Konferans Salonunda Dağıtık Biliş: Andaş Çeviri Sürecine Yeni Bir Bakış

Dağıtık biliş, bilişsel görevlerin tek bir biyolojik organizmanın kafatası ile sınırlı zihninde gerçekleştirilmesi yerine, bilişin bireysel ve izole zihinden taşarak çevredeki biyolojik/biyolojik olmayan yapılara dağılması/yayılması şeklinde özetlenebilecek bir zihin yaklaşımıdır. Dağıtık biliş, bil...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Alper Kumcu
Format: Article
Language:deu
Published: Hacettepe University 2020-06-01
Series:Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/pub/huefd/issue/54769/621553
_version_ 1797920016528572416
author Alper Kumcu
author_facet Alper Kumcu
author_sort Alper Kumcu
collection DOAJ
description Dağıtık biliş, bilişsel görevlerin tek bir biyolojik organizmanın kafatası ile sınırlı zihninde gerçekleştirilmesi yerine, bilişin bireysel ve izole zihinden taşarak çevredeki biyolojik/biyolojik olmayan yapılara dağılması/yayılması şeklinde özetlenebilecek bir zihin yaklaşımıdır. Dağıtık biliş, bilgi-işlemsel zihin kuramına tepki olarak ortaya çıkmış; bellek ve dil gibi temel bilişsel yetileri yeniden değerlendirmek için kullanılmış; bilişsel yük boşaltma, geçişken bellek ve tekno-sosyal sistem gibi çeşitli kavramların ortaya çıkmasına öncülük etmiştir. Çeviribilim kapsamında yazılı çeviri, bilgisayar-destekli çeviri, teknik iletişim ve çeviri eğitimi bağlamlarında ele alınan bu araştırma programının, sözlü, özellikle de konferans ortamındaki profesyonel andaş çeviri sürecini daha iyi anlamak ve araştırmak için potansiyel taşıdığı düşünülmektedir. Dağıtık biliş ve dağıtık bilişle kavramsal düzeyde aynı şemsiye altında yer alan yayılmış zihin ve gömülü-bedenlenmiş biliş tezleri, 1990’lardan bu yana zihin felsefesi, bilişsel bilimler ve bilişsel psikoloji içinde varlığını sürdürmektedir. Ancak alan yazınında andaş çeviriyi bu çerçevede sistematik olarak inceleyen bir çalışma mevcut değildir. Bu boşluğu gidermeyi amaçlayan bu kuramsal çalışmada, 1960’lardan bu yana bilgi-işlemsel zihin kuramı ve bilgi işleme yaklaşımı temelinde ve çoğu kez akış şemaları ile modellenen andaş çeviri, dağıtık biliş kapsamında yeniden ele alınmış ve buna uygun bir yaklaşım geliştirilmiştir. Gelecekteki çalışmaların bu yaklaşımı test edecek ve önceki modellerle karşılaştıracak deneysel veriler sunması büyük önem taşımaktadır.
