تحلیل تضاد کنشگران اجتماعی در عرصه‌های منابع طبیعی و تأثیرات آن بر جامعه روستایی (مورد مطالعه: شهرستان بروجن)
منابع طبیعی یکی از ارکان جدایی‌ناپذیر زندگی انسان‌هاست و بسیاری از نیازهای ضروری آدمی مانند خوراک، پوشاک و مسکن از وجود چنین منابعی حاصل می‌شود. اما تلاش برای برآورده‌کردن نیازهای معیشت خانوار، گاه باعث ایجاد تضاد و درگیری بین ذی‌نفعان منابع طبیعی می‌شود که تأثیرات نامطلوبی بر معیشت آن‌ها می‌گذارد....
| Main Authors: | , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
University of Tehran
2017-12-01
|
| Series: | Pizhūhish/hā-yi Rūstāyī |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://jrur.ut.ac.ir/article_64048_4aeda89b31fae402d07130da24960fb7.pdf |
| _version_ | 1819105368393908224 |
|---|---|
| author | مهدی قاسمی اسماعیل کرمی دهکردی عطااله ابراهیمی |
| author_facet | مهدی قاسمی اسماعیل کرمی دهکردی عطااله ابراهیمی |
| author_sort | مهدی قاسمی |
| collection | DOAJ |
| description | منابع طبیعی یکی از ارکان جدایی‌ناپذیر زندگی انسان‌هاست و بسیاری از نیازهای ضروری آدمی مانند خوراک، پوشاک و مسکن از وجود چنین منابعی حاصل می‌شود. اما تلاش برای برآورده‌کردن نیازهای معیشت خانوار، گاه باعث ایجاد تضاد و درگیری بین ذی‌نفعان منابع طبیعی می‌شود که تأثیرات نامطلوبی بر معیشت آن‌ها می‌گذارد. از این رو، هدف این پژوهش ترسیم الگوی تضاد بین کنشگران و تحلیل تأثیر این تضادها بر جامعه روستایی در حوضه‌های دوراهان و چشمه‌علی در استان چهارمحال و بختیاری است. در این زمینه از روش‌شناسی کیفی شامل طرح مطالعه چندموردی با واحدهای تحلیل چندگانه استفاده شد. بنابراین، در گردآوری داده‌ها، روش‌های کیفی مانند مشاهده، مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته، گروه‌های متمرکز، نقشه‌کشی‌ها و نمودارهای ون به‌کار رفت. داده‌ها در نهایت، با روش ارزیابی الگوی تضاد، ترسیم و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که وجود منافع مختلف بین کنشگران باعث ایجاد تضاد در سطوح متفاوت بین آن‌ها می‌شود. همچنین، تضاد بین کنشگران باعث تضعیف معیشت خانوارهای روستایی، مهاجرت خانوارها از روستاها و کاهش سرمایه‌های اجتماعی می‌شود. با وجود پیامدهای منفی، تضاد در برخی موارد نتایج مثبت بر جای گذاشته است؛ برای مثال، اقدامات کارشناسان منابع طبیعی در حفاظت از منابع طبیعی و جلوگیری از بهره‌برداری‌های بی‌رویه، با وجود تضاد، باعث بهبود پوشش گیاهی در بعضی مناطق شده است. |
| first_indexed | 2024-12-22T02:21:08Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-b60d115f59254952b3602c41e445f9c1 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 2008-7373 2423-7787 |
| language | fas |
| last_indexed | 2024-12-22T02:21:08Z |
| publishDate | 2017-12-01 |
| publisher | University of Tehran |
| record_format | Article |
| series | Pizhūhish/hā-yi Rūstāyī |
| spelling | doaj.art-b60d115f59254952b3602c41e445f9c12022-12-21T18:42:07ZfasUniversity of TehranPizhūhish/hā-yi Rūstāyī2008-73732423-77872017-12-018463564810.22059/jrur.2017.210178.92364048تحلیل تضاد کنشگران اجتماعی در عرصه‌های منابع طبیعی و تأثیرات آن بر جامعه روستایی (مورد مطالعه: شهرستان بروجن)مهدی قاسمی0اسماعیل کرمی دهکردی1عطااله ابراهیمی2دانشجوی دکتری، گروه ترویج، ارتباطات و توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران.رئیس اداره همکاری های بین الملل دانشگاه زنجان و عضو هیات علمی گروه ترویج، ارتباطات و توسعه روستاییدانشیار، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران.منابع طبیعی یکی از ارکان جدایی‌ناپذیر زندگی انسان‌هاست و بسیاری از نیازهای ضروری آدمی مانند خوراک، پوشاک و مسکن از وجود چنین منابعی حاصل می‌شود. اما تلاش برای برآورده‌کردن نیازهای معیشت خانوار، گاه باعث ایجاد تضاد و درگیری بین ذی‌نفعان منابع طبیعی می‌شود که تأثیرات نامطلوبی بر معیشت آن‌ها می‌گذارد. از این رو، هدف این پژوهش ترسیم الگوی تضاد بین کنشگران و تحلیل تأثیر این تضادها بر جامعه روستایی در حوضه‌های دوراهان و چشمه‌علی در استان چهارمحال و بختیاری است. در این زمینه از روش‌شناسی کیفی شامل طرح مطالعه چندموردی با واحدهای تحلیل چندگانه استفاده شد. بنابراین، در گردآوری داده‌ها، روش‌های کیفی مانند مشاهده، مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته، گروه‌های متمرکز، نقشه‌کشی‌ها و نمودارهای ون به‌کار رفت. داده‌ها در نهایت، با روش ارزیابی الگوی تضاد، ترسیم و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که وجود منافع مختلف بین کنشگران باعث ایجاد تضاد در سطوح متفاوت بین آن‌ها می‌شود. همچنین، تضاد بین کنشگران باعث تضعیف معیشت خانوارهای روستایی، مهاجرت خانوارها از روستاها و کاهش سرمایه‌های اجتماعی می‌شود. با وجود پیامدهای منفی، تضاد در برخی موارد نتایج مثبت بر جای گذاشته است؛ برای مثال، اقدامات کارشناسان منابع طبیعی در حفاظت از منابع طبیعی و جلوگیری از بهره‌برداری‌های بی‌رویه، با وجود تضاد، باعث بهبود پوشش گیاهی در بعضی مناطق شده است.https://jrur.ut.ac.ir/article_64048_4aeda89b31fae402d07130da24960fb7.pdfکنشگران اجتماعیتضادمدیریت منابع طبیعیمعیشت خانوارهاجامعه روستایی |
| spellingShingle | مهدی قاسمی اسماعیل کرمی دهکردی عطااله ابراهیمی تحلیل تضاد کنشگران اجتماعی در عرصه‌های منابع طبیعی و تأثیرات آن بر جامعه روستایی (مورد مطالعه: شهرستان بروجن) Pizhūhish/hā-yi Rūstāyī کنشگران اجتماعی تضاد مدیریت منابع طبیعی معیشت خانوارها جامعه روستایی |
| title | تحلیل تضاد کنشگران اجتماعی در عرصه‌های منابع طبیعی و تأثیرات آن بر جامعه روستایی (مورد مطالعه: شهرستان بروجن) |
| title_full | تحلیل تضاد کنشگران اجتماعی در عرصه‌های منابع طبیعی و تأثیرات آن بر جامعه روستایی (مورد مطالعه: شهرستان بروجن) |
| title_fullStr | تحلیل تضاد کنشگران اجتماعی در عرصه‌های منابع طبیعی و تأثیرات آن بر جامعه روستایی (مورد مطالعه: شهرستان بروجن) |
| title_full_unstemmed | تحلیل تضاد کنشگران اجتماعی در عرصه‌های منابع طبیعی و تأثیرات آن بر جامعه روستایی (مورد مطالعه: شهرستان بروجن) |
| title_short | تحلیل تضاد کنشگران اجتماعی در عرصه‌های منابع طبیعی و تأثیرات آن بر جامعه روستایی (مورد مطالعه: شهرستان بروجن) |
| title_sort | تحلیل تضاد کنشگران اجتماعی در عرصه‌های منابع طبیعی و تأثیرات آن بر جامعه روستایی مورد مطالعه شهرستان بروجن |
| topic | کنشگران اجتماعی تضاد مدیریت منابع طبیعی معیشت خانوارها جامعه روستایی |
| url | https://jrur.ut.ac.ir/article_64048_4aeda89b31fae402d07130da24960fb7.pdf |
| work_keys_str_mv | AT mhdyqạsmy tḥlyltḍạdḵnsẖgrạnạjtmạʿydrʿrṣhhạymnạbʿṭbyʿywtạtẖyrạtậnbrjạmʿhrwstạyymwrdmṭạlʿhsẖhrstạnbrwjn AT ạsmạʿylḵrmydhḵrdy tḥlyltḍạdḵnsẖgrạnạjtmạʿydrʿrṣhhạymnạbʿṭbyʿywtạtẖyrạtậnbrjạmʿhrwstạyymwrdmṭạlʿhsẖhrstạnbrwjn AT ʿṭạạlhạbrạhymy tḥlyltḍạdḵnsẖgrạnạjtmạʿydrʿrṣhhạymnạbʿṭbyʿywtạtẖyrạtậnbrjạmʿhrwstạyymwrdmṭạlʿhsẖhrstạnbrwjn |