Nadpłata podatku powstała w wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego
Artykuł poświęcony jest analizie pojęcia „nadpłata powstała w wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego”, w tym w szczególności różnicy między nadpłatą z art. 72 Ordynacji podatkowej (o.p.) i nadpłatą z art. 74 o.p. Brak rozróżnienia istoty obu nadpłat powoduje poważne trudności w określeniu ich s...
| Main Author: | |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | English |
| Published: |
Adam Mickiewicz University, Poznan
2018-11-01
|
| Series: | Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny |
| Subjects: | |
| Online Access: | https://pressto.amu.edu.pl/index.php/rpeis/article/view/15624 |
| _version_ | 1797855150358921216 |
|---|---|
| author | Aneta Szymczak |
| author_facet | Aneta Szymczak |
| author_sort | Aneta Szymczak |
| collection | DOAJ |
| description | Artykuł poświęcony jest analizie pojęcia „nadpłata powstała w wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego”, w tym w szczególności różnicy między nadpłatą z art. 72 Ordynacji podatkowej (o.p.) i nadpłatą z art. 74 o.p. Brak rozróżnienia istoty obu nadpłat powoduje poważne trudności w określeniu ich skutków, co widoczne jest obecnie w orzecznictwie sądów administracyjnych. Ponieważ brak definicji „nadpłaty powstałej w wyniku orzeczenia TK”, próba wskazania jej natury prawnej wymaga przede wszystkim uwzględnienia skutków wyroków Trybunału Konstytucyjnego, określonych w art. 190 ust. 1, 3 i 4 Konstytucji RP. Z powołanych przepisów Konstytucji wynika, że w polskim porządku prawnym wyroki Trybunału mają charakter konstytutywny i działają ex nunc, a więc wywołują skutek na przyszłość. Oznacza to, że do chwili ogłoszenia przepis uznany za niekonstytucyjny obowiązywał w systemie prawa i wywierał skutki prawne. W konsekwencji wynika z tego, że podatek uiszczony na podstawie przepisu, którego zgodność z Konstytucją zakwestionował Trybunał, był w momencie zapłaty podatkiem należnym. Nie można zatem uznać, że – tak jak w wypadku nadpłaty z art. 72 o.p. – mamy do czynienia ze świadczeniem nienależnym, uiszczonym bez podstawy prawnej. Wręcz przeciwnie: podstawa taka istniała, korzystała z domniemania konstytucyjności i nie odpadła z mocą wsteczną. Artykuł 74 o.p., który w zakresie pełnionych funkcji stanowi realizację art. 190 ust. 4 Konstytucji RP na gruncie Ordynacji podatkowej, stanowi podstawę odrębnego roszczenia o zwrot uiszczonego podatku. |
| first_indexed | 2024-04-09T20:19:04Z |
| format | Article |
| id | doaj.art-b63624e1ca664945be2791a1e0fd45c9 |
| institution | Directory Open Access Journal |
| issn | 0035-9629 2543-9170 |
| language | English |
| last_indexed | 2024-04-09T20:19:04Z |
| publishDate | 2018-11-01 |
| publisher | Adam Mickiewicz University, Poznan |
| record_format | Article |
| series | Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny |
| spelling | doaj.art-b63624e1ca664945be2791a1e0fd45c92023-03-31T06:41:41ZengAdam Mickiewicz University, PoznanRuch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny0035-96292543-91702018-11-0175410.14746/rpeis.2013.75.4.9Nadpłata podatku powstała w wyniku orzeczenia Trybunału KonstytucyjnegoAneta Szymczak0Uniwersytet ŁódzkiArtykuł poświęcony jest analizie pojęcia „nadpłata powstała w wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego”, w tym w szczególności różnicy między nadpłatą z art. 72 Ordynacji podatkowej (o.p.) i nadpłatą z art. 74 o.p. Brak rozróżnienia istoty obu nadpłat powoduje poważne trudności w określeniu ich skutków, co widoczne jest obecnie w orzecznictwie sądów administracyjnych. Ponieważ brak definicji „nadpłaty powstałej w wyniku orzeczenia TK”, próba wskazania jej natury prawnej wymaga przede wszystkim uwzględnienia skutków wyroków Trybunału Konstytucyjnego, określonych w art. 190 ust. 1, 3 i 4 Konstytucji RP. Z powołanych przepisów Konstytucji wynika, że w polskim porządku prawnym wyroki Trybunału mają charakter konstytutywny i działają ex nunc, a więc wywołują skutek na przyszłość. Oznacza to, że do chwili ogłoszenia przepis uznany za niekonstytucyjny obowiązywał w systemie prawa i wywierał skutki prawne. W konsekwencji wynika z tego, że podatek uiszczony na podstawie przepisu, którego zgodność z Konstytucją zakwestionował Trybunał, był w momencie zapłaty podatkiem należnym. Nie można zatem uznać, że – tak jak w wypadku nadpłaty z art. 72 o.p. – mamy do czynienia ze świadczeniem nienależnym, uiszczonym bez podstawy prawnej. Wręcz przeciwnie: podstawa taka istniała, korzystała z domniemania konstytucyjności i nie odpadła z mocą wsteczną. Artykuł 74 o.p., który w zakresie pełnionych funkcji stanowi realizację art. 190 ust. 4 Konstytucji RP na gruncie Ordynacji podatkowej, stanowi podstawę odrębnego roszczenia o zwrot uiszczonego podatku.https://pressto.amu.edu.pl/index.php/rpeis/article/view/15624nadpłatanadpłata powstała w wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnegozwrot podatkuskutki wyroków Trybunału Konstytucyjnegobrak podstawy prawnej |
| spellingShingle | Aneta Szymczak Nadpłata podatku powstała w wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny nadpłata nadpłata powstała w wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego zwrot podatku skutki wyroków Trybunału Konstytucyjnego brak podstawy prawnej |
| title | Nadpłata podatku powstała w wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego |
| title_full | Nadpłata podatku powstała w wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego |
| title_fullStr | Nadpłata podatku powstała w wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego |
| title_full_unstemmed | Nadpłata podatku powstała w wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego |
| title_short | Nadpłata podatku powstała w wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego |
| title_sort | nadplata podatku powstala w wyniku orzeczenia trybunalu konstytucyjnego |
| topic | nadpłata nadpłata powstała w wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego zwrot podatku skutki wyroków Trybunału Konstytucyjnego brak podstawy prawnej |
| url | https://pressto.amu.edu.pl/index.php/rpeis/article/view/15624 |
| work_keys_str_mv | AT anetaszymczak nadpłatapodatkupowstaławwynikuorzeczeniatrybunałukonstytucyjnego |