first_indexed 2024-04-10T13:54:31Z
format Article
id doaj.art-aaa012a2bfe34b3aa021353c4ab0bf36
institution Directory Open Access Journal
issn 1301-5737
language deu
last_indexed 2024-04-10T13:54:31Z
publishDate 2020-06-01
publisher Hacettepe University
record_format Article
series Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
spelling doaj.art-aaa012a2bfe34b3aa021353c4ab0bf362023-02-15T16:10:32ZdeuHacettepe UniversityHacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi1301-57372020-06-0137117018510.32600/huefd.62155387Konferans Salonunda Dağıtık Biliş: Andaş Çeviri Sürecine Yeni Bir BakışAlper Kumcu0HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ, EDEBİYAT FAKÜLTESİDağıtık biliş, bilişsel görevlerin tek bir biyolojik organizmanın kafatası ile sınırlı zihninde gerçekleştirilmesi yerine, bilişin bireysel ve izole zihinden taşarak çevredeki biyolojik/biyolojik olmayan yapılara dağılması/yayılması şeklinde özetlenebilecek bir zihin yaklaşımıdır. Dağıtık biliş, bilgi-işlemsel zihin kuramına tepki olarak ortaya çıkmış; bellek ve dil gibi temel bilişsel yetileri yeniden değerlendirmek için kullanılmış; bilişsel yük boşaltma, geçişken bellek ve tekno-sosyal sistem gibi çeşitli kavramların ortaya çıkmasına öncülük etmiştir. Çeviribilim kapsamında yazılı çeviri, bilgisayar-destekli çeviri, teknik iletişim ve çeviri eğitimi bağlamlarında ele alınan bu araştırma programının, sözlü, özellikle de konferans ortamındaki profesyonel andaş çeviri sürecini daha iyi anlamak ve araştırmak için potansiyel taşıdığı düşünülmektedir. Dağıtık biliş ve dağıtık bilişle kavramsal düzeyde aynı şemsiye altında yer alan yayılmış zihin ve gömülü-bedenlenmiş biliş tezleri, 1990’lardan bu yana zihin felsefesi, bilişsel bilimler ve bilişsel psikoloji içinde varlığını sürdürmektedir. Ancak alan yazınında andaş çeviriyi bu çerçevede sistematik olarak inceleyen bir çalışma mevcut değildir. Bu boşluğu gidermeyi amaçlayan bu kuramsal çalışmada, 1960’lardan bu yana bilgi-işlemsel zihin kuramı ve bilgi işleme yaklaşımı temelinde ve çoğu kez akış şemaları ile modellenen andaş çeviri, dağıtık biliş kapsamında yeniden ele alınmış ve buna uygun bir yaklaşım geliştirilmiştir. Gelecekteki çalışmaların bu yaklaşımı test edecek ve önceki modellerle karşılaştıracak deneysel veriler sunması büyük önem taşımaktadır.https://dergipark.org.tr/tr/pub/huefd/issue/54769/621553distributed cognitionthe extended mindgrounded-embodied cognitioncognitive offloadingtransactive memorysimultaneous interpretingcognitive modellingyayılmış zihingömülü-bedenlenmiş bilişbilişsel yük boşaltmageçişken bellekandaş çeviribilişsel modellemedağıtık bilişgeçişken bellekandaş çeviri
spellingShingle Alper Kumcu
Konferans Salonunda Dağıtık Biliş: Andaş Çeviri Sürecine Yeni Bir Bakış
Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
distributed cognition
the extended mind
grounded-embodied cognition
cognitive offloading
transactive memory
simultaneous interpreting
cognitive modelling
yayılmış zihin
gömülü-bedenlenmiş biliş
bilişsel yük boşaltma
geçişken bellek
andaş çeviri
bilişsel modelleme
dağıtık biliş
geçişken bellek
andaş çeviri
title Konferans Salonunda Dağıtık Biliş: Andaş Çeviri Sürecine Yeni Bir Bakış
title_full Konferans Salonunda Dağıtık Biliş: Andaş Çeviri Sürecine Yeni Bir Bakış
title_fullStr Konferans Salonunda Dağıtık Biliş: Andaş Çeviri Sürecine Yeni Bir Bakış
title_full_unstemmed Konferans Salonunda Dağıtık Biliş: Andaş Çeviri Sürecine Yeni Bir Bakış
title_short Konferans Salonunda Dağıtık Biliş: Andaş Çeviri Sürecine Yeni Bir Bakış
title_sort konferans salonunda dagitik bilis andas ceviri surecine yeni bir bakis
topic distributed cognition
the extended mind
grounded-embodied cognition
cognitive offloading
transactive memory
simultaneous interpreting
cognitive modelling
yayılmış zihin
gömülü-bedenlenmiş biliş
bilişsel yük boşaltma
geçişken bellek
andaş çeviri
bilişsel modelleme
dağıtık biliş
geçişken bellek
andaş çeviri
url https://dergipark.org.tr/tr/pub/huefd/issue/54769/621553
work_keys_str_mv AT alperkumcu konferanssalonundadagıtıkbilisandascevirisurecineyenibirbakıs