Wartość lubelskich akt notarialnych jako źródła do badań prywatnych księgozbiorów duchowieństwa w pierwszej połowie XIX wieku
Celem artykułu jest przedstawienie potencjału źródłowego akt notarialnych i wskazanie możliwości ich wykorzystania dla badań nad księgozbiorami prywatnymi duchowieństwa i historią książki doby zaborów. Są to zasoby dobrze zachowane, przechowywane w archiwach państwowych. Jak dowiodła kwerenda prowa...
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | deu |
Published: |
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
2018-12-01
|
Series: | Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne |
Subjects: | |
Online Access: | https://czasopisma.kul.pl/index.php/abmk/article/view/9650 |
_version_ | 1797324941594460160 |
---|---|
author | Anna Dymmel |
author_facet | Anna Dymmel |
author_sort | Anna Dymmel |
collection | DOAJ |
description |
Celem artykułu jest przedstawienie potencjału źródłowego akt notarialnych i wskazanie możliwości ich wykorzystania dla badań nad księgozbiorami prywatnymi duchowieństwa i historią książki doby zaborów. Są to zasoby dobrze zachowane, przechowywane w archiwach państwowych. Jak dowiodła kwerenda prowadzona w Archiwum Państwowym w Lublinie obejmująca obszerny zespół Notariusze miasta Lublina z lat 1810-1863 wśród dokumentów sporządzanych przez notariuszy szczególnie istotne dla badań księgozbiorów duchowieństwa są inwentarze mienia, następnie akta licytacji i testamenty. Inwentarze mienia (szczególnie do 1876 r.) niejednokrotnie zawierają wykazy domowych księgozbiorów kapłanów. Z uwagi na zazwyczaj szczegółowy sposób opisu zawartości prywatnych bibliotek możliwe jest poznanie kultury książki wspomnianego środowiska, a pośrednio źródeł intelektualnych inspiracji duchowieństwa. Wartościowe źródła stanowią także akta licytacji dostarczające informacji o wtórym obiegu książki w skali lokalnej, jak i ukazujące mechanizmy działania cenzury w praktyce. Także cennych zindywidualizowanych informacji dostarczają testamenty mówiące o świecie wartości ówczesnego społeczeństwa i dalszych losach księgozbiorów. Konsekwentne wykorzystanie wspomnianych źródeł archiwalnych pozwoli poszerzyć stan wiedzy o księgozbiorach duchowieństwa i kulturze książki nie tylko w skali regionalnej, ale i w odniesieniu do całego Królestwa Polskiego.
|
first_indexed | 2024-03-08T06:02:55Z |
format | Article |
id | doaj.art-b635f5c9cdc44ed584c6bce7cb38b6dd |
institution | Directory Open Access Journal |
issn | 0518-3766 2545-3491 |
language | deu |
last_indexed | 2024-03-08T06:02:55Z |
publishDate | 2018-12-01 |
publisher | Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II |
record_format | Article |
series | Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne |
spelling | doaj.art-b635f5c9cdc44ed584c6bce7cb38b6dd2024-02-04T22:17:05ZdeuKatolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła IIArchiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne0518-37662545-34912018-12-0111010.31743/abmk.2018.110.09Wartość lubelskich akt notarialnych jako źródła do badań prywatnych księgozbiorów duchowieństwa w pierwszej połowie XIX wiekuAnna Dymmel0Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej Celem artykułu jest przedstawienie potencjału źródłowego akt notarialnych i wskazanie możliwości ich wykorzystania dla badań nad księgozbiorami prywatnymi duchowieństwa i historią książki doby zaborów. Są to zasoby dobrze zachowane, przechowywane w archiwach państwowych. Jak dowiodła kwerenda prowadzona w Archiwum Państwowym w Lublinie obejmująca obszerny zespół Notariusze miasta Lublina z lat 1810-1863 wśród dokumentów sporządzanych przez notariuszy szczególnie istotne dla badań księgozbiorów duchowieństwa są inwentarze mienia, następnie akta licytacji i testamenty. Inwentarze mienia (szczególnie do 1876 r.) niejednokrotnie zawierają wykazy domowych księgozbiorów kapłanów. Z uwagi na zazwyczaj szczegółowy sposób opisu zawartości prywatnych bibliotek możliwe jest poznanie kultury książki wspomnianego środowiska, a pośrednio źródeł intelektualnych inspiracji duchowieństwa. Wartościowe źródła stanowią także akta licytacji dostarczające informacji o wtórym obiegu książki w skali lokalnej, jak i ukazujące mechanizmy działania cenzury w praktyce. Także cennych zindywidualizowanych informacji dostarczają testamenty mówiące o świecie wartości ówczesnego społeczeństwa i dalszych losach księgozbiorów. Konsekwentne wykorzystanie wspomnianych źródeł archiwalnych pozwoli poszerzyć stan wiedzy o księgozbiorach duchowieństwa i kulturze książki nie tylko w skali regionalnej, ale i w odniesieniu do całego Królestwa Polskiego. https://czasopisma.kul.pl/index.php/abmk/article/view/9650duchowieństwoźródła archiwalneakta notarialneksięgozbiory prywatne duchowieństwahistoria książkihistoria bibliotek |
spellingShingle | Anna Dymmel Wartość lubelskich akt notarialnych jako źródła do badań prywatnych księgozbiorów duchowieństwa w pierwszej połowie XIX wieku Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne duchowieństwo źródła archiwalne akta notarialne księgozbiory prywatne duchowieństwa historia książki historia bibliotek |
title | Wartość lubelskich akt notarialnych jako źródła do badań prywatnych księgozbiorów duchowieństwa w pierwszej połowie XIX wieku |
title_full | Wartość lubelskich akt notarialnych jako źródła do badań prywatnych księgozbiorów duchowieństwa w pierwszej połowie XIX wieku |
title_fullStr | Wartość lubelskich akt notarialnych jako źródła do badań prywatnych księgozbiorów duchowieństwa w pierwszej połowie XIX wieku |
title_full_unstemmed | Wartość lubelskich akt notarialnych jako źródła do badań prywatnych księgozbiorów duchowieństwa w pierwszej połowie XIX wieku |
title_short | Wartość lubelskich akt notarialnych jako źródła do badań prywatnych księgozbiorów duchowieństwa w pierwszej połowie XIX wieku |
title_sort | wartosc lubelskich akt notarialnych jako zrodla do badan prywatnych ksiegozbiorow duchowienstwa w pierwszej polowie xix wieku |
topic | duchowieństwo źródła archiwalne akta notarialne księgozbiory prywatne duchowieństwa historia książki historia bibliotek |
url | https://czasopisma.kul.pl/index.php/abmk/article/view/9650 |
work_keys_str_mv | AT annadymmel wartosclubelskichaktnotarialnychjakozrodładobadanprywatnychksiegozbiorowduchowienstwawpierwszejpołowiexixwieku |