بررسی تکوین زمین شناسی و فلززایی کانسار اسکارن انارگ وپدیده‌های مرتبط با آن

کانسار چند فلزّی )مس، روی، آهن، نقره، طلای) اسکارن انارگ در پانزده کیلومتری غرب روستای پشت بادام در شمال شرق استان یزد واقع است. این ناحیه به لحاظ تقسیم بندی زمین‏شناسی در منطقهء ایران مرکزی و کمربند مس‌دار انارک- سرچشمه- خارستان قرار دارد. تودة خارا مانند )گرانیتوئیدی( انارگ در مرکز این منطقه و در...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: سپیده کمالی صدر
Format: Article
Language:fas
Published: Nuclear Science and Technology Research Institute 2003-02-01
Series:مجله علوم و فنون هسته‌ای
Subjects:
Online Access:https://jonsat.nstri.ir/article_798_e1070a450dab02b891c1671360e4bd52.pdf
_version_ 1797834540601835520
author سپیده کمالی صدر
author_facet سپیده کمالی صدر
author_sort سپیده کمالی صدر
collection DOAJ
description کانسار چند فلزّی )مس، روی، آهن، نقره، طلای) اسکارن انارگ در پانزده کیلومتری غرب روستای پشت بادام در شمال شرق استان یزد واقع است. این ناحیه به لحاظ تقسیم بندی زمین‏شناسی در منطقهء ایران مرکزی و کمربند مس‌دار انارک- سرچشمه- خارستان قرار دارد. تودة خارا مانند )گرانیتوئیدی( انارگ در مرکز این منطقه و در راستای شمالی- جنوبی جای گرفته است. سن مطلق آن که به روشK/Ar تعیین شده است، زمان تزریق این توده را دورهء “ائوسن میانی” نشان می‏دهد. ترکیب سنگ‏شناختی این تودهء خارا مانند، متشکّل از گرانیت، گرانودیوریت، کوارتزمونزونیت و مقادیر کمتر تونالیت و کوارتزدیوریت متعلّق به گرانیتوئیدهای نوع (I) است. در اطراف این توده نفوذی به طور کلی یک نوع اسکارن کلسیک وجود دارد و مهمترین سنگ همبر، بخش مرمر کلسیتی متعلّق به مجموعهء کمپلکس پشت بادام است. منطقهء اسکارن برونی(1) اغلب ازگارنت، کلینوپیروکسن، آمفیبول، اپیدوت، کلریت، کلسیت، کوارتز، مگنتیت، کالکوپیریت، گالن و اسفالریت تشکیل شده است، که بیشترین دگرگونی رخساره آن به رخساره آغازین پیروکسن- هورنفلس می‌رسد. مجموعهء کانی منطقهء اسکارن درونی(2) متشکل ازگروسولار، آندرادیت، اپیدوت، کلریت، کلسیت، ترمولیت، اکتینولیت است که ضخامت آن از یک تا سه متر متغیّر می‏باشد. کانه‌ها در سه وضع مختلف به نام نابهنجاریهای  A, B ,C تشکیل شده‏اند. بخش اصلی ذخیره اقتصادی در منطقهء اسکارن درونیقرار دارد. نوع پرازاد(3) موجود به نحوی است که نمی‏تواند تنها به ترکیب سنگ میزبان مرتبط باشد، بلکه متأثر از فرایندهای تکاملی در طی جایگیری توده نفوذی نیز می‌باشد. سیّالهای ناشی از تفریق ماگمایی در طی تبلور تفریقی مذاب آذرین و تأثیر متقابل آن با سنگ همبر، موجب تمرکز مواد معدنی در اسکارن چند فلزی به طریق متاسوماتیک شده است. اسکارن زایی در ناحیه انارگ در سه مرحلهء آغازین، متاسوماتیسم پسین و گرمابی صورت گرفته وعمدهء کانه‏زایی متعلّق به مرحله دوم است. دمای تشکیل منطقه‌های پیروکسن اسکارن و گارنت اسکارن، با توجّه به ویژگیهای کانی‏شناسی و مطابقت با نمودارهای تعادل فاز به ترتیب   بین450- 600 و 380- 480 درجهء سانتی‌گراد اندازه‌گیری شد. ساز و کار تشکیل این اسکارن‌ نتیجهء تأثیر متقابل “همبری – تراوش” محلولهای ماگمایی است. این فرایندها در اثر شکستگیهای تودهء نفوذی و سنگهای همبر شدّت یافته‌اند. مطالعات کانی شناسی ) تجزیه و تحلیل با X.R.D و مطالعه مقاطع صیقلی( نشان می‌دهند که کانه‏زایی اصلی شامل کالکوپیریت، مگنتیت، گالن و اسفالریت است. عیار مس از 0.35  تا 12 درصد حساب شده است، که کانسار قابل توجّهی را برای معدن‌کاری نشان می‌دهد. این ذخیره به کانسارهای اسکارن چند فلزی )مس، روی، آهن، نقره، طلا( وابستگی دارد که بر طبق شواهد، خاستگاه زمین‌ساختی آن مرتبط با ماگماتیسم ناشی از فرورانش حاشیه قاره‏ای با شیب کم است.
first_indexed 2024-04-09T14:39:23Z
format Article
id doaj.art-b321232ff5304752bb2aa4e3b82757d9
institution Directory Open Access Journal
issn 1735-1871
2676-5861
language fas
last_indexed 2024-04-09T14:39:23Z
publishDate 2003-02-01
publisher Nuclear Science and Technology Research Institute
record_format Article
series مجله علوم و فنون هسته‌ای
spelling doaj.art-b321232ff5304752bb2aa4e3b82757d92023-05-03T10:08:27ZfasNuclear Science and Technology Research Instituteمجله علوم و فنون هسته‌ای1735-18712676-58612003-02-012244960798بررسی تکوین زمین شناسی و فلززایی کانسار اسکارن انارگ وپدیده‌های مرتبط با آنسپیده کمالی صدر0امور اکتشاف و استخراج، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 1339- 14155, ایران- تهرانکانسار چند فلزّی )مس، روی، آهن، نقره، طلای) اسکارن انارگ در پانزده کیلومتری غرب روستای پشت بادام در شمال شرق استان یزد واقع است. این ناحیه به لحاظ تقسیم بندی زمین‏شناسی در منطقهء ایران مرکزی و کمربند مس‌دار انارک- سرچشمه- خارستان قرار دارد. تودة خارا مانند )گرانیتوئیدی( انارگ در مرکز این منطقه و در راستای شمالی- جنوبی جای گرفته است. سن مطلق آن که به روشK/Ar تعیین شده است، زمان تزریق این توده را دورهء “ائوسن میانی” نشان می‏دهد. ترکیب سنگ‏شناختی این تودهء خارا مانند، متشکّل از گرانیت، گرانودیوریت، کوارتزمونزونیت و مقادیر کمتر تونالیت و کوارتزدیوریت متعلّق به گرانیتوئیدهای نوع (I) است. در اطراف این توده نفوذی به طور کلی یک نوع اسکارن کلسیک وجود دارد و مهمترین سنگ همبر، بخش مرمر کلسیتی متعلّق به مجموعهء کمپلکس پشت بادام است. منطقهء اسکارن برونی(1) اغلب ازگارنت، کلینوپیروکسن، آمفیبول، اپیدوت، کلریت، کلسیت، کوارتز، مگنتیت، کالکوپیریت، گالن و اسفالریت تشکیل شده است، که بیشترین دگرگونی رخساره آن به رخساره آغازین پیروکسن- هورنفلس می‌رسد. مجموعهء کانی منطقهء اسکارن درونی(2) متشکل ازگروسولار، آندرادیت، اپیدوت، کلریت، کلسیت، ترمولیت، اکتینولیت است که ضخامت آن از یک تا سه متر متغیّر می‏باشد. کانه‌ها در سه وضع مختلف به نام نابهنجاریهای  A, B ,C تشکیل شده‏اند. بخش اصلی ذخیره اقتصادی در منطقهء اسکارن درونیقرار دارد. نوع پرازاد(3) موجود به نحوی است که نمی‏تواند تنها به ترکیب سنگ میزبان مرتبط باشد، بلکه متأثر از فرایندهای تکاملی در طی جایگیری توده نفوذی نیز می‌باشد. سیّالهای ناشی از تفریق ماگمایی در طی تبلور تفریقی مذاب آذرین و تأثیر متقابل آن با سنگ همبر، موجب تمرکز مواد معدنی در اسکارن چند فلزی به طریق متاسوماتیک شده است. اسکارن زایی در ناحیه انارگ در سه مرحلهء آغازین، متاسوماتیسم پسین و گرمابی صورت گرفته وعمدهء کانه‏زایی متعلّق به مرحله دوم است. دمای تشکیل منطقه‌های پیروکسن اسکارن و گارنت اسکارن، با توجّه به ویژگیهای کانی‏شناسی و مطابقت با نمودارهای تعادل فاز به ترتیب   بین450- 600 و 380- 480 درجهء سانتی‌گراد اندازه‌گیری شد. ساز و کار تشکیل این اسکارن‌ نتیجهء تأثیر متقابل “همبری – تراوش” محلولهای ماگمایی است. این فرایندها در اثر شکستگیهای تودهء نفوذی و سنگهای همبر شدّت یافته‌اند. مطالعات کانی شناسی ) تجزیه و تحلیل با X.R.D و مطالعه مقاطع صیقلی( نشان می‌دهند که کانه‏زایی اصلی شامل کالکوپیریت، مگنتیت، گالن و اسفالریت است. عیار مس از 0.35  تا 12 درصد حساب شده است، که کانسار قابل توجّهی را برای معدن‌کاری نشان می‌دهد. این ذخیره به کانسارهای اسکارن چند فلزی )مس، روی، آهن، نقره، طلا( وابستگی دارد که بر طبق شواهد، خاستگاه زمین‌ساختی آن مرتبط با ماگماتیسم ناشی از فرورانش حاشیه قاره‏ای با شیب کم است.https://jonsat.nstri.ir/article_798_e1070a450dab02b891c1671360e4bd52.pdfکانسار اسکارن انارگتکوین زمین شناسیمراحل اسکارن زایی و کانی زاییاسکارن چند فلزّیاسکارن کلسیک
spellingShingle سپیده کمالی صدر
بررسی تکوین زمین شناسی و فلززایی کانسار اسکارن انارگ وپدیده‌های مرتبط با آن
مجله علوم و فنون هسته‌ای
کانسار اسکارن انارگ
تکوین زمین شناسی
مراحل اسکارن زایی و کانی زایی
اسکارن چند فلزّی
اسکارن کلسیک
title بررسی تکوین زمین شناسی و فلززایی کانسار اسکارن انارگ وپدیده‌های مرتبط با آن
title_full بررسی تکوین زمین شناسی و فلززایی کانسار اسکارن انارگ وپدیده‌های مرتبط با آن
title_fullStr بررسی تکوین زمین شناسی و فلززایی کانسار اسکارن انارگ وپدیده‌های مرتبط با آن
title_full_unstemmed بررسی تکوین زمین شناسی و فلززایی کانسار اسکارن انارگ وپدیده‌های مرتبط با آن
title_short بررسی تکوین زمین شناسی و فلززایی کانسار اسکارن انارگ وپدیده‌های مرتبط با آن
title_sort بررسی تکوین زمین شناسی و فلززایی کانسار اسکارن انارگ وپدیده‌های مرتبط با آن
topic کانسار اسکارن انارگ
تکوین زمین شناسی
مراحل اسکارن زایی و کانی زایی
اسکارن چند فلزّی
اسکارن کلسیک
url https://jonsat.nstri.ir/article_798_e1070a450dab02b891c1671360e4bd52.pdf
work_keys_str_mv AT spydhḵmạlyṣdr brrsytḵwynzmynsẖnạsywflzzạyyḵạnsạrạsḵạrnạnạrgwpdydhhạymrtbṭbạận