علت و دلیل در علوم اجتماعی
علت و دلیل دو مفهوم متفاوتاند نه مترادف. تحویل دلائل به علل ادعایی بدون دلیل است. با توجه به این تفاوت نگاه علتگرایانه در علوم اجتماعی بهدنبال شناخت مشابهتهای بیرونی و نظم حاکم بر آنهاست. واقعیت این است که در پدیدههای طبیعی مشابهتهای بیرونی و نظم حاکم بر آنها را میتوان مشاهده و آنگاه آن را در...
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | fas |
Published: |
پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
2014-12-01
|
Series: | روش شناسی علوم انسانی |
Subjects: | |
Online Access: | http://method.rihu.ac.ir/article_538_4a7620d6a2a161f30e4fa80873e1ecba.pdf |
Summary: | علت و دلیل دو مفهوم متفاوتاند نه مترادف. تحویل دلائل به علل ادعایی بدون دلیل است. با توجه به این تفاوت نگاه علتگرایانه در علوم اجتماعی بهدنبال شناخت مشابهتهای بیرونی و نظم حاکم بر آنهاست. واقعیت این است که در پدیدههای طبیعی مشابهتهای بیرونی و نظم حاکم بر آنها را میتوان مشاهده و آنگاه آن را در قالب رابطه قانونی بیان کرد. از اینرو تعقل، اندیشه، اختیار، اعتبارات در این رابطه قانونی تأثیری ندارد ولکن در واقعیتها و اعمال اجتماعی صرف مشابهتهای بیرونی نمیتواند راهبرد منطقی برای درک آنها باشد. زیرا در شکلگیری این نوع اعمال و واقعیتهایی حیات اجتماعی، عنصر آگاهی انسان، اختیار، اعتباراتِ مورد پذیرش او، به عنوان دلیل تأثیر تمام دارد. با توجه به تفاوت واقعیتهای طبیعی و اجتماعی، آثار و نتایجی نسبت به روششناسی، کارکرد روش تجربه، جنس ادراکاتِ تئوری و نظریه علمی، در دو حوزه علوم طبیعی و اجتماعی شکل میگیرد |
---|---|
ISSN: | 1608-7070 2588-5774 |