Uloga anksioznosti u relaciji između potrebe za zaokruženošću i paranoidnosti

Cilj ovog rada je da se utvrdi uloga anksioznosti u relaciji između paranoidnosti i pojedinačnih dimenzija potrebe za zaokruženošću (need for closure - NFC). Uzorak su činili 170 studenata Novosadskog univerziteta koj su ispunili upitnik NFCS, kao meru potrebe za zaokruženošću, PS skalu paranoidnost...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: Dragana Gogić, Veljko Jovanović, Zdenka Novović
Format: Article
Language:Bosnian
Published: Faculty of Philosophy, University of Novi Sad 2009-12-01
Series:Primenjena Psihologija
Subjects:
Online Access:https://primenjena.psihologija.ff.uns.ac.rs/index.php/pp/article/view/1179
_version_ 1818772625482055680
author Dragana Gogić
Veljko Jovanović
Zdenka Novović
author_facet Dragana Gogić
Veljko Jovanović
Zdenka Novović
author_sort Dragana Gogić
collection DOAJ
description Cilj ovog rada je da se utvrdi uloga anksioznosti u relaciji između paranoidnosti i pojedinačnih dimenzija potrebe za zaokruženošću (need for closure - NFC). Uzorak su činili 170 studenata Novosadskog univerziteta koj su ispunili upitnik NFCS, kao meru potrebe za zaokruženošću, PS skalu paranoidnosti i STAI-T, kao meru anksioznosti. Na osnovu prosečnog skora na Skali paranoidnosti uzorak je podeljen u dve grupe: grupa visoko paranoidnih (N=75) i nisko paranoidnih ispitanika (N=95). Analizom glavnih komponenti, u prostoru merenja upitnika NFCS izolovano je pet Varimax dimenzija koje su interpretirane kao: Netolerancija nepredvidivosti, Potreba za redom i strukturom, Potreba za kontrolom i rutinom, Odlučnost i Otvorenost - fleksibilnost. Primenjene su MANOVA i MANCOVA, kako bi se utvrdila povezanost izolovanih dimenzija NFC sa paranoidnošću uz kontrolu anksioznosti. Analize su pokazale da jedna od NFC dimenzija, Potreba za redom i strukturom, nije bila značajno povezana niti sa jednim prediktorom, a samo jedan aspekt potrebe za zaokruženošću - Potreba za kontrolom i rutinom, bio je u značajnoj vezi samo sa paranoidnošću. Dimenzija Netolerancija nepredvidivosti ostvaruje značajnu vezu samo sa anksioznošću. Preostale dimenzije Odlučnost i Otvorenost/ Fleksibilnost su u vezi sa paranoidnošću jedino kada se anksioznost ne drži pod kontrolom, iz čega je pretpostavljena medijaciona uloga anksioznosti u relaciji ovih NFC dimenzija i paranoidnosti. Medijacija je potvrđena serijom regresija i Sobelovim testom. Rezultati su diskutovani u svetlu savremenih kognitivnih teorija paranoidnosti i anksioznosti.
first_indexed 2024-12-18T10:12:20Z
format Article
id doaj.art-b5039889fb114f588307bf4ad937fcd1
institution Directory Open Access Journal
issn 1821-0147
2334-7287
language Bosnian
last_indexed 2024-12-18T10:12:20Z
publishDate 2009-12-01
publisher Faculty of Philosophy, University of Novi Sad
record_format Article
series Primenjena Psihologija
spelling doaj.art-b5039889fb114f588307bf4ad937fcd12022-12-21T21:11:24ZbosFaculty of Philosophy, University of Novi SadPrimenjena Psihologija1821-01472334-72872009-12-012410.19090/pp.2009.4.385-400Uloga anksioznosti u relaciji između potrebe za zaokruženošću i paranoidnostiDragana Gogić0Veljko Jovanović1Zdenka Novović2Filozofski fakultet, Odsek za psihologiju, Novi SadFilozofski fakultet, Odsek za psihologiju, Novi SadFilozofski fakultet, Odsek za psihologiju, Novi SadCilj ovog rada je da se utvrdi uloga anksioznosti u relaciji između paranoidnosti i pojedinačnih dimenzija potrebe za zaokruženošću (need for closure - NFC). Uzorak su činili 170 studenata Novosadskog univerziteta koj su ispunili upitnik NFCS, kao meru potrebe za zaokruženošću, PS skalu paranoidnosti i STAI-T, kao meru anksioznosti. Na osnovu prosečnog skora na Skali paranoidnosti uzorak je podeljen u dve grupe: grupa visoko paranoidnih (N=75) i nisko paranoidnih ispitanika (N=95). Analizom glavnih komponenti, u prostoru merenja upitnika NFCS izolovano je pet Varimax dimenzija koje su interpretirane kao: Netolerancija nepredvidivosti, Potreba za redom i strukturom, Potreba za kontrolom i rutinom, Odlučnost i Otvorenost - fleksibilnost. Primenjene su MANOVA i MANCOVA, kako bi se utvrdila povezanost izolovanih dimenzija NFC sa paranoidnošću uz kontrolu anksioznosti. Analize su pokazale da jedna od NFC dimenzija, Potreba za redom i strukturom, nije bila značajno povezana niti sa jednim prediktorom, a samo jedan aspekt potrebe za zaokruženošću - Potreba za kontrolom i rutinom, bio je u značajnoj vezi samo sa paranoidnošću. Dimenzija Netolerancija nepredvidivosti ostvaruje značajnu vezu samo sa anksioznošću. Preostale dimenzije Odlučnost i Otvorenost/ Fleksibilnost su u vezi sa paranoidnošću jedino kada se anksioznost ne drži pod kontrolom, iz čega je pretpostavljena medijaciona uloga anksioznosti u relaciji ovih NFC dimenzija i paranoidnosti. Medijacija je potvrđena serijom regresija i Sobelovim testom. Rezultati su diskutovani u svetlu savremenih kognitivnih teorija paranoidnosti i anksioznosti.https://primenjena.psihologija.ff.uns.ac.rs/index.php/pp/article/view/1179potreba za zaokruženošćuparanoidnostanksioznost
spellingShingle Dragana Gogić
Veljko Jovanović
Zdenka Novović
Uloga anksioznosti u relaciji između potrebe za zaokruženošću i paranoidnosti
Primenjena Psihologija
potreba za zaokruženošću
paranoidnost
anksioznost
title Uloga anksioznosti u relaciji između potrebe za zaokruženošću i paranoidnosti
title_full Uloga anksioznosti u relaciji između potrebe za zaokruženošću i paranoidnosti
title_fullStr Uloga anksioznosti u relaciji između potrebe za zaokruženošću i paranoidnosti
title_full_unstemmed Uloga anksioznosti u relaciji između potrebe za zaokruženošću i paranoidnosti
title_short Uloga anksioznosti u relaciji između potrebe za zaokruženošću i paranoidnosti
title_sort uloga anksioznosti u relaciji izmedu potrebe za zaokruzenoscu i paranoidnosti
topic potreba za zaokruženošću
paranoidnost
anksioznost
url https://primenjena.psihologija.ff.uns.ac.rs/index.php/pp/article/view/1179
work_keys_str_mv AT draganagogic ulogaanksioznostiurelacijiizmeđupotrebezazaokruzenoscuiparanoidnosti
AT veljkojovanovic ulogaanksioznostiurelacijiizmeđupotrebezazaokruzenoscuiparanoidnosti
AT zdenkanovovic ulogaanksioznostiurelacijiizmeđupotrebezazaokruzenoscuiparanoidnosti