Murat Ak. Şair ve Peygamber Naʻt Geleneğinde Hz. Peygamber İmgesi. İstanbul: KETEBE Yayınları / Publishing, 2018
Edebî türler bağlamında Hz. Peygamber; doğumu (mevlid), mucizeleri (miʻrâciyye), fazileti (fazîletnâme), risâleti (bi’setnâme), savaşları (gazavât), sözleri (kırk, yüz, bin hadîs), fizikî ve ahlakî yönleriyle şemâili (şemâil, hilye), isimleri-sıfatları (esmâ-i nebî, evsâf-ı nebî), nesebi (neseb-i şe...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | Arabic |
| Published: |
Atatürk University
2019-12-01
|
| Series: | İlahiyat Tetkikleri Dergisi |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/pub/ilted/issue/51362/595788?publisher=atauni |
| _version_ | 1797424130846359552 |
|---|---|
| author | Oğuz Yılmaz |
| author_facet | Oğuz Yılmaz |
| author_sort | Oğuz Yılmaz |
| collection | DOAJ |
| description | Edebî türler bağlamında Hz. Peygamber;
doğumu (mevlid), mucizeleri (miʻrâciyye), fazileti
(fazîletnâme), risâleti (bi’setnâme), savaşları (gazavât), sözleri (kırk, yüz,
bin hadîs), fizikî ve ahlakî yönleriyle şemâili (şemâil, hilye),
isimleri-sıfatları (esmâ-i nebî, evsâf-ı nebî), nesebi (neseb-i şerîf), vefatı
(vefât-ı nebî) kısacası hayatının (siyer/sîre) tüm yönleri mensûr, manzûm,
manzûm-mensûr gibi tarzlarla çeşitli şekillerde ele alınmıştır. Bunların
dışında ilk dönem ürünlerinden itibaren Türk İslam Edebiyatında O’nu övmek
maksadıyla hemen her şair tarafından kaleme alınan naʻtların
nitelik ve nicelik itibariyle Hz. Peygamber ile ilgili edebî türler içerisinde
ayrı bir yeri bulunmaktadır. Bu türün özellikle nicelik bakımından ön plana
çıkmasında; Hz. Peygamber’e duyulan derin sevginin tezahür etmesinin yanı sıra
İslâmî telîf tertibinde kitaplara besmele ve hamdelenin yanı sıra salvele ile
başlanması, dîvân ya da mesnevîlere tevhîd ve münâcâttan sonra naʻt
ile devam edilmesi geleneği de etki etmiştir. Hatta edebî eser özelinde her
şair naʻt yazmaya çalıştığı gibi tertip ettikleri
eserlerini sadece naʻtlardan oluşturan (dîvân-ı nuʻût)
şairler de mevcuttur. Ayrıca farklı şairlerin gerek dinî gerekse de tasavvufî
biçim ve muhtevayla kaleme aldıkları naʻtların derlenerek naʻt
mecmualarının oluşturulduğu da görülmektedir. Tanıtmaya
ve değerlendirmeye temel alınan eserin de hareket merkezini bu mecmualarda yer
alan naʻtlar oluşturmaktadır.
Tasavvuf düşüncesindeki Hz. Peygamber telakkisinin/tasavvururun Türk İslam
toplumuna, kültürüne özelde ise naʻtlara
etkisinin ve kaynaklığının yansımasını hedef alan çalışma; varlık, bilgi ve
ahlak konuları ekseninde naʻt
yazarlarının, metinlerini oluştururken temellerine bu düşünceden neleri
koyduklarını ilmî veriler ışığında ve örnekler eşliğinde ele almaktadır. |
| first_indexed | 2024-03-09T07:56:52Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-a9aa99c127f144c7b9da6edd654e12fa |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2458-7508 2602-3946 |
| language | Arabic |
| last_indexed | 2024-03-09T07:56:52Z |
| publishDate | 2019-12-01 |
| publisher | Atatürk University |
| record_format | Article |
| series | İlahiyat Tetkikleri Dergisi |
| spelling | doaj.art-a9aa99c127f144c7b9da6edd654e12fa2023-12-03T00:57:28ZaraAtatürk Universityİlahiyat Tetkikleri Dergisi2458-75082602-39462019-12-015234134610.29288/ilted.59578855Murat Ak. Şair ve Peygamber Naʻt Geleneğinde Hz. Peygamber İmgesi. İstanbul: KETEBE Yayınları / Publishing, 2018Oğuz Yılmaz0SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ, İLAHİYAT FAKÜLTESİEdebî türler bağlamında Hz. Peygamber; doğumu (mevlid), mucizeleri (miʻrâciyye), fazileti (fazîletnâme), risâleti (bi’setnâme), savaşları (gazavât), sözleri (kırk, yüz, bin hadîs), fizikî ve ahlakî yönleriyle şemâili (şemâil, hilye), isimleri-sıfatları (esmâ-i nebî, evsâf-ı nebî), nesebi (neseb-i şerîf), vefatı (vefât-ı nebî) kısacası hayatının (siyer/sîre) tüm yönleri mensûr, manzûm, manzûm-mensûr gibi tarzlarla çeşitli şekillerde ele alınmıştır. Bunların dışında ilk dönem ürünlerinden itibaren Türk İslam Edebiyatında O’nu övmek maksadıyla hemen her şair tarafından kaleme alınan naʻtların nitelik ve nicelik itibariyle Hz. Peygamber ile ilgili edebî türler içerisinde ayrı bir yeri bulunmaktadır. Bu türün özellikle nicelik bakımından ön plana çıkmasında; Hz. Peygamber’e duyulan derin sevginin tezahür etmesinin yanı sıra İslâmî telîf tertibinde kitaplara besmele ve hamdelenin yanı sıra salvele ile başlanması, dîvân ya da mesnevîlere tevhîd ve münâcâttan sonra naʻt ile devam edilmesi geleneği de etki etmiştir. Hatta edebî eser özelinde her şair naʻt yazmaya çalıştığı gibi tertip ettikleri eserlerini sadece naʻtlardan oluşturan (dîvân-ı nuʻût) şairler de mevcuttur. Ayrıca farklı şairlerin gerek dinî gerekse de tasavvufî biçim ve muhtevayla kaleme aldıkları naʻtların derlenerek naʻt mecmualarının oluşturulduğu da görülmektedir. Tanıtmaya ve değerlendirmeye temel alınan eserin de hareket merkezini bu mecmualarda yer alan naʻtlar oluşturmaktadır. Tasavvuf düşüncesindeki Hz. Peygamber telakkisinin/tasavvururun Türk İslam toplumuna, kültürüne özelde ise naʻtlara etkisinin ve kaynaklığının yansımasını hedef alan çalışma; varlık, bilgi ve ahlak konuları ekseninde naʻt yazarlarının, metinlerini oluştururken temellerine bu düşünceden neleri koyduklarını ilmî veriler ışığında ve örnekler eşliğinde ele almaktadır.https://dergipark.org.tr/tr/pub/ilted/issue/51362/595788?publisher=atauniturkish islamic literaturesufismliterary genres related to the prophetnaat journalsnaatpoem praising the prophettürk i̇slam edebiyatıedebî türlerhz. peygamber ile i̇lgili edebî türlerna'ttasavvufnaʻt mecmuaları |
| spellingShingle | Oğuz Yılmaz Murat Ak. Şair ve Peygamber Naʻt Geleneğinde Hz. Peygamber İmgesi. İstanbul: KETEBE Yayınları / Publishing, 2018 İlahiyat Tetkikleri Dergisi turkish islamic literature sufism literary genres related to the prophet naat journals naat poem praising the prophet türk i̇slam edebiyatı edebî türler hz. peygamber ile i̇lgili edebî türler na't tasavvuf naʻt mecmuaları |
| title | Murat Ak. Şair ve Peygamber Naʻt Geleneğinde Hz. Peygamber İmgesi. İstanbul: KETEBE Yayınları / Publishing, 2018 |
| title_full | Murat Ak. Şair ve Peygamber Naʻt Geleneğinde Hz. Peygamber İmgesi. İstanbul: KETEBE Yayınları / Publishing, 2018 |
| title_fullStr | Murat Ak. Şair ve Peygamber Naʻt Geleneğinde Hz. Peygamber İmgesi. İstanbul: KETEBE Yayınları / Publishing, 2018 |
| title_full_unstemmed | Murat Ak. Şair ve Peygamber Naʻt Geleneğinde Hz. Peygamber İmgesi. İstanbul: KETEBE Yayınları / Publishing, 2018 |
| title_short | Murat Ak. Şair ve Peygamber Naʻt Geleneğinde Hz. Peygamber İmgesi. İstanbul: KETEBE Yayınları / Publishing, 2018 |
| title_sort | murat ak sair ve peygamber na t geleneginde hz peygamber imgesi istanbul ketebe yayinlari publishing 2018 |
| topic | turkish islamic literature sufism literary genres related to the prophet naat journals naat poem praising the prophet türk i̇slam edebiyatı edebî türler hz. peygamber ile i̇lgili edebî türler na't tasavvuf naʻt mecmuaları |
| url | https://dergipark.org.tr/tr/pub/ilted/issue/51362/595788?publisher=atauni |
| work_keys_str_mv | AT oguzyılmaz murataksairvepeygambernaʻtgelenegindehzpeygamberimgesiistanbulketebeyayınlarıpublishing2018 |