Nahit Sırrı Örik’in Gezi Yazılarında Modernleşen Anadolu Kentleri

Nahit Sırrı Örik, Cumhuriyet döneminin hikâye, roman, deneme, gezi yazısı gibi farklı nesir türlerinde eser vermiş; ancak edebî seçimlerinden kaynaklı olarak devrinde ve edebiyat tarihi içerisinde uzun yıllar boyunca unutulmuş bir yazardır. Bu unutuşta memleket için edebiyatın yapıldığı devrede, geç...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Neşe Oktay
Format: Article
Language:English
Published: Van Yuzuncu Yıl University 2023-10-01
Series:Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3279281
_version_ 1797315135207899136
author Neşe Oktay
author_facet Neşe Oktay
author_sort Neşe Oktay
collection DOAJ
description Nahit Sırrı Örik, Cumhuriyet döneminin hikâye, roman, deneme, gezi yazısı gibi farklı nesir türlerinde eser vermiş; ancak edebî seçimlerinden kaynaklı olarak devrinde ve edebiyat tarihi içerisinde uzun yıllar boyunca unutulmuş bir yazardır. Bu unutuşta memleket için edebiyatın yapıldığı devrede, geçmişten kalan dil ve konuları tercih etmesi etkili olarak görülmüştür. Ankara/Anadolu edebiyatına karşılık İstanbul edebiyatını seçtiği düşünüldüğü için unutulmasına rağmen Nahit Sırrı gezi yazılarında uzun zaman gezdiği, yaşadığı Avrupa kentlerini değil, romanlarında da kimi zaman mekân olarak kullandığı Anadolu kentlerini anlatmıştır. Seyahat edebiyatı yazıldığı devrenin siyasi bakış açısıyla yakın temaslar içerisindedir. Gezi yazılarının yazılması veya yazılamaması, gezmek ve yazmak için seçilen yerler, bu mekânlarda dikkat edilen hususlar gibi birçok unsur siyasi konjonktürün etkisindedir. Nahit Sırrı’nın gezi yazıları Erken Cumhuriyet adı verilen devrede kaleme alınmış olması ve Cumhuriyet’in ideolojisinden izler taşıması bakımından önemlidir. Cumhuriyet, ideolojisini ve varlığını mekân üzerinden kurgularken Ankara başta olmak üzere şehirlerin modernleşmesi için demiryolları, sanayi, mimari, turizm gibi çeşitli göstergelerin üzerinde durmuştur. Bu yazıda sözü edilen bağlam etrafında Nahit Sırrı’nın yazıları değerlendirilerek Cumhuriyet’in şehirlere yaklaşımı devrin içinden bir bakışla ortaya konarak hem devrin edebiyatı şekillendirmesi hem edebiyatın devre etkileri bir arada değerlendirilmeye çalışılacaktır.
first_indexed 2024-03-08T02:57:17Z
format Article
id doaj.art-b2111f8c4f9b4eebb65ef719b730c965
institution Directory Open Access Journal
issn 1302-6879
2822-3136
language English
last_indexed 2024-03-08T02:57:17Z
publishDate 2023-10-01
publisher Van Yuzuncu Yıl University
record_format Article
series Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
spelling doaj.art-b2111f8c4f9b4eebb65ef719b730c9652024-02-13T12:12:18ZengVan Yuzuncu Yıl UniversityYüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi1302-68792822-31362023-10-01Cumhuriyet Özel Sayısı37639010.53568/yyusbed.13309341655Nahit Sırrı Örik’in Gezi Yazılarında Modernleşen Anadolu KentleriNeşe Oktay0ARTVİN ÇORUH ÜNİVERSİTESİ, FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİNahit Sırrı Örik, Cumhuriyet döneminin hikâye, roman, deneme, gezi yazısı gibi farklı nesir türlerinde eser vermiş; ancak edebî seçimlerinden kaynaklı olarak devrinde ve edebiyat tarihi içerisinde uzun yıllar boyunca unutulmuş bir yazardır. Bu unutuşta memleket için edebiyatın yapıldığı devrede, geçmişten kalan dil ve konuları tercih etmesi etkili olarak görülmüştür. Ankara/Anadolu edebiyatına karşılık İstanbul edebiyatını seçtiği düşünüldüğü için unutulmasına rağmen Nahit Sırrı gezi yazılarında uzun zaman gezdiği, yaşadığı Avrupa kentlerini değil, romanlarında da kimi zaman mekân olarak kullandığı Anadolu kentlerini anlatmıştır. Seyahat edebiyatı yazıldığı devrenin siyasi bakış açısıyla yakın temaslar içerisindedir. Gezi yazılarının yazılması veya yazılamaması, gezmek ve yazmak için seçilen yerler, bu mekânlarda dikkat edilen hususlar gibi birçok unsur siyasi konjonktürün etkisindedir. Nahit Sırrı’nın gezi yazıları Erken Cumhuriyet adı verilen devrede kaleme alınmış olması ve Cumhuriyet’in ideolojisinden izler taşıması bakımından önemlidir. Cumhuriyet, ideolojisini ve varlığını mekân üzerinden kurgularken Ankara başta olmak üzere şehirlerin modernleşmesi için demiryolları, sanayi, mimari, turizm gibi çeşitli göstergelerin üzerinde durmuştur. Bu yazıda sözü edilen bağlam etrafında Nahit Sırrı’nın yazıları değerlendirilerek Cumhuriyet’in şehirlere yaklaşımı devrin içinden bir bakışla ortaya konarak hem devrin edebiyatı şekillendirmesi hem edebiyatın devre etkileri bir arada değerlendirilmeye çalışılacaktır.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3279281nahit sırrı örikkayseriedirneankaramodernleşmekentnahit sırrı örikkayseriedirneankaramodernizationcity
spellingShingle Neşe Oktay
Nahit Sırrı Örik’in Gezi Yazılarında Modernleşen Anadolu Kentleri
Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
nahit sırrı örik
kayseri
edirne
ankara
modernleşme
kent
nahit sırrı örik
kayseri
edirne
ankara
modernization
city
title Nahit Sırrı Örik’in Gezi Yazılarında Modernleşen Anadolu Kentleri
title_full Nahit Sırrı Örik’in Gezi Yazılarında Modernleşen Anadolu Kentleri
title_fullStr Nahit Sırrı Örik’in Gezi Yazılarında Modernleşen Anadolu Kentleri
title_full_unstemmed Nahit Sırrı Örik’in Gezi Yazılarında Modernleşen Anadolu Kentleri
title_short Nahit Sırrı Örik’in Gezi Yazılarında Modernleşen Anadolu Kentleri
title_sort nahit sirri orik in gezi yazilarinda modernlesen anadolu kentleri
topic nahit sırrı örik
kayseri
edirne
ankara
modernleşme
kent
nahit sırrı örik
kayseri
edirne
ankara
modernization
city
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3279281
work_keys_str_mv AT neseoktay nahitsırrıorikingeziyazılarındamodernlesenanadolukentleri