تأثیر دما بر پراسنجه های جدول زندگی زنبور پارازیتویید تخم (Telenomus busseolae (Hym.: Platygastridae روی ساقه خوار نیشکر (Sesamia cretica (Lep.: Noctuidae
با توسعه کشت نیشکر در خوزستان، آفاتی در مزارع نیشکر بروز یافتند که مهمترین آنها ساقه خواران Sesamia spp. بود. دوره رشد، تولیدمثل و پراسنجه های جدول زندگی زنبور پارازیتویید Telenomus busseolae Gahanبه عنوان مهمترین پارازیتویید ساقه خوار نیشکر Sesamia cretica Lederer در پنج دمای ثابت 20، 25، 28، 30...
| Main Authors: | , , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Entomological Society of Iran
2018-11-01
|
| Series: | نامه انجمن حشره‌شناسی ایران |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://jesi.areeo.ac.ir/article_117110_31574ff45922990a23986555444a8a35.pdf |
| _version_ | 1811195283247202304 |
|---|---|
| author | امیر چراغی پرویز شیشه بر فرحان کچیلی آرش راسخ ارسلان جمشیدنیا |
| author_facet | امیر چراغی پرویز شیشه بر فرحان کچیلی آرش راسخ ارسلان جمشیدنیا |
| author_sort | امیر چراغی |
| collection | DOAJ |
| description | با توسعه کشت نیشکر در خوزستان، آفاتی در مزارع نیشکر بروز یافتند که مهمترین آنها ساقه خواران Sesamia spp. بود. دوره رشد، تولیدمثل و پراسنجه های جدول زندگی زنبور پارازیتویید Telenomus busseolae Gahanبه عنوان مهمترین پارازیتویید ساقه خوار نیشکر Sesamia cretica Lederer در پنج دمای ثابت 20، 25، 28، 30 و 35 درجة سلسیوس، رطوبت نسبی 5±60 درصد و دوره نوری 16: 8 ساعت روشنایی: تاریکی مورد مطالعه قرار گرفت. دورة رشد پیش از بلوغ زنبور با افزایش دما کاهش یافت و از 67/26 روز در 20 درجة سلسیوس به 25/10 روز در 35 درجة سلسیوس رسید. دوره تخمگذاری در دماهای مورد نظر به ترتیب 16/4، 6/4، 99/4، 04/4 و 31/3 روز بود و ماده ها به طور میانگین در این دورهها 37/56، 45/65، 59/98، 44/57 و 86/33 تخم گذاشتند. داده های جدول زندگی با استفاده از روش جدول زندگی دو جنسی تحلیل شدند. بیشترین مقدار نرخ ذاتی افزایش جمعیت (262/0=r بر روز)، نرخ متناهی افزایش جمعیت (3/1=λ بر روز) و نرخ خالص تولیدمثل (28/49=R0 نتاج / فرد) در دمای 28 درجة سلسیوس دیده شد. کمترین دوره یک نسل زنبور (17/12=T روز) در دمای 35 درجة سلسیوس دیده شد. نتایج این پژوهش نشان داد دما یک عامل مهم در پراسنجههای رشد جمعیت زنبور T. busseolae است و دمای 28 درجة سلسیوس به عنوان یک دمای بهینه برای پرورش انبوه این زنبور پارازیتویید میتواند مورد توجه قرار گیرد. |
| first_indexed | 2024-04-12T00:40:57Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-b173322418464b31b1a4a09c8ba6c7a4 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 0259-9996 2783-3968 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-04-12T00:40:57Z |
| publishDate | 2018-11-01 |
| publisher | Entomological Society of Iran |
| record_format | Article |
| series | نامه انجمن حشره‌شناسی ایران |
| spelling | doaj.art-b173322418464b31b1a4a09c8ba6c7a42022-12-22T03:55:01ZengEntomological Society of Iranنامه انجمن حشره‌شناسی ایران0259-99962783-39682018-11-0138326127410.22117/jesi.2018.120756.1196117110تأثیر دما بر پراسنجه های جدول زندگی زنبور پارازیتویید تخم (Telenomus busseolae (Hym.: Platygastridae روی ساقه خوار نیشکر (Sesamia cretica (Lep.: Noctuidaeامیر چراغی0پرویز شیشه بر1فرحان کچیلی2آرش راسخ3ارسلان جمشیدنیا4دانشجوی دکتری حشره شناسی، گروه گیاه پزشکی دانشگاه شهید چمران اهواز و کارشناس حشره شناسی و کنترل بیولوژیک موسسه تحقیقات و آموزش توسعه نیشکر و صنایع جانبی خوزستانگروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایرانگروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایرانگروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایرانگروه حشره‌شناسی و بیماری‌های گیاهی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران ، تهران، ایرانبا توسعه کشت نیشکر در خوزستان، آفاتی در مزارع نیشکر بروز یافتند که مهمترین آنها ساقه خواران Sesamia spp. بود. دوره رشد، تولیدمثل و پراسنجه های جدول زندگی زنبور پارازیتویید Telenomus busseolae Gahanبه عنوان مهمترین پارازیتویید ساقه خوار نیشکر Sesamia cretica Lederer در پنج دمای ثابت 20، 25، 28، 30 و 35 درجة سلسیوس، رطوبت نسبی 5±60 درصد و دوره نوری 16: 8 ساعت روشنایی: تاریکی مورد مطالعه قرار گرفت. دورة رشد پیش از بلوغ زنبور با افزایش دما کاهش یافت و از 67/26 روز در 20 درجة سلسیوس به 25/10 روز در 35 درجة سلسیوس رسید. دوره تخمگذاری در دماهای مورد نظر به ترتیب 16/4، 6/4، 99/4، 04/4 و 31/3 روز بود و ماده ها به طور میانگین در این دورهها 37/56، 45/65، 59/98، 44/57 و 86/33 تخم گذاشتند. داده های جدول زندگی با استفاده از روش جدول زندگی دو جنسی تحلیل شدند. بیشترین مقدار نرخ ذاتی افزایش جمعیت (262/0=r بر روز)، نرخ متناهی افزایش جمعیت (3/1=λ بر روز) و نرخ خالص تولیدمثل (28/49=R0 نتاج / فرد) در دمای 28 درجة سلسیوس دیده شد. کمترین دوره یک نسل زنبور (17/12=T روز) در دمای 35 درجة سلسیوس دیده شد. نتایج این پژوهش نشان داد دما یک عامل مهم در پراسنجههای رشد جمعیت زنبور T. busseolae است و دمای 28 درجة سلسیوس به عنوان یک دمای بهینه برای پرورش انبوه این زنبور پارازیتویید میتواند مورد توجه قرار گیرد.https://jesi.areeo.ac.ir/article_117110_31574ff45922990a23986555444a8a35.pdftelenomus busseolaesesamia creticaویژگیهای زیستیرشد جمعیت |
| spellingShingle | امیر چراغی پرویز شیشه بر فرحان کچیلی آرش راسخ ارسلان جمشیدنیا تأثیر دما بر پراسنجه های جدول زندگی زنبور پارازیتویید تخم (Telenomus busseolae (Hym.: Platygastridae روی ساقه خوار نیشکر (Sesamia cretica (Lep.: Noctuidae نامه انجمن حشره‌شناسی ایران telenomus busseolae sesamia cretica ویژگیهای زیستی رشد جمعیت |
| title | تأثیر دما بر پراسنجه های جدول زندگی زنبور پارازیتویید تخم (Telenomus busseolae (Hym.: Platygastridae روی ساقه خوار نیشکر (Sesamia cretica (Lep.: Noctuidae |
| title_full | تأثیر دما بر پراسنجه های جدول زندگی زنبور پارازیتویید تخم (Telenomus busseolae (Hym.: Platygastridae روی ساقه خوار نیشکر (Sesamia cretica (Lep.: Noctuidae |
| title_fullStr | تأثیر دما بر پراسنجه های جدول زندگی زنبور پارازیتویید تخم (Telenomus busseolae (Hym.: Platygastridae روی ساقه خوار نیشکر (Sesamia cretica (Lep.: Noctuidae |
| title_full_unstemmed | تأثیر دما بر پراسنجه های جدول زندگی زنبور پارازیتویید تخم (Telenomus busseolae (Hym.: Platygastridae روی ساقه خوار نیشکر (Sesamia cretica (Lep.: Noctuidae |
| title_short | تأثیر دما بر پراسنجه های جدول زندگی زنبور پارازیتویید تخم (Telenomus busseolae (Hym.: Platygastridae روی ساقه خوار نیشکر (Sesamia cretica (Lep.: Noctuidae |
| title_sort | تأثیر دما بر پراسنجه های جدول زندگی زنبور پارازیتویید تخم telenomus busseolae hym platygastridae روی ساقه خوار نیشکر sesamia cretica lep noctuidae |
| topic | telenomus busseolae sesamia cretica ویژگیهای زیستی رشد جمعیت |
| url | https://jesi.areeo.ac.ir/article_117110_31574ff45922990a23986555444a8a35.pdf |
| work_keys_str_mv | AT ạmyrcẖrạgẖy tạtẖyrdmạbrprạsnjhhạyjdwlzndgyznbwrpạrạzytwyydtkẖmtelenomusbusseolaehymplatygastridaerwysạqhkẖwạrnysẖḵrsesamiacreticalepnoctuidae AT prwyzsẖysẖhbr tạtẖyrdmạbrprạsnjhhạyjdwlzndgyznbwrpạrạzytwyydtkẖmtelenomusbusseolaehymplatygastridaerwysạqhkẖwạrnysẖḵrsesamiacreticalepnoctuidae AT frḥạnḵcẖyly tạtẖyrdmạbrprạsnjhhạyjdwlzndgyznbwrpạrạzytwyydtkẖmtelenomusbusseolaehymplatygastridaerwysạqhkẖwạrnysẖḵrsesamiacreticalepnoctuidae AT ậrsẖrạskẖ tạtẖyrdmạbrprạsnjhhạyjdwlzndgyznbwrpạrạzytwyydtkẖmtelenomusbusseolaehymplatygastridaerwysạqhkẖwạrnysẖḵrsesamiacreticalepnoctuidae AT ạrslạnjmsẖydnyạ tạtẖyrdmạbrprạsnjhhạyjdwlzndgyznbwrpạrạzytwyydtkẖmtelenomusbusseolaehymplatygastridaerwysạqhkẖwạrnysẖḵrsesamiacreticalepnoctuidae |