بررسی امکان تولید نهال درختچه‌های پیچیلوک (Leptadeniapyrotechnica)، گیشدر (Periploca aphyla) و بنگلا (Vitex agnous- castus)

بررسی امکان تولید نهال درختچه‌های پیچیلوک (Leptadenia pyrotechnica)، گیشدر (Periploca aphyla) و بنگلا (Vitex agnous- castus) چکیده سابقه و هدف: استفاده از گونه‌های گیاهی بومی در برنامه جنگلکاری‌ها و فضای سبز شهری با توجه به سازگاری و نیاز آبی کم آن‌ها بسیار ضروری به نظر می‌رسد. گونه‌های درختچه‌ای...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: محمد امین سلطانی پور
Format: Article
Language:fas
Published: Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 2018-08-01
Series:پژوهش های علوم و فناوری چوب و جنگل
Subjects:
Online Access:https://jwfst.gau.ac.ir/article_4196_be657f145170233b1a97d33e6d109cda.pdf
Description
Summary:بررسی امکان تولید نهال درختچه‌های پیچیلوک (Leptadenia pyrotechnica)، گیشدر (Periploca aphyla) و بنگلا (Vitex agnous- castus) چکیده سابقه و هدف: استفاده از گونه‌های گیاهی بومی در برنامه جنگلکاری‌ها و فضای سبز شهری با توجه به سازگاری و نیاز آبی کم آن‌ها بسیار ضروری به نظر می‌رسد. گونه‌های درختچه‌ای پیچیلوک (Leptadenia pyrotechnica)، گیشدر (Periploca aphyla) و بنگلا (Vitex agnous-castus) از گونه‌های بومی استان هرمزگان هستند که نه تنها دارای منظری بسیار زیبا هستند بلکه با شرایط خشکی و کم آبی منطقه کاملا سازگار هستند. بنابراین، این تحقیق با هدف بررسی امکان تولید نهال درختچه‌های پیچیلوک (Leptadenia pyrotechnica)، گیشدر (Periploca aphyla) و بنگلا (Vitex agnous-castus) در سال 1394 در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی هرمزگان انجام شد. مواد و روش‌ها: تولید نهال به دو روش تکثیر از طریق کاشت بذر و قلمه‌زنی انجام شد. تیمارهای پیش‌رویشی تکثیر از طریق بذر شامل قرار گرفتن بذور در اسید سولفوریک به مدت 3 دقیقه، اسید سولفوریک به مدت 6 دقیقه، اسید سولفوریک به مدت 9 دقیقه، آب جوش به مدت 24 ساعت، آب جوش به مدت 48 ساعت، آب جوش به مدت 72 ساعت، خراش‌دهی با ماسه و خیساندن در آب معمولی (شاهد) و تیمار پیش‌رویشی تکثیر از طریق قلمه، استفاده از هورمون NBAبود. یافته‌ها: نتایج نشان داد بهترین تیمار برای سبز شدن بذور گونه‌های پیچیلوک (Leptadenia pyrotechnica) و گیشدر (Periploca aphyla) تیمار آب جوش 72 ساعت است که 100 درصد جوانه‌زنی داشتند. بالاترین درصد جوانه‌زنی بذور گونه بنگلا (Vitex agnous-castus) در تیمار خراش‌دهی با 20 درصد بود. بررسی تولید نهال گونه‌ها از طریق قلمه نشان داد که گونه‌های بنگلا (Vitex agnous-castus) و پیچیلوک (Leptadenia pyrotechnica) به هورمون نسبت به شاهد پاسخ بهتری دادند و 100 درصد قلمه‌ها از طریق هورمون سبز شدند. ضمن آن‌که گونه گیشدر از طریقه قلمه اصلا تکثیر نشد. نتیجه‌گیری: برای تولید نهال گونه بنگلا (Vitexagnous-castus) می‌توان از قلمه استفاده نمود ولی دو گونه پیچیلوک (Leptadenia pyrotechnica) و گیشدر (Periploca aphyla) را از طریق بذر و با تیمار آب جوش 72 ساعت می‌توان تکثیر کرد. البته برای گیشدر (Periploca aphyla) هم قلمه و هم بذر مناسب است ولی برای تکثیر در سطح وسیع طبیعی است که بذر اقتصادی‌تر و آسانتر است. با توجه به اینکه هر سه گونه انتخاب شده بومی استان هرمزگان می‌باشند و نیز با توجه به محدوده پراکنش و دامنه ارتفاعی حضور هر سه گونه، لذا محدودیتی برای استفاده در برنامه‌های جنگلکاری و فضای سبز شهری شهرستان بندرعباس از لحاظ اقلیمی و اکولوژیکی برای هر سه گونه مورد مطالعه وجود ندارد. واژه‌های کلیدی: استان هرمزگان، بنگلا، پیچیلوک، تکثیر، گیشدر.
ISSN:2322-2077
2322-2786