بررسی دامنه شبانهروزی دما در ایران با استفاده از مجموعه داده AgERA5
این پژوهش با هدف بررسی دمای شبانهروزی در ایران انجام شده است. برای این منظور کمینه و بیشینه دما طی دوره آماری 40 ساله (2020-1981) با استفاده از برونداد مجموعه داده AgERA5 بررسی و سپس دامنه شبانهروزی دما (DTR) محاسبه گردید. جهت درستیسنجی مجموعه داده AgERA5 از دادههای 56 ایستگاه هواشناسی همدید و س...
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2023-04-01
|
| Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_41492_6e2e3961db9eab3e8deb248b1c6cbc60.pdf |
| _version_ | 1797664757148286976 |
|---|---|
| author | سیده فاطمه اخلاقی حسینی آذر زرین عباسعلی داداشی رودباری |
| author_facet | سیده فاطمه اخلاقی حسینی آذر زرین عباسعلی داداشی رودباری |
| author_sort | سیده فاطمه اخلاقی حسینی |
| collection | DOAJ |
| description | این پژوهش با هدف بررسی دمای شبانهروزی در ایران انجام شده است. برای این منظور کمینه و بیشینه دما طی دوره آماری 40 ساله (2020-1981) با استفاده از برونداد مجموعه داده AgERA5 بررسی و سپس دامنه شبانهروزی دما (DTR) محاسبه گردید. جهت درستیسنجی مجموعه داده AgERA5 از دادههای 56 ایستگاه هواشناسی همدید و سنجههای آماری RMSE و R2 و برای بررسی متوسط روند از آزمون Theil-Sen استفاده گردید. نتایج درستی سنجی دمای کمینه و بیشینه نشان داد که مجموعه داده AgERA5 از دقت بالایی برای برآورد دما برخوردار است و روند ماهانه دمای کمینه و بیشینه در ایران افزایشی است. روند افزایش دما در طول زمان ثابت نبوده و در ماههای مختلف متفاوت است. بااین‌حال روند افزایشی دما طی ماههای مختلف سال برای دو متغیر دمای کمینه و دمای بیشینه هماهنگ است. در تمامی ماهها، بیشینه روند افزایشی دما در فصل زمستان و ماه مارس مشاهده میشود. شاخص DTR در ایران حداقل 48/0 و حداکثر 6/16 درجه سلسیوس است که به ترتیب در ماههای دسامبر و ژوئیه اتفاق میافتد. بیشینه شاخص DTR در مناطق خشک داخلی و کمینه آن در مناطق شمالی و شمالغربی کشور رخ میدهد. بیشینه روند افزایشی دمای کمینه و بیشینه در ماه مارس است که به ترتیب 8/0 و 2/1 به ازای هر دهه افزایش مییابد. در مقابل بیشینه روند کاهشی دمای کمینه و بیشینه در ماه نوامبر است که به ترتیب با 1/0- و 2/0- به ازای هر دهه کاهش مییابد |
| first_indexed | 2024-03-11T19:33:57Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-b0fecc7e6a34487c9a115c8318feeab0 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2322-1682 2383-3076 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-03-11T19:33:57Z |
| publishDate | 2023-04-01 |
| publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
| record_format | Article |
| series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| spelling | doaj.art-b0fecc7e6a34487c9a115c8318feeab02023-10-06T13:15:04ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762023-04-0112118920810.22067/geoeh.2021.72332.110441492بررسی دامنه شبانهروزی دما در ایران با استفاده از مجموعه داده AgERA5سیده فاطمه اخلاقی حسینی0آذر زرین1عباسعلی داداشی رودباری2کارشناس ارشد اقلیم‌شناسی، گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایراندانشیار اقلیم‌شناسی، گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایرانپژوهشگر پسادکتری اقلیم‌شناسی، گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد ایراناین پژوهش با هدف بررسی دمای شبانهروزی در ایران انجام شده است. برای این منظور کمینه و بیشینه دما طی دوره آماری 40 ساله (2020-1981) با استفاده از برونداد مجموعه داده AgERA5 بررسی و سپس دامنه شبانهروزی دما (DTR) محاسبه گردید. جهت درستیسنجی مجموعه داده AgERA5 از دادههای 56 ایستگاه هواشناسی همدید و سنجههای آماری RMSE و R2 و برای بررسی متوسط روند از آزمون Theil-Sen استفاده گردید. نتایج درستی سنجی دمای کمینه و بیشینه نشان داد که مجموعه داده AgERA5 از دقت بالایی برای برآورد دما برخوردار است و روند ماهانه دمای کمینه و بیشینه در ایران افزایشی است. روند افزایش دما در طول زمان ثابت نبوده و در ماههای مختلف متفاوت است. بااین‌حال روند افزایشی دما طی ماههای مختلف سال برای دو متغیر دمای کمینه و دمای بیشینه هماهنگ است. در تمامی ماهها، بیشینه روند افزایشی دما در فصل زمستان و ماه مارس مشاهده میشود. شاخص DTR در ایران حداقل 48/0 و حداکثر 6/16 درجه سلسیوس است که به ترتیب در ماههای دسامبر و ژوئیه اتفاق میافتد. بیشینه شاخص DTR در مناطق خشک داخلی و کمینه آن در مناطق شمالی و شمالغربی کشور رخ میدهد. بیشینه روند افزایشی دمای کمینه و بیشینه در ماه مارس است که به ترتیب 8/0 و 2/1 به ازای هر دهه افزایش مییابد. در مقابل بیشینه روند کاهشی دمای کمینه و بیشینه در ماه نوامبر است که به ترتیب با 1/0- و 2/0- به ازای هر دهه کاهش مییابدhttps://geoeh.um.ac.ir/article_41492_6e2e3961db9eab3e8deb248b1c6cbc60.pdfروند دماagera5دامنه شبانهروزی دما (dtr)ایران |
| spellingShingle | سیده فاطمه اخلاقی حسینی آذر زرین عباسعلی داداشی رودباری بررسی دامنه شبانهروزی دما در ایران با استفاده از مجموعه داده AgERA5 جغرافیا و مخاطرات محیطی روند دما agera5 دامنه شبانهروزی دما (dtr) ایران |
| title | بررسی دامنه شبانهروزی دما در ایران با استفاده از مجموعه داده AgERA5 |
| title_full | بررسی دامنه شبانهروزی دما در ایران با استفاده از مجموعه داده AgERA5 |
| title_fullStr | بررسی دامنه شبانهروزی دما در ایران با استفاده از مجموعه داده AgERA5 |
| title_full_unstemmed | بررسی دامنه شبانهروزی دما در ایران با استفاده از مجموعه داده AgERA5 |
| title_short | بررسی دامنه شبانهروزی دما در ایران با استفاده از مجموعه داده AgERA5 |
| title_sort | بررسی دامنه شبانهروزی دما در ایران با استفاده از مجموعه داده agera5 |
| topic | روند دما agera5 دامنه شبانهروزی دما (dtr) ایران |
| url | https://geoeh.um.ac.ir/article_41492_6e2e3961db9eab3e8deb248b1c6cbc60.pdf |
| work_keys_str_mv | AT sydhfạṭmhạkẖlạqyḥsyny brrsydạmnhsẖbạnhrwzydmạdrạyrạnbạạstfạdhạzmjmwʿhdạdhagera5 AT ậdẖrzryn brrsydạmnhsẖbạnhrwzydmạdrạyrạnbạạstfạdhạzmjmwʿhdạdhagera5 AT ʿbạsʿlydạdạsẖyrwdbạry brrsydạmnhsẖbạnhrwzydmạdrạyrạnbạạstfạdhạzmjmwʿhdạdhagera5 |