ارزیابی مخاطرات محیط زیستی در جهت توسعه پایدار در پارک های ملی و مناطق حفاظت شده (مطالعه موردی: پارک ملی و منطقه حفاظت شده دز)
مناطق حفاظت‌شده یکی از مهم‌ترین ابزار حفظ تنوع زیستی و خدمات اکوسیستم هستند و لزوم حفظ و بهرهبرداری بهینه از منابع آنها، ازجمله ضرورتهای توسعۀ پایدار محسوب میشود. بدین منظور حفاظت و پایش دائمی تغییرات مناطق حفاظت شده که از سرمایههای طبیعی ملی هر کشوری محسوب میشوند، با هدف اتخاذ شیوههای مدیر...
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Ferdowsi University of Mashhad
2019-03-01
|
| Series: | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://geoeh.um.ac.ir/article_33033_3c2c4a72857643f1eb8156d2581b7f13.pdf |
| _version_ | 1797664687537520640 |
|---|---|
| author | ارمغان نیک اندیش سولماز دشتی غلامرضا سبزقبائی |
| author_facet | ارمغان نیک اندیش سولماز دشتی غلامرضا سبزقبائی |
| author_sort | ارمغان نیک اندیش |
| collection | DOAJ |
| description | مناطق حفاظت‌شده یکی از مهم‌ترین ابزار حفظ تنوع زیستی و خدمات اکوسیستم هستند و لزوم حفظ و بهرهبرداری بهینه از منابع آنها، ازجمله ضرورتهای توسعۀ پایدار محسوب میشود. بدین منظور حفاظت و پایش دائمی تغییرات مناطق حفاظت شده که از سرمایههای طبیعی ملی هر کشوری محسوب میشوند، با هدف اتخاذ شیوههای مدیریتی مناسب و پیشگیری از ادامه روند عوامل مخرب ضروری است. پارک ملی و منطقه حفاظت شده دز با مساحتی معادل 22013 هکتار یکی از ارزشمندترین و استراتژیکترین مناطق چهارگانه تحت حفاظت در کشور میباشد که در استان خوزستان واقع شده است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی و تحلیل مخاطرات محیط زیستی تهدید کننده منطقه حفاظت شده و پارک ملی دز صورت گرفته است. در این پژوهش بر اساس بازدید میدانی، گزارش وضع موجود و استفاده از تکنیک دلفی، 26 ریسک در قالب دو محیط طبیعی و محیط زیستی (فیزیکوشیمیایی، بیولوژیکی و اقتصادی-اجتماعی و فرهنگی) شناسایی شدند. جهت رتبهبندی مخاطرات شناسایی شده از روش TOPSIS بر اساس سه شاخص (شدت، احتمال وقوع و حساسیت محیط پذیرنده) استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد که مخاطره شکار غیر مجاز با ضریب نزدیکی 876811/0 بالاترین ریسک منطقه و ریسک آتشسوزی عمدی و غیرعمدی با ضریب نزدیکی 180761/0 کمترین اولویت را به خود اختصاص دادند. پس از سطحبندی مخاطرات مشخص شد که بیشترین مخاطرات موجود در منطقه در سطح قابل توجه بوده است. درنهایت راهکارهایی در جهت کنترل مخاطرات در منطقه ارائه شد. |
| first_indexed | 2024-03-11T19:32:58Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-b600844ae3604fa78135a318191e57a5 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2322-1682 2383-3076 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-03-11T19:32:58Z |
| publishDate | 2019-03-01 |
| publisher | Ferdowsi University of Mashhad |
| record_format | Article |
| series | جغرافیا و مخاطرات محیطی |
| spelling | doaj.art-b600844ae3604fa78135a318191e57a52023-10-06T13:15:25ZengFerdowsi University of Mashhadجغرافیا و مخاطرات محیطی2322-16822383-30762019-03-0181436310.22067/geo.v0i0.6986033033ارزیابی مخاطرات محیط زیستی در جهت توسعه پایدار در پارک های ملی و مناطق حفاظت شده (مطالعه موردی: پارک ملی و منطقه حفاظت شده دز)ارمغان نیک اندیش0سولماز دشتی1غلامرضا سبزقبائی2دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اهوازدانشگاه آزاد اسلامی، واحد اهوازدانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان، بهبهان، ایران.مناطق حفاظت‌شده یکی از مهم‌ترین ابزار حفظ تنوع زیستی و خدمات اکوسیستم هستند و لزوم حفظ و بهرهبرداری بهینه از منابع آنها، ازجمله ضرورتهای توسعۀ پایدار محسوب میشود. بدین منظور حفاظت و پایش دائمی تغییرات مناطق حفاظت شده که از سرمایههای طبیعی ملی هر کشوری محسوب میشوند، با هدف اتخاذ شیوههای مدیریتی مناسب و پیشگیری از ادامه روند عوامل مخرب ضروری است. پارک ملی و منطقه حفاظت شده دز با مساحتی معادل 22013 هکتار یکی از ارزشمندترین و استراتژیکترین مناطق چهارگانه تحت حفاظت در کشور میباشد که در استان خوزستان واقع شده است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی و تحلیل مخاطرات محیط زیستی تهدید کننده منطقه حفاظت شده و پارک ملی دز صورت گرفته است. در این پژوهش بر اساس بازدید میدانی، گزارش وضع موجود و استفاده از تکنیک دلفی، 26 ریسک در قالب دو محیط طبیعی و محیط زیستی (فیزیکوشیمیایی، بیولوژیکی و اقتصادی-اجتماعی و فرهنگی) شناسایی شدند. جهت رتبهبندی مخاطرات شناسایی شده از روش TOPSIS بر اساس سه شاخص (شدت، احتمال وقوع و حساسیت محیط پذیرنده) استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد که مخاطره شکار غیر مجاز با ضریب نزدیکی 876811/0 بالاترین ریسک منطقه و ریسک آتشسوزی عمدی و غیرعمدی با ضریب نزدیکی 180761/0 کمترین اولویت را به خود اختصاص دادند. پس از سطحبندی مخاطرات مشخص شد که بیشترین مخاطرات موجود در منطقه در سطح قابل توجه بوده است. درنهایت راهکارهایی در جهت کنترل مخاطرات در منطقه ارائه شد.https://geoeh.um.ac.ir/article_33033_3c2c4a72857643f1eb8156d2581b7f13.pdfارزیابی مخاطراتمنطقه حفاظت شدهپارک ملیtopsisدزخوزستان |
| spellingShingle | ارمغان نیک اندیش سولماز دشتی غلامرضا سبزقبائی ارزیابی مخاطرات محیط زیستی در جهت توسعه پایدار در پارک های ملی و مناطق حفاظت شده (مطالعه موردی: پارک ملی و منطقه حفاظت شده دز) جغرافیا و مخاطرات محیطی ارزیابی مخاطرات منطقه حفاظت شده پارک ملی topsis دز خوزستان |
| title | ارزیابی مخاطرات محیط زیستی در جهت توسعه پایدار در پارک های ملی و مناطق حفاظت شده (مطالعه موردی: پارک ملی و منطقه حفاظت شده دز) |
| title_full | ارزیابی مخاطرات محیط زیستی در جهت توسعه پایدار در پارک های ملی و مناطق حفاظت شده (مطالعه موردی: پارک ملی و منطقه حفاظت شده دز) |
| title_fullStr | ارزیابی مخاطرات محیط زیستی در جهت توسعه پایدار در پارک های ملی و مناطق حفاظت شده (مطالعه موردی: پارک ملی و منطقه حفاظت شده دز) |
| title_full_unstemmed | ارزیابی مخاطرات محیط زیستی در جهت توسعه پایدار در پارک های ملی و مناطق حفاظت شده (مطالعه موردی: پارک ملی و منطقه حفاظت شده دز) |
| title_short | ارزیابی مخاطرات محیط زیستی در جهت توسعه پایدار در پارک های ملی و مناطق حفاظت شده (مطالعه موردی: پارک ملی و منطقه حفاظت شده دز) |
| title_sort | ارزیابی مخاطرات محیط زیستی در جهت توسعه پایدار در پارک های ملی و مناطق حفاظت شده مطالعه موردی پارک ملی و منطقه حفاظت شده دز |
| topic | ارزیابی مخاطرات منطقه حفاظت شده پارک ملی topsis دز خوزستان |
| url | https://geoeh.um.ac.ir/article_33033_3c2c4a72857643f1eb8156d2581b7f13.pdf |
| work_keys_str_mv | AT ạrmgẖạnnyḵạndysẖ ạrzyạbymkẖạṭrạtmḥyṭzystydrjhttwsʿhpạydạrdrpạrḵhạymlywmnạṭqḥfạẓtsẖdhmṭạlʿhmwrdypạrḵmlywmnṭqhḥfạẓtsẖdhdz AT swlmạzdsẖty ạrzyạbymkẖạṭrạtmḥyṭzystydrjhttwsʿhpạydạrdrpạrḵhạymlywmnạṭqḥfạẓtsẖdhmṭạlʿhmwrdypạrḵmlywmnṭqhḥfạẓtsẖdhdz AT gẖlạmrḍạsbzqbạỷy ạrzyạbymkẖạṭrạtmḥyṭzystydrjhttwsʿhpạydạrdrpạrḵhạymlywmnạṭqḥfạẓtsẖdhmṭạlʿhmwrdypạrḵmlywmnṭqhḥfạẓtsẖdhdz |