposlenici mogu procjenjivati (klime) pravednosti formalnih autoriteta, poput rukovoditelja ili organizacije u cjelini, ali isto tako i (klime) pravednosti onih koji nad njima nemaju formalni autoritet, odnosno suradnika ili klijenata. Sukladno tomu, zaposlenici mogu istovremeno jedan izvor procjenjivati pravednim, a drugi u potpunosti nepravednim. Percepcije pravednosti, kako individualne, tako i grupne, povezane su s brojnim organizacijski relevatnim ishodima iskazanim u obliku stavova ili ponašanja. Interakcija različitih izvora (klime) pravednosti također ima značajne učinke na (zajedničke) reakcije zaposlenika. Klima pravednosti, kao kolektivni konstrukt, na različite se načine operacionalizira na višoj razini: aditivnim kompozicijskim modelom, modelom direktnog konsenzusa, modelom promjene referentnog okvira, modelom disperzije te modelom procesne kompozicije. U radu je dan pregled dosadašnjih nalaza te smjernice za daljnja istraživanja klime pravednosti. |
first_indexed | 2024-12-20T08:26:47Z |
format | Article |
id | doaj.art-a8ffa07dfc64435f8b986a6938821a4e |
institution | Directory Open Access Journal |
issn | 1332-0742 |
language | English |
last_indexed | 2024-12-20T08:26:47Z |
publishDate | 2015-12-01 |
publisher | University of Rijeka |
record_format | Article |
series | Psychological Topics |
spelling | doaj.art-a8ffa07dfc64435f8b986a6938821a4e2022-12-21T19:46:49ZengUniversity of RijekaPsychological Topics1332-07422015-12-01243Teorijski i metodološki aspekti istraživanja klime pravednosti u organizacijskom kontekstuAna Jakopec0Odsjek za psihologiju, Filozofski fakultet Sveučilišta J.J. Strossmayera u OsijekuPravednost je ljudima važna u različitim ulogama, a posebice u radu. Organizacijsku pravednost znanstvenici su tradicionalno istraživali na individualnoj razini analize baveći se pojedinačnim procjenama pravednosti zaposlenika. Iako ova perspektiva ostaje važna, pravednost se može istraživati i na grupnoj razini analize. Klima pravednosti predstavlja zajednički doživljaj pravednosti članova tima. Uobičajeno nastaje učenjem od drugih, odnosno razmjenom socijalnih informacija. Također, zajedničke percepcije pravednosti mogu proizići i iz procesa koji s vremenom čine suradnike sličnijima. Pojedinci i timovi zapravo procjenjuju tri stvari: ishode (distributivna pravednost), procese donošenja odluka (proceduralna pravednost) te interpersonalni tretman (interakcijska pravednost). Timovi, kao i pojedinci, mogu pripisati (ne)pravednost brojnim izvorima dokle god pojedini izvor drže odgovornim za tretman koji doživljavaju. Stoga zaposlenici mogu procjenjivati (klime) pravednosti formalnih autoriteta, poput rukovoditelja ili organizacije u cjelini, ali isto tako i (klime) pravednosti onih koji nad njima nemaju formalni autoritet, odnosno suradnika ili klijenata. Sukladno tomu, zaposlenici mogu istovremeno jedan izvor procjenjivati pravednim, a drugi u potpunosti nepravednim. Percepcije pravednosti, kako individualne, tako i grupne, povezane su s brojnim organizacijski relevatnim ishodima iskazanim u obliku stavova ili ponašanja. Interakcija različitih izvora (klime) pravednosti također ima značajne učinke na (zajedničke) reakcije zaposlenika. Klima pravednosti, kao kolektivni konstrukt, na različite se načine operacionalizira na višoj razini: aditivnim kompozicijskim modelom, modelom direktnog konsenzusa, modelom promjene referentnog okvira, modelom disperzije te modelom procesne kompozicije. U radu je dan pregled dosadašnjih nalaza te smjernice za daljnja istraživanja klime pravednosti.https://pt.ffri.hr/pt/article/view/265(ne)usklađenost klima pravednostiklima pravednosti organizacijeklima pravednosti rukovoditeljaklima pravednosti suradnika |
spellingShingle | Ana Jakopec Teorijski i metodološki aspekti istraživanja klime pravednosti u organizacijskom kontekstu Psychological Topics (ne)usklađenost klima pravednosti klima pravednosti organizacije klima pravednosti rukovoditelja klima pravednosti suradnika |
title | Teorijski i metodološki aspekti istraživanja klime pravednosti u organizacijskom kontekstu |
title_full | Teorijski i metodološki aspekti istraživanja klime pravednosti u organizacijskom kontekstu |
title_fullStr | Teorijski i metodološki aspekti istraživanja klime pravednosti u organizacijskom kontekstu |
title_full_unstemmed | Teorijski i metodološki aspekti istraživanja klime pravednosti u organizacijskom kontekstu |
title_short | Teorijski i metodološki aspekti istraživanja klime pravednosti u organizacijskom kontekstu |
title_sort | teorijski i metodoloski aspekti istrazivanja klime pravednosti u organizacijskom kontekstu |
topic | (ne)usklađenost klima pravednosti klima pravednosti organizacije klima pravednosti rukovoditelja klima pravednosti suradnika |
url | https://pt.ffri.hr/pt/article/view/265 |
work_keys_str_mv | AT anajakopec teorijskiimetodoloskiaspektiistrazivanjaklimepravednostiuorganizacijskomkontekstu |