ارائه تبیینی بدیل از انسان، ارزش و پول براساس رویکردی جامعهشناسانه به انسان اقتصادی
اگرچه چارچوب والراسی بهعنوان مبنای نظریه خرد اقتصاد نئوکلاسیک در تبیین زیربنای «ارزش اقتصادی»، ترجیحات کنشگران اقتصادی (با ماهیت مقولههای ذهنی) را وارد محاسبات خود میکند، اما چون این ترجیحات را ثابت، رتبهبندیشده و غیرمرتبط با کنش سایر انسانها در نظر می‌گیرد؛ درنهایت مقادیری از ارزش را به کالاه...
| Main Authors: | , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
2022-12-01
|
| Series: | روش شناسی علوم انسانی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://method.rihu.ac.ir/article_1981_62d943df3652e43116c7a12e45a273d6.pdf |
| Summary: | اگرچه چارچوب والراسی بهعنوان مبنای نظریه خرد اقتصاد نئوکلاسیک در تبیین زیربنای «ارزش اقتصادی»، ترجیحات کنشگران اقتصادی (با ماهیت مقولههای ذهنی) را وارد محاسبات خود میکند، اما چون این ترجیحات را ثابت، رتبهبندیشده و غیرمرتبط با کنش سایر انسانها در نظر می‌گیرد؛ درنهایت مقادیری از ارزش را به کالاهای مختلف نسبت میدهد که این مقادیر را میتوان ارزشِ انضمامی و ذاتی کالاها دانست. در این نگاه، پول موجودیتی ثانویه و صرفاً شمارندۀ ارزش ذاتی کالاها برداشت شده که بهعنوان یک «واسطه خنثی» مبادله کالاهای واجد ارزشهای ذاتی را تسهیل میکند؛ در مقابل در این پژوهش در راستای ارائه تبیینی بدیل از ارزش و پول، رویکردی جامعهشناسانه مورد استناد قرار می‌گیرد. سؤال مشخص پژوهش حاضر آن است که آیا هر کالا واجد یک ارزش ذاتی و بنیادینِ یکتا است؟ در راستای پاسخ به این پرسش و با استفاده از روش کتابخانهای و اسنادی، فهمی جامعهشناسانه از انسان اقتصادی ارائه می‌شود؛ بهگونهای که چنانچه کنش انسان در بستر جامعه تحلیل شود، نتایجی با ماهیتی متفاوت به دست خواهد آمد. نتیجه پژوهش آن است که ارزش، واقعیت عینیِ مجزا از مبادله و ویژگی ذاتی کالا به شمار نمی‌رود بلکه ارزش، انگارهای ذهنی و برخاسته از کنش و قضاوت جمعی است و تنها پول است که میتواند ارزشگذاری کالاها را تجسم ملموس دهد و از راه ارجاع به مجموعه قیمتها، مبادلات بازاری را میسّر کند. ویژگی منحصربهفرد پول آن است که به مفهوم ارزش اقتصادی، تجسم فیزیکی میدهد و به دنبال آن، بازارها متولد میشوند. دلالت اصلی پژوهش آن است که برخلاف چارچوب نظری نئوکلاسیک، اینگونه نیست که هر کالا واجد یک ارزش ذاتی و بنیادینِ یکتا باشد.
طبقهبندیJEL: B41، B52، D01، Z13 |
|---|---|
| ISSN: | 1608-7070 2588-5774 |