مبانی فلسفی مردم شناسی علم
در حوزه مطالعات علم، تبیین فلسفی اولین رویکرد به علم بود که از اواخر قرن نوزدهم شروع شـد و سبب پیدایش مکاتبی همچون پوزیتیویسم، ابطالگرایی و برنامههـای پژوهشـی لاکـاتوش در قـرن بیستم شد. از نیمه دوم قرن به بعد مکاتبهایی همچون مکتب اجتماعی ادینبـورا سـعی کردنـد تـا تبیینهای اجتماعی از علم ارائه دهند....
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
2013-07-01
|
| Series: | روش شناسی علوم انسانی |
| Subjects: | |
| Online Access: | http://method.rihu.ac.ir/article_175_e69436316979fc99e36638442cac7b59.pdf |
| _version_ | 1818300530196217856 |
|---|---|
| author | غلامحسین مقدم حیدری |
| author_facet | غلامحسین مقدم حیدری |
| author_sort | غلامحسین مقدم حیدری |
| collection | DOAJ |
| description | در حوزه مطالعات علم، تبیین فلسفی اولین رویکرد به علم بود که از اواخر قرن نوزدهم شروع شـد و سبب پیدایش مکاتبی همچون پوزیتیویسم، ابطالگرایی و برنامههـای پژوهشـی لاکـاتوش در قـرن بیستم شد. از نیمه دوم قرن به بعد مکاتبهایی همچون مکتب اجتماعی ادینبـورا سـعی کردنـد تـا تبیینهای اجتماعی از علم ارائه دهند. مطالعاتی از این دست، علم را نه صرفا مجموعهای از گزارهها بلکه حاصل فعالیت جامعهای با عنوان جامعه فیزیکدانان، شیمیدانان و... میدیدند که ویژگـی هـای اجتماعی آنها در ظهور و پیدایش نظریههای علمی تاثیری مهم دارند. از دهه هفتاد به بعـد رویکـرد نوینی به علم به وجود آمد که همچون رویکرد اجتماعی به علـم دو سـاحت جداگانـه بـرای علـم و جامعه قایل نبود که به تاثیر آنها بر یگدیگر بپردازند، بلکه علم را یک «شکل زندگی» مـی دیـد کـه برای فهم آن باید از روشهای مردم شناسی استفاده کرد. این روش بدنبال ارائه تبیـین فلسـفی یـا اجتماعی از علم نبود بلکه میکوشید تا توصیفی از فعالیت علمی در جامعه مورد نظر ارائه کند. چنین رویکردی به علم مبتنی بر نگرشی فلسفی خاصی است. این مقاله سعی دارد تا با بیـان روش مـردم شناسی علم، مقومات فلسفی آن را بر اساس نگرشهای فلسفی ویتگنشتاین دوم نشان دهد. |
| first_indexed | 2024-12-13T05:08:35Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-aa834a50d2c04ef98937ea34f9aaf93c |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 1608-7070 2588-5774 |
| language | fas |
| last_indexed | 2024-12-13T05:08:35Z |
| publishDate | 2013-07-01 |
| publisher | پژوهشگاه حوزه و دانشگاه |
| record_format | Article |
| series | روش شناسی علوم انسانی |
| spelling | doaj.art-aa834a50d2c04ef98937ea34f9aaf93c2022-12-21T23:58:35Zfasپژوهشگاه حوزه و دانشگاهروش شناسی علوم انسانی1608-70702588-57742013-07-011974-75727175مبانی فلسفی مردم شناسی علمغلامحسین مقدم حیدری0.در حوزه مطالعات علم، تبیین فلسفی اولین رویکرد به علم بود که از اواخر قرن نوزدهم شروع شـد و سبب پیدایش مکاتبی همچون پوزیتیویسم، ابطالگرایی و برنامههـای پژوهشـی لاکـاتوش در قـرن بیستم شد. از نیمه دوم قرن به بعد مکاتبهایی همچون مکتب اجتماعی ادینبـورا سـعی کردنـد تـا تبیینهای اجتماعی از علم ارائه دهند. مطالعاتی از این دست، علم را نه صرفا مجموعهای از گزارهها بلکه حاصل فعالیت جامعهای با عنوان جامعه فیزیکدانان، شیمیدانان و... میدیدند که ویژگـی هـای اجتماعی آنها در ظهور و پیدایش نظریههای علمی تاثیری مهم دارند. از دهه هفتاد به بعـد رویکـرد نوینی به علم به وجود آمد که همچون رویکرد اجتماعی به علـم دو سـاحت جداگانـه بـرای علـم و جامعه قایل نبود که به تاثیر آنها بر یگدیگر بپردازند، بلکه علم را یک «شکل زندگی» مـی دیـد کـه برای فهم آن باید از روشهای مردم شناسی استفاده کرد. این روش بدنبال ارائه تبیـین فلسـفی یـا اجتماعی از علم نبود بلکه میکوشید تا توصیفی از فعالیت علمی در جامعه مورد نظر ارائه کند. چنین رویکردی به علم مبتنی بر نگرشی فلسفی خاصی است. این مقاله سعی دارد تا با بیـان روش مـردم شناسی علم، مقومات فلسفی آن را بر اساس نگرشهای فلسفی ویتگنشتاین دوم نشان دهد.http://method.rihu.ac.ir/article_175_e69436316979fc99e36638442cac7b59.pdfتبیینتوصیفمردم شناسیمردم نگاریبازی زبانویتگنشتاین |
| spellingShingle | غلامحسین مقدم حیدری مبانی فلسفی مردم شناسی علم روش شناسی علوم انسانی تبیین توصیف مردم شناسی مردم نگاری بازی زبان ویتگنشتاین |
| title | مبانی فلسفی مردم شناسی علم |
| title_full | مبانی فلسفی مردم شناسی علم |
| title_fullStr | مبانی فلسفی مردم شناسی علم |
| title_full_unstemmed | مبانی فلسفی مردم شناسی علم |
| title_short | مبانی فلسفی مردم شناسی علم |
| title_sort | مبانی فلسفی مردم شناسی علم |
| topic | تبیین توصیف مردم شناسی مردم نگاری بازی زبان ویتگنشتاین |
| url | http://method.rihu.ac.ir/article_175_e69436316979fc99e36638442cac7b59.pdf |
| work_keys_str_mv | AT gẖlạmḥsynmqdmḥydry mbạnyflsfymrdmsẖnạsyʿlm